واژه «احسان» یکی از کلمات بنیادین قرآن است که در ساخت دستگاه فکری و جهان بینی قرآنی نقش مهمی را ایفا می‌کند. این واژه در ادبیات قرآنی به دلیل ارتباط معنایی با سایر مفاهیم بنیادین قرآن مثل تقوا و ایمان، شامل حوزه معنایی گسترده‌ای است. گستردگی شبکه معنایی این واژه در فرهنگ قرآنی به دلیل چرخش اساسی معیار حسن از سلایق شخصی به معیار توحیدی است. در این نوشتار ضمن بررسی معنای لغوی احسان و مقایسه مصادی...

پایان نامه حاضر به عنوان ابی بن کعب و روایات قرآنی او ، در شش فصل تهیه و تدوین شده است . در فصل اول زندگی ابی بن کعب مورد بررسی قرار می گیرد. موضوع فصل دوم مصحف قرآنی ابی بن کعب می باشد. در فصل سوم روایت فضائل سور منسوب به ابی بن کعب مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. عنوان فصل چهارم ، ابی بن کعب و علوم قرآنی می باشد. در فصل پنجم قرا ات ابی بن کعب ارائه داده می شود و فصل ششم اختصاص به تفسیر ابی بن ...

پایان نامه حاضر با عنوان زیدبن ثابت و روایات قرآنی او در چهار فصل تهیه و تدوین شده است. در فصل اول با زندگانی زیدبن ثابت، اعم از زندگی شخصی، سیاسی و علمی او پرداخته شده است. در فصل دوم به نقش وی در جمع و کتابت قرآن در عهد رسول خدا (ص) و زمان خلفا پرداخته شده است، در نهایت انگیزه جمع آوری قرآن توسط زید در زمان خلافت ابوبکر، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در فصل سوم این نوشتار به علل و عوامل ...

در مقدمه این پایان نامه، زندگانی و احوال طغرای مشهدی شرح گردیده، افکار او بررسی شده، از نقد ادبی در آثارش سخن رفته و در مورد نظر وی در باب سرقات ادبی بحثهایی انجام شده است. به گونه ای مختصر درباره اشعار طغرا و نوع و سبک آنها مطالبی مطرح گردیده و به طور گسترده تر، از کمیت و کیفیت رسائل او سخن به میان آمده است. سبک رسائل طغرا در دو سطح زبانی و ادبی، با ارائه نمونه هایی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گر...

مفهوم شناسی واژگان قرآنی از دانش هایی است که پرداختن به آن با شیوه صحیح « عبرت » علمی می تواند در علوم قرآنی و تفسیر، بسیار راه گشا باشد. به این منظور واژه را، که در قرآن کریم و روایات معصومین:، بسیار به کار برده شده است، گزینش کردیم. علت این انتخاب نیز فرمان خداوند با الفاظ و عبارات متفاوت به مردم است. دقّت و تأمّلی که در آیات قرآن نهفته شده و تنها با عبرت گرفتن از آ نها آشکار م یشود و بر دل خرد...

یکی از انواع علوم قرآنی، تعیین مبهمات آن است. منظور از مبهمات قرآن‏، افراد، مکانها، زمانها، اقوام و اشیایی است که در آیات قرآن به شکل مبهم از آنها سخن به میان آمده است و مصداق آنها به روشنی معیّن نیست. همچنین برخی جزئیات قصص قرآن و امور غیبی مانند حقیقت فرشتگان، ابلیس، جن و بهشت نیز از جمله مبهمات محسوب می شود. برخی مفسران برای تبیین آنها، به آنچه از متن قرآن فهمیده می شود، اکتفا می کنند، گروهی ...

بررسی معنای »ظهر« و »بطن« و چگونگی استفاده از »ظاهر« و »باطن« قرآن است. روایاتی که آیات قرآن را دارای ظاهر و باطن می خواند در متون روایی و تفسیری شیعه و اهل سنت وجود دارد. اصطلاح ظهر و بطن در روایات، معانی گوناگونی یافته است. شماری از روایات ظهر قرآن را همان امر و نهی و احکام حلال و حرام معرفی می کند و باطن قرآن را فهم می خواند. تعدادی دیگر »ظهر« را »تنزیل« قرآن و »بطن« را »تأویل« قرآن می شناسا...

در برخی منابع کهن روایی و تفسیری شیعه، روایاتی وجود دارد که بر پرهیز از تعلیم و اقرای سوره یوسف بر زنان دلالت دارند. این روایات علاوه بر آن که با بعد هدایت گری قرآن در تعارض هستند، در صورت عمل به مفاد آنها، نیمی از مردم جامعه اسلامی از نتایج اخلاقی حکایت بیان شده در این سوره _ که دعوت به عفت و پاکدامنی است _ محروم می گردند. در این مقاله بعد از جمع آوری مجموعه روایات موجود در منابع روایی و ارزیا...

چکیده یکی از مباحثی که در علوم قرآن مطرح می شود، نسخ در قرآن کریم است. در مورد این مسأله مهم تاکنون نظرات و دیدگاههای متفاوتی از سوی دانشمندان علوم قرآن مطرح گردیده است. برخی با استناد به دلایلی از جمله: دلایل قرآنی یعنی آیات 106 بقره و 101 نحل، استناد به سخنان متقدمان و دلایل عقلی، وقوع نسخ در قرآن کریم را حتمی دانسته اند و آن را غیرقابل انکار می دانند. به اعتقاد این گروه مراد از واژه «آیه» د...