بافت فرسوده شهر تهران به دلیل عدم قدرت انعطاف با سرعت غیر قابل تصور تغییرات اجتماعی-اقتصادی، فناوری و غیره، در طول زمان کارایی خود را از دست داده و هم اکنون با معضلات گوناگونی از جمله تنزل کیفیت های فضایی و محیط، فرسودگی کالبدی و مسائل اجتماعی مواجه شده است. این معضلات زاییده ی جریان های فضایی تولید کننده ی تبعیضات مکانی می باشند. بنابراین باید به بررسی علل شکل گیری بافت های فرسوده ی شهر تهران،...

پیچیدگی نظام های شهری در جهان معاصر، ارزیابی و تبیین تغییرات آن ها را به شیوه‌های سنتی و مرسوم در دنیایی که شهرنشینی از بزرگترین پدیده‌های قابل توجه آن محسوب می شود، امری بسیار مشکل ساخته است. در بررسی ها نشان می دهند که دینامیسم های شهری بر مقیاس های فضایی- کالبدی متفاوتی اثر می گذارند، لذا در این پژوهش چارچوبی برای تهیه نقشه و تحلیل الگوهای قابل پیش بینی از گسترش شهر در مقیاس های فضایی _ ک...

اصول حاکم بر شهرهای اسلامی –ایرانی درگذشته ی قبل از مدرنیسم حکایت از وجود وحدتی جامع بانظم سلسله مراتبی بین اجزا و عناصر از جزء به کل و یا بالعکس است. سیر حرکت از درون خانه (حریم خصوصی) تا مرکز محله (فضای نیمه عمومی) و سپس تا مرکز شهر (فضای عمومی) و یا از مرکز شهر تا درون خانه و آغاز سلسله مراتبی دیگر و ساخت فضایی و ساختار کالبدی متناسب باکرامت وجودی انسان و در جهت تقویت خانواده و تعاملات اجتما...

محل استقرار هر سکونتگاه انسانی تحت تأثیر عوامل محیطی به‌ویژه توپوگرافی و مورفولوژی زمین است که سکونتگاه بر مبنای آن محیط و وضعیت شکل گرفته و باعث مکان‌گزینی کاربری اراضی شهری با مورفولوژی خاص شده است. شناخت وضع موجود و مشکلات فعلی شهر و پیش‌بینی تغییرات آتی آن در گرو شناخت این عوامل، نیروها و مکانیزم عمل آنها است. پژوهش حاضر با هدف بررسی محیط طبیعی رودخانه‌های موقت شهری (هیدروژئومورفولوژی) و فر...

این رساله، با نگرش علمی که بر مبنای روش پژوهشی و طرح فرضیه قرار دارد، به سنجش تاثیرات ناشی از اجرای برنامه های صنعتی سنگین ایران بر ساختار کالبدی - فضایی شهرهای تحت اجرا در خلال سال های 1340-1375 می پردازد. نحوه تصمیم گیری، مکان یابی و کیفیت اجرایی برنامه های صنعتی و تاثیرگذاری آن بر شهرها، از طریق نمونه مورد بررسی، در نقطه تمرکز مطالعه قرار دارد. همچنین، با بررسی نمونه های تاریخی، اسنادی و مقا...

شیوه‎های مختلف سفر به دلیل در پی داشتن هزینه‎های اقتصادی، اجتماعی، روانی و زیست‎محیطی و تاثیر گذاری بر سهولت دسترسی شهروندان به مراکز مختلف از اهمیت بالایی برخوردار است. شهروندان با در نظر گرفتن مقصد سفرها و میزان دسترسی آنها به خودرو، واکنش‎های متفاوتی نشان می‎دهند. عوامل بسیاری چون ساختار فضایی و فرم شهر، ویژگی‎های فردی و خانوادگی، ویژگی‎های اقتصادی و بسیاری عوامل دیگر در انتخاب شیوه‎ی سفر شه...

شهرهای مختلف سرزمین ایران با توجه به بستر و شرایط جغرافیایی و طبیعی‌شان از منابع آبی موجود به شیوه‌هایی متفاوت بهره برده‌اند. در این‌میان یکی از پیشرفته‌ترین و توسعه‌یافته‌ترین سیستم‌های آبرسانی، شبکه آبی شهر بخارا است که امروز همچنان بقایای کالبدی اجزای‌ آن یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های شکل‌دهنده به منظر هسته تاریخی این شهر به شمار می‌رود. این نوشتار تلاش می‌کند با واسازی ساختار شهر و سیستم آبی، ج...

از مشکلات اساسی ناشی از ساختار فضایی نامناسب که برنامه­ریزی شهری امروز با آن روبه رو    می­باشد، توسعه ورشد بی رویه و بی برنامه شهرهاست. هدف این پژوهش بررسی انواع فرم های شهری و تبیین الگوی گسترش فضایی-کالبدی شهر سقز است. فرم شهری سقز مورد تحلیل قرار گرفت و الگوی گسترش شهر مشخص شد. روش پژوهش توصیفی -تحلیلی و برای سنجش فرم شهر وتحلیل چگونگی گسترشاینشهر از روش­ها و مدل­های کمی آنتروپیشانونوهلدرن،...

عدالت فضایی از مباحثی است که در سال­های اخیر در میان جغرافی­دانان و برنامه­ریزان اهمیت ویژه­ای یافته است. از آن­جا که تسهیلات شهری ساختاردهنده­ی شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهر می­باشد، بی عدالتی در نحوه­ی توزیع آن تأثیر جبران ناپذیری بر ساختار و ماهیت شهر گذاشته است. یکی از دلایل بروز مسائل ناشی از شهرنشینی و شهرگرایی کم توجهی یا بی توجهی به آثار عدالت فضایی در کشورهاست. هدف این پژوهش،...

یکی از مشکلات اساسی شهرهای کشور در دهه‌های اخیر، توزیع ناموزون جمعیت و خدمات در بخش‌های مختلف شهری می باشد. شواهد نشان می‌دهد که ابعاد این مسله در شهرهای خطی که دارای گستردگی بیشتری هستند  با توسعه فیزیکی شهرها تسریع می‌شود.این مقاله تلاش نموده تا کارآمدی ساختار فضایی شهر خطی فریدونکنار را در بخش مرکزی مازندران در ارتباط با توزیع کاربری‌های خدماتی مورد مطالعه قرار دهد. تحقیق حاضر با روش تحلیلی ...