چکیده قاجارها و حکومت پهلوی اول علی بازوند موضوع انقراض سلسله قاجار و انتقال حکومت به پهلوی از رخدادهای مهم تاریخ معاصر ایران است . که در این پژوهش به چگونگی نقش و عملکرد دیوان سالاران ، شاهزادگان و رجال خاندان قاجاری در این انتقال قدرت و نحوه ی برخورد رضاشاه با قاجارها دردوران سلطنت به آن پرداخته شده است . برای پاسخ به این مسأله ، بررسی های انجام گرفته بیانگر آن است که مخالفت افراد قاج...

یکی از ضرورت های مهم علم حدیث ارائه صحیح ترین متن یک روایت می باشد. در این میان اهمیت نسخه پژوهی و نیز علم رجال در درجه والایی قرار دارد. در این میان یکی از کتب مهم شیعی به نام بصائر الدّرجات فی علوم آل محمّد ع که شامل مجموعه ای از روایات درباره فضائل ائمّه معصومین ع می باشد، و البته بیشترین روایات آن در موضوع علوم اهل بیت نگاشته شده است،از این امر نیز مستثنی نبوده و تا کنون مورد تصحیح کامل قرار ن...

چکیده حدیث، به عنوان دومین منبع تشریع پس از قرآن کریم ، از جایگاه و اعتبار ویژه ای در دین اسلام برخوردار است. آنچه در قرار گرفتن حدیث در این جایگاه و اعتباربخشی به آن، نقش اساسی ایفا می کند، فهم درست حدیث است؛ چرا که فهم نادرست از حدیث، نه تنها جایگاه آن را زیر سوال می برد، بلکه چهره ی دین را مشوّش ساخته و از اعتبار آن می کاهد. علوم مختلفی در فهم حدیث دخیل اند که هرکدام دارای روش ها و اصولی ...

میراث حدیثی شیعه، مجموعه ای مستحکم و متقن و کارآمد است. یقین به این امر با ترسیم فضای صدور احادیث و بررسی بستر تاریخی نقل حدیث شیعه مسجّل می گردد. درمیان جامعه حدیثی و اکثر راویان، صفات والایی چون، کثرت زهد و عبادت، صداقت، دینداری، نیّت خالص و تلاش صادقانه در راه نشر معارف، مشهود بود. صفاتی که مددکار ویژگی اصلی روایت گری (امانت داری) بودند. این مهم از اعتماد امامان به راویان و تجلیلی که از آنان د...

چکیده ندارد.

علمای رجال، غالباً، عکرمه محدث و مفسر مشهور تابعی (م/ 105 ه ق) را به فرقة خوارج منتسب کرده اند. مقالة حاضر ، با هدف بررسی صحت و سقم این مسأله و یافتن میزان دلبستگی عکرمه به خوارج با بهره گیری از شیوة استخراج مطالب از متون و تحلیل آنها فراهم شده تا پژوهندگان علوم قرآنی و حدیث را در شناخت دقیق تر این راوی کثیرالنقل یاری کند. آنچه از رهگذر تطبیق اندیشه های بنیادین مورد اتفاق فرقه های خوارج، یعنی زه...

بدون شک در جامعه علمی اسلامی، بسیاری از فرقه ها کنار یکدیگر حضور داشته و تعامل فکری داشته اند. یکی از مهم ترین مکاتبی که به لحاظ تاریخی و کلامی  نقش چشم گیری در ظهور  عقاید کلامی،  داشته اند، معتزله بودند. معتزله از واژه ی اعتزال به معنای دوری جستن و کناره گیری گرفته شده و در دانش فرق به عنوان یکی از مشهورترین مکاتب کلامی در نظر گرفته می شوند که واصل بن عطا در نیمه نخست قرن دوم هجری در بصره آن ...

در کتب رجال و تراجم سده های متقدم و میانۀ هجری، در کنار یادکرد از اصناف مختلف علما همچون فقها، محدثان و متکلمان، از گروهی به نام «قُصّاص/ قَصّاصین» سخن به میان آمده است. این گروه نفوذ گسترده ای در میان عموم مردم داشتند و بر دانشهای مختلفی چون حدیث، و تفسیر، و هم بر اندیشه های اخلاقی عموم و جریان وعظ اثرگذار بودند. انتقادهای شدید از قُصّاص و گاه مخالفت کلی با وجود آنان، باعث شد این گروه و به تَبَعِ آن، ا...

در این مقاله سعی شده است تا اطلاعات پراکنده­ای که در متون مهمّ تاریخی و رجالی دربارۀ ابوعلی سیرجانی یافت می­شود، طبقه­بندی تنقیح و تحلیل شود و یک تک‌نگاری  از زندگی و فعالیّت­های فرهنگی و معنوی او به دست داده­شود. ابوعلی، حسن بن محمد بن احمد سیرجانی کرمانی از محدّثین و صوفیان و زاهدان قرن پنجم هجری است. سیرجانی در سال 408 هـ. ق متولّد شده و در 495 هـ.ق وفات یافته­است. وی ساکن بغداد بوده و سفرهای بس...