در دیدگاه پساساختارگرانه لاکان، سوژه پس از عبور از «سطح خیالی»، به «ساحت نمادین» قدم می گذارد و آنجاست که توهّم های کودکانه فرو می ریزد و فرد دچار فقدان می شود. کودک پیوسته میل دارد به عالم کودکانه سطح خیالی رجعت کند و می کوشد با «اُبژه های دیگریِ کوچک» به آن عالم یگانگی و اتّحاد تقرّب جوید. امّا از آنجا که در ساحت نمادین، زبان بر انسان مسلّط است و گریز از آن امکان پذیر نیست، چنین تقرّبی فقط تقرّبی نسبی...

جهان اجتماعی عرصۀ گفتمان های متعددی است که در تثبیت فضای گفتمانی خود، با یکدیگر رقابت می کنند. کفایت تجربی گفتمان به توانایی در الگوسازی از نهادهای اساسی جامعه از جمله خانواده مربوط می شود. پس از انقلاب اسلامی، گفتمان های متخاصم برای مقابله با جریان گفتمانی این انقلاب تلاش کرده اند. این مقاله، پس از جست و جوی اسناد و اخبار معتبر دربارۀ زنان و خانواده در میان شبکه های اجتماعی و پایگاه های خبری ب...

ژاک لاکان روان­پزشک معروف فرانسوی است که در آثارش علاقه­ی خود را به فلسفه و ادبیات ابراز کرده است. او نفسِ انسانی را متشکل از سه نظمِ مهمِ روانی با نام­های خیالی، نمادین و واقع می­داند. وی معتقد است که ساختارِ ضمیر­ناخودآگاهِ انسان همانند ساختارِ زبان عمل می­کند. به عقیده­­ی لاکان، زبان ترکیبی از دال­ها و مدلول­ها است. یکی از نکات اساسی در نظریات لاکان حضور احساسات و عوامل منفی چون بیگانگی، پرخاشگری،...

چکیده توجه به نیازهای روحی و فکری آهسته گام ها که همان عقب‌ماندگان ذهنی هستند، همیشه جزء لاینفک طراحی برای آهسته گام‌ها بوده است. این پژوهش به تحلیل فضاهای معماری فیلم دودسکادن ساخته سال 1970 به کارگردانی کوروساوا می‌پردازد و بر مبنای سه نظم بنیادین ژاک لاکان: امر خیالی، نمادین و واقعی از منظر آهسته گامی به نام روکوچان به تحلیل فضاهای معماری صحنه های این فیلم می‌پردازد. به عنوان روشی مناسب جهت ...

لورا مالوی به عنوان منتقد روش سینمای کلاسیک هالیوود در بازنمایی تصویر زن، لحظۀ توقف زمان در فیلم و ثابت شدن تصویر سینمایی را بسیار مهم می‌داند. او در کتاب مرگ ۲۴ بار در ثانیه: سکون و تصویر متحرک به تحلیل حضور همزمان و متناقض سکون و حرکت در سینما می‌پردازد. سینمای عباس‌کیارستمی مطالعۀ موردی مالوی در این زمینه است و از آن به عنوان سینمای عدم قطعیت یاد می‌کند. در این پژوهش به این مسأله پرداخته شده...

در این جستار برآنیم تا بر پایة یافته‌های دبستان روانکاوی یونگ، ابیاتی از حافظ را بررسیم. کارل گوستاو یونگ نخستین بار پرده از سویة ژرف و کیهانی وجود انسان، یعنی «ضمیر ناخودآگاه جمعی» باز کشید و نشان داد که این نهاد پنهان، چه سان از راه کهن الگوها در چگونگی اندیشه و رفتار انسان نقش گذار است. در این جستار نشان داده ایم که ضمیر ناخودآگاه جمعی و کهن الگوهای آنیما و دایره- که از پر نمودترین کهن الگوه...

نقد و بررسی ساختار شخصیت از نظریه‌های مدرن نقد ادبی و مبتنی بر مبانی روان‌شناسی است که توسط فروید بنیان‌گذاری شد. وی فرایندهای ذهنی هر فرد در مراحل رشد را به سه ساختار شخصیتی نهاد، خود و فراخود تقسیم نمود و آن را شرح و گسترش داد. در پی این دریافت، ناقدان به آثار ادبی نگاه تازه‌ای افکندند و تحلیل‌گران تلاش کردند به بررسی این سطوح در شخصیت‎های آثار ادبی بپردازند. پژوهش حاضر به بررسی و بیان تعارضا...

در دیدگاه پساساختارگرانه لاکان، سوژه پس از عبور از «سطح خیالی»، به «ساحت نمادین» قدم می‌گذارد و آنجاست که توهّم‌های کودکانه فرو می‌ریزد و فرد دچار فقدان می‌شود. کودک پیوسته میل دارد به عالم کودکانه سطح خیالی رجعت کند و می‌کوشد با «اُبژه‌های دیگریِ کوچک» به آن عالم یگانگی و اتّحاد تقرّب جوید. امّا از آنجا که در ساحت نمادین، زبان بر انسان مسلّط است و گریز از آن امکان‌پذیر نیست، چنین تقرّبی فقط تقرّبی نسبی...

هویت سوژه بشری در طول تاریخ گفتمان ادبی و نقادانه مضمونی پربسامد و بحث برانگیز بوده است. با ظهور پسامدرنیسم و متعاقب آن پسااستعمارگرایی، مسئله هویت دچار تحول شگرف و پیچیدگی هایی مضاعف شد. این پژوهش شکل گیری هویت و سوبژکتیویته پسااستعماری را بر مبنای زبان و تعاملات سوژه های استعمارگر و استعمارشده بررسی می کند. برای نیل به این هدف و به منظور کسب بینشی ژرف و فراگیر پیرامون هویتِ غامض سوژه پسااستعما...

هدف پژوهش در این مقاله، روان زن و ادبیاتی است که توانسته آنرا به تصویربکشد. باید قبول کنیم که "ادبیات اساسی ترین و اصلی ترین رکن هنر به شمارمی رود که سایر رشته های هنری را تحت تاثیرقرار می دهد" )آذر، 1387 (.نویسنده ی زن همانطوری که هلن سیزو ) 1976 ( معتقد است باید به فرم نوشتارزنانه بنویسد، بدین معنی که یک نوشتار باید به سبک متغیر و با قدرت سیاسیبتواند امیال زنانه را در زبانی بکار ببرد که افکار...