ابن عساکر (د. 571 ق) دانشمند نامدار مسلمان، همانند دیگر دانشمندان مسلمان، برای یافتن علم و گردآوردی مواد مورد نیاز پژوهش‏های خویش، بیش‏تر سرزمین‏های پهناور اسلامی را درنوردید. بهره‏گیری از مکاتب مختلف علمی و حوزه‏های گوناگون در سرزمین‏های متفاوت اسلامی، نه فقط مدیون نبود مرزهای امروزین، بلکه مدیون همت دانشمندانی بود که کسب علم را در چین، و صید دانش را حتی در دل منافق و دشمن، از واجبات دینی خود ...

استادیار دانشکده زبان های خارجی دانشگاه تهران کثرت و تنوع مقالات دربارة اسلام و خاورزمین در دایرة المعارف بزرگ قرن هیجدهم‘ شگفتی خوانندة امروزی را بر می انگیزد. حدود سی مقاله به طور کلی یا جزئی به این موضوع می پردازند. دیدرو‘ شوالیه دوژوکور ‘ دولیر و آبه ماله‘ از نویسندگان اصلی مقالات اسلامی هستند که مقاله اشان را با یکی از حروف الفبا امضاء می کنند. نگارندة مقالات بدون نشانه در پایان یا ستاره ...

اسلام نظری، زنان را نیم‎ساز پیکره وجودی بشر معرفی نموده و از همین جهت حقوق و تکالیف ویژه‎ای برای ایشان مطرح کرده است. این حقوق و تکالیف، از جانب حضرت حق و از زبان معصومین:بیان می‎شده و طی قرون متمادی، توسط دانشمندان مسلمان تشریح گشته است. سپس، با رسیدن صدای اسلام به غرب و پدید شدن حس کنجکاوی غربیان در شناخت دین مبین، این تفکر ایجاد می‎گشته که در راستای شناخت و الگو پذیری و یا تسلط یافتن بر تمدن...

اگرچه مشهور است که فلسفه ی علم دانشی جدید و محصول قرون نوزدهم و بیستم است، اما ایننوشتار بر آن است که پیشینیان نیز به تناسب و فراخور علومِ خود، نوعی علم شناسی را بنا کرده اندکه نسبتش با علوم آن زمان با نسبت فلسفه ی علم با علوم جدید قابل تطبیق است؛ و می توان آن رامنطق علم یا فلسفه ی علم پیشینیان خواند. این نوشتار این دانش را در آثار ارسطو و بسط آن را درنزد حکمای مسلمان جستجو می کند. نخست چهار مسأ...

  ایسسکو به عنوان یکی از مجامع علمی، فرهنگی و آموزشی وظیفه مهمی در ایجاد تعامل فرهنگی وعلمی بین کشورهای مسلمان برعهده دارد اینس ازمان که زاییده سازمان کنفرانس اسلامی است می‌تواند نقطه روشنی در بسط و گسترش علم و فنآوری و فرهنگ در میان ملل مسلمان و شناساندن دستاوردهای آن به کشورهای غیرمسلمان باشد. ارتباط تنگاتنگ آن با مجامع دانشگاهی و صاحبان علم و اندیشه بهره‌گیری از توان و ظرف...

زبان­های ایرانی و زبان­های هندی هر دو از زبان­های آریایی هستند. پیشینه ی ارتباط آن ها به سده ی6 ق.م باز می‌گردد. در دوره های پس از میلاد هم، به سبب ورود بسیاری از   کتاب­های هندی در زمینه‌های مختلف به ایران، ارتباط بین زبان­های ایرانی و هندی حفظ شد. در دوره‌های بعد، به خاطر تسلّط سلسله­های مسلمان ایرانی فارسی‌زبان بر آن منطقه، ارتباط بین زبان‌های ایرانی و هندی بیشتر شد و زبان فارسی قرن‌ها زبان ر...

رساله حاضر ترجمه سه فصل اول از کتاب "پیامها و نشانه ها" اثر پریتو است . در این کتاب از نشانه ها سخن به میان آمده و هدف اصلی آن بیان اساس علمی است که در باره ابزارها مطالعه می کند، این علم را از زمان فردینان دو سوسور نشانه شناسی (semiology) نامیده اند.

از کسانی که مبنای اندیشه در امر اجتماعی را با نظریه معنا در هم آمیختند، لاکلا و موف هستند. نظریه این دو یعنی تحلیل گفتمان در حوزه جامعه شناسی رهگشا و ثمر بخش است. زیرا معنا در بستر گفتمانی سوسور و نظریه اجتماعی این دو ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. لاکلا معتقد است حوزه اجتماع به نحوی همان نظام نشانه شناختی است که در آن مبارزه بر سر تعریف نشانه‌ها و تلاش برای تثبیت معنا جاری و ساری است. کارویژ...

درباره پیامبر اسلام نظریه­ای است که می­گوید آن حضرت معجزه‌ای به جز قرآن نداشته است. نگارنده در این گفتار این نظریه را نقد و بررسی کرده و ناصحیح بودن آن را نتیجه می­گیرد. در این گفتار ابتدا پیشینه طرح این نظریه در میان دو گروه دانشمندان مسلمان و غیر مسلمان تحلیل شده است و آن‌گاه ادله قائلین به این نظریه در قالب سه گروه آیات قرآن ناظر به اقتراحات کافران، رد روایات معجزات پیامبر و شیوه دعوت پیامبر...

مصر جایگاه بلندی در آموزش علوم و معارف اسلامی و ادب عربی داشته و دانشمندان مسلمان مصری در پی‌ریزی اصول و مبانی آموزش اسلامی نقشی بسزا ایفا کرده‌اند. بسیاری از دانشمندان مسلمان از سرزمین‌های مختلف برای فراگیری دانش‌های دینی یا تکمیل آگاهی‌های خویش، راهی مصر می‌شده‌اند. با این همه، در سده سیزدهم/ نوزدهم و در پی قدرت‌گرفتن خاندان محمدعلی پاشا (حکـ : 1805/1220ـ 1849/1265) و کوشش برای تبدیل مصر به ق...