آیات مشتمل بر اراده و مشیت الهی به سبب تفاوت ظاهری، دست مایۀ اختلافات کلامی شده است. مفسران اشعری این آیات را اثباتگر جبر دانسته اند. در مقابل، مفسران امامیه گستردگی اراده و مشیت الهی را نافی اختیار نمی‌دانند. آیت الله معرفت نیز در آثار خویش به بررسی این آیات پرداخته است. ایشان واژه «مشیت» را در قرآن اصطلاحی خاص و برخاسته از حکمت دانسته و بر مبنای همین دیدگاه بسیاری از آیات مشیت و اراده الهی را...

به‌نظر می‌رسد قابوسنامۀ عنصرالمعالی و شهریار ماکیاولی با وجود شکل‌گیری در بسترهای زمانی و مکانی متفاوت از نظر اهداف و مضامین سیاسی شباهت‌هایی با هم دارند که آنها را قابل مقایسه می‌سازد. شاید مقایسۀ این دو اثر بتواند بخشی از شباهت‌ها و تفاوت‌های سیاست‌نامۀ ایرانی و رساله‌های سیاسی آموزشی غربی را آشکار کند. این مقایسه براساس الگوی منطق درونی اسپریگنز یعنی شناخت بحران، ریشه‌یابی، جامعۀ آرمانی و را...

خدای متعال از باب دستگیری انسان، راهی را برای رسیدن به عرش و تقرب خود قرار داد و راهنمایانی نیز بر این مسیر تعیین کرد. انبیای الهی همان مرشدان طریق حقیقت هستند که مسیر نیل به حضرت حق را نمایان ساخته و راه را از بی‌راه تمییز می دهند. از طرفی انسان‌ها روحیات و خلقیات متفاوتی دارند که روش‌های گوناگونی را برای تربیت آنان می‌طلبد. در این نگاشته روش تبلیغی حضرت ابراهیم× با تکیه بر کلیت تبلیغی که در آ...

دغدغهء اصلی این مقاله،ارائه نگرشی اندیشه‌شناختی و متدولوژیک به مسأله فلسطین و کاربرد نظریه در تجزیه و تحلیل سیاست و تعامل دین و دولت است.بیش از پنج دهه‌ فلسطین برای دولتهای اسلامی و عربی همواره یک مشکل و مسأله بوده است و پاسخهای‌ گوناگون متفکران و دولتمردان در جهان اسلام،در تولید اندیشه سهم مهمی داشته است؟. به طوری که؛کل پروسهء پنجاه‌سالهء فلسطین و واکنشهای پنجاه کشور اسلامی-با دولتهای متفاوت آ...

نوشتار فراروی، جستاری است درباره مرگ، از نگاه دو سخ نسرای پراوازۀ تازی و پارسی، ابوالطیّب متنبّی و ابوالقاسم فردوسی. هر کدام از این دو حکیم فرزانه به فراخور اندیشه و بایسته های زمانه دورنمایی از مرگ به دست داده اند، و در واکاوی باورهای این دو سراینده برجسته و بلندآوازه، فراروی مرگ با نمون ههای فراوانی از ه ماندیشی و ه مگرایی برم یخوریم. در جایگا ههایی نیز گونۀ نگرش شان با یکدیگر ناهمگون و دوگانه ...

امام محمد غزالی از بزرگ‌ترین متفکران جهان اسلام ‌است. ویژگی بارز وی کثرت تألیفات در موضوع‌های مختلف است. او در بعضی اوقات در موضوع واحد، حرفِ مختلف زده است. چنین می‌نماید که ابوحامد شخصیت یکپارچه و منسجمی نداشته است و این یکپارچگی و وحدت‌نداشتن در آثار، قبل از همه بر می‌گردد به حوزه‌های متعددی که او در آن زمینه‌ها قلم‌فرسایی کرده است. این موضوع را می‌توان با بررسی رویدادهای زندگی وی و بحرانی توض...