همه ادیبان و شعر شناسان در ترکیب سازی نظامی متفقند و براین باورند که بیش از سی درصد از ترکیبات وی در ادب قبل از اوبی سابقه است.در این مقاله کوشیده ایم که بانگاهی به دو منظومه هفت پیکر و خسرو شیرین ،این نو آوری را درعرصه ساخت فعل ها و استفاده از آنها در معنایی جدید بررسی کنیم.

در این پژوهش عملکرد پنج موتور جستجوی معنایی که به صورت رایگان در وب قابل دسترس هستند، با استفاده از 45 معیار مشخص، در قالب یک سیاهۀ محقق ساخته مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. معیارهای ارائه شده در سیاهۀ وارسی در دو بخش ویژگی های عادی و معنایی تدوین گردیدند. بخش اول حاوی معیارهایی است که جهت ارزیابی اکثر موتورهای معمولی و متعارف مورد استفاده قرار می گیرد و معیارهای ارائه شده در بخش دوم سیاهۀ وا...

در دستور وابستگی مفهوم ظرفیت، همان ویژگی های واژگانی فعل است. در این دستور مقوله هایی مانند فعل و اسم قابلیت ترکیب با دیگر سازه های جمله را می یابند و رابطة سلسله مراتبی میانِ کلمات در داخل جمله برقرار می شود. در این دستور فرض بر این است که هر جمله دارای یک فعل اصلی است و براساس نوع و تعداد متمم های اجباری و اختیاریِ آن فعل، می توان ساختِ بنیادین جمله هایی را که فعل در آن ها به کاررفته، تعیین کرد؛...

در این پژوهش ویژگی های معنایی دوگان ساخت های شاهنامه ی فردوسی بر مبنای نظریه ی تصویرگونگی بررسی شده است. مطالعات انجام شده در باب ویژگی های معنایی دوگان ساخت ها حاکی از ارتباط این نوع ساخت با مفاهیمی چون کثرت، فزونی، شدّت، تداوم، تکرار، کمال، تمامیّت، توزیع و... است. هدف از انجام این پژوهش، نشان دادن ارتباط دوگان ساخت های شاهنامه با مفاهیم ذکر شده و تجزیه و تحلیل این ارتباط در چارچوب نظریه ی تصوی...

بررسی نحوی ساخت مجهول: رویکرد گذر پنهانی یادگار کریمی[1]مژگان عثمانی[2]تاریخ دریافت: 28/2/92                                                               تاریخ تصویب: 26/9/92 چکیدهدر این‌ مقاله، با اتخاذ رویکرد متأخر کمینه­گرا به ساخت مجهول، موسوم به رویکرد گذر پنهانی (کالینز، 2005)،  به بررسی ساخت مجهول در زبان فارسی پرداخته می­شود. فرضیة یکنواختی تخصیص نقش­های معنایی (بیکر، 1988) جایگاه زیرس...

رشد بی رویه داده های روی وب اداره و کاوش اطلاعات را مشکل می سازد. هدف وب معنایی آن است که پایگاه دانش معنایی را به صفحات وب که شامل ابرمتون زبان طبیعی می باشند، اضافه نماید، تا قدرت جستجوی عمیق و جامعیت اطلاعات را بوجود آورد. از آنجا که ساخت یک پایگاه داده و هستان شناسی بصورت دستی بسیار هزینه بر و زمان گیر است، مانعی بر سر راه پیشرفت فعالیت های وب معنایی می باشد. به همین دلیل محققین سعی دارند ب...

فعل های باقاعدة مختوم به «- یدن» - که از آن ها با نام های «جعلی»، «ساختگی» و جز آن یادشده - اکثریت قاطع مصدرهای ساده، به ویژه فعل های با قاعدة فارسی را تشکیل می دهند. برخی از دستورنویسان بر این باورند که دیر بازی است فعل های ساده از جمله فعل های پیش گفته در زبان فارسی ساخته نمی شوند. این در حالی است که ساخته شدن فعل های ساده و از جمله فعل های مختوم به «- یدن» در فارسی گفتاری همواره ادامه داشته ...

بسیاری از زبان شناسان، ساخت موضوعی و تظاهر موضوع‏ها را در تناوب‏های سببی/ خودانگیخته ازمنظر رویکردهای واژگان‎گرا بررسی کرده‎اند. در مقالۀ حاضر، انشعاب‎های مختلف رویکردهای واژگان‏گرا را بررسی، نقد و مقایسه می کنیم و سپس فرضیۀ اصلی این رویکردها را مورد آزمایش قرار می‏دهیم. در این رویکردها، فرض این است که ویژگی‏های معنایی و واژگانی فعل تعیین‏کنندۀ ساخت موضوعی و تناوب موضوعی است. در این مقاله، مبتن...

چکیده در این مقاله پدیده ‘حذف بندی’ در زبان فارسی مورد بررسی قرار می گیرد. چنین بررسی ای با معرفی انواع حذف بندی در زبان فارسی ( با مرجع و بدون مرجع آشکار ) واکنش حذف و تاثیر آن را در هر یک مورد مطالعه قرار می دهد. با مرور شواهد زبان فارسی نشان می دهیم یکی از پرطرفدارترین تحلیل های مطرح امروزی در توجیه این نوع ساخت ها با نام ‘ تحلیل حذف ’ پاسخگوی تمامی تنوعات دستوری جملات فارسی نیست. از این رو ...