رساله‌های ریاضی که با عنوان «تحریر متوسطات» شناخته می‌شوند مجموعه‌ای از رساله‌های یونانی و عربی هستند که نصیرالدین طوسی آنها را تحریر کرده است. در این مقاله مؤلف به بررسی کار طوسی در این باره می‌پردازد و نشان می‌دهد که تحریرهای طوسی نه صرفاً کپی برداری از رسال? اصلی بلکه یک بازنویسی شامل افزوده‌هایی است. در اینجا برای نخستین بار متن رسال? تحریر تکسیر دایره طوسی تصحیح شده است. ترجم? عربی متن نیز ...

در گذشته رنگ‌های نقاشی به صورت آماده از طبیعت استخراج نمی‌شده و شیوۀ ساخت آنها مراحل پیچیده و وقت‌گیری داشته است. آموزش فنون رنگ‌سازی بخشی از آموزش حرفۀ نقاشان ایرانی بوده و رساله‌های آموزشی متعددی به زبان فارسی در این باب، دست‌کم از پایان قرن پنجم هجری به این سو در دست است. همچنین گفتگوهایی با برخی نقاشان معاصر وجود دارد و نیز نتایج آزمایش‌های انجام شده بر روی رنگ‌های تاریخی در مقالاتی منتشر ش...

بسیاری از اندیشمندان معتقدند علم مدیریت اساساً مبتنی بر تصمیم‏گیری است و دست‎کم بخشی از آن به تصمیم‏گیری اخلاقی مربوط می‏شود. گام مهم برای منابع انسانی و به‌خصوص مدیران، درک عواملی است که به تصمیم‏گیری‏ها و رفتارهای اخلاقی/غیر‌اخلاقی منجر می‌شود. هدف این پژوهش که بخشی از رسالۀ دکتری محقق نیز محسوب می‎شود، تعیین عوامل مؤثر بر تصمیم‎گیری اخلاقی مدیران دانشگاه پیام نور است. روش پژوهش پیمایشی است و ...

سه رسالۀ اول و دوم تیموتائوس و تیتوس در عهد جدید، منسوب به پولس، معروف به رسالات شبانی هستند. وثاقت این رسالات تا قرون‌وسطی موردپذیرش بود اما با شروع جریان نقد تاریخی کتاب مقدس همچون دیگر نوشته های کتاب مقدس، سندیت و محتوای این رسائل موردبررسی جدید قرار گرفتند. این مقاله درپی پاسخ به دو سؤال دربارۀ این رسالات است؛ نخست بررسی انتساب این رسالات به پولس و دوم تأثیر آموزه‌ها و الهیات این رسالات بعد...

ملامحمدصادق اردستانی حکیم عصر صفوی است که تاکنون آثار و آرای او به‌خوبی شناخته نشده است. در این مقاله آثار وی را بر پایۀ کتاب‌ها و تذکره‌های منتشرشده در ایران از منظر نسخه‌شناسی و محتوایی بررسی می‌‌کنیم. در این منابع چهارده اثر به حکیم اردستانی منسوب شده است که پس از گردآوری نسخه‌های خطی آثار وی و ارزیابیِ آن‌ها این نتایج به‌دست آمد: 1. نُه عنوان از آثارِ چهارده‌گانه در واقع سه اثر مستقل: رسالۀ جع...

به‌نظر می‌رسد که هر یک از شاخه‌های پزشکی در گذشته به شکل امروزی به‌عنوان علمی مجزا مطرح نبوده و پزشک یا طبیب در همۀ موارد طبی و درمانی تبحر داشته است. در این میان دندانپزشکی نیز از این مقوله مستثنا نیست. دندانپزشکی ازجمله علومی است که مورد توجه مسلمانان قرار گرفته و حُنَین بن اسحاق از معدود دانشمندانی است که در زمینۀ آن، به‌صورت مستقل آثاری تألیف کرده است؛ همچون ألاسنان، ألاسنان و اللثه، القول فی...

  در این مقاله که به بررسی اندیشۀ سیاسی افلاطون در رسالۀ قوانین می­پردازد، تلاش می­شود با توجه بهنظر افلاطون به عقل، جایگاه قانون در تفکر افلاطون و وجوه تمایز آن از حاکمیت فیلسوف کانون بررسی قرار گیرد. به عبارت دیگر در این مقاله سیر تحول اندیشۀ سیاسی افلاطون و مبانی معرفتی آن از حاکمیت فیلسوف به حاکمیت قانون بررسی خواهد شد. از این جهت مقاله نشان می­دهد تغییر در صورت‎بندی معرفتی افلاطون بر محور...

رسالۀ اَضحویّۀ ابن‌سینا در‌بر‌دارندۀ دیدگاه هرمنوتیکیِ خاصّی در باب گزاره‌های اعتقادی قرآن و روایات است. وی در این رسالهآورده است که این گزاره‌ها را عموماً باید به معنای حقیقی گرفت نه به معنای مَجازی، امّا ظاهر این گزاره‌ها برای رسیدن به اعتقادات واقعی برای خواصّ حجّت نیست، زیرا دست شرع از آشکار ساختن حقایق اعتقادی برای عموم بسته است. این مقاله به گزارش، تحلیل و نقد این دیدگاه که به یک معنا چالشی بزرگ د...

یکی از مباحث مهم در تاریخ کلام و فلسفه در فرهنگ اسلامی‌‌و غرب این بوده که آیا عقل  قادر به پاسخگویی به تمام مسائل و معارف بشری است یا نه؟ ملاصدرا میراث‌دار حکمت مشاء و اشراق، و عرفان اسلامی، و بنیانگذار حکمت متعالیه عقل را سلاح قدرتمندی برای باز کردن گره‌های بسیاری از مجهولات معرفت بشری و الهی می‌‌داند. اما از محددیت آن نیز غافل نبوده است. هر چند بیشتر محققان بر این باورند که ملا‌صدرا عقل و ای...

ویتگنشتاین متأخر در آرای دورة متقدم خود که در رسالۀ منطقی-فلسفی ابراز شده‌اند بازنگری کرده است. پل هریچ در بخشی از اثر تازة خویش فرافلسفة ویتگنشتاین (2012) به تشریح و بررسی این انتقادها در پژوهش­های فلسفی پرداخته است.در این مقاله می­کوشم نشان دهم تصویر هریچ از نقدهای ویتگنشتاین متأخر تصویری نادرست، فاقد پشتیبانی متنی و متکی بر فرض­هایی متعارض با هم است. نخست تصویری مجمل از مابعدالطبیعۀ رساله به...