ساقی  نامه  یکی  از گونه های ادبیات  غنایی در قالب  مثنوی است که  در بردارنده ی مضامینی  مانند سرخوشی، اغتنام فرصت، و نیز گاهی متضمن  مواعظ و نکته های اخلاقی و حکمی است؛ یکی از ساقی نامه هایی که  می توان آن  را از حیث درونمایه  و مضمون متفاوت با نمونه های پیشین دانست، ساقی نامه ملک الشعرای بهار است؛ بهار با توجه  به زمینه  شعری  خویش و نیز  اوضاع اجتماعی، ساقی نامه ای با درونمایه ای  اجتماعی و ...

بررسی برجسته ترین آثاری که به زبان فارسی در زمینه بلاغت(بیان و بدیع) تا دوره قاجاریه نوشته شده است، در جهت تبیین سیر تطوّرات مباحث بلاغی در ایران و سنجش میزان توانایی آن ها در تحلیل زیبایی شناختی شعر فارسی در دوره های مختلف سبکی، هدف این پایان نامه بوده است. روش تحقیق، روش کتابخانه ای است و بر بنیان شناسایی منابع، دسته بندی آن ها بر حسب میزان ارتباط با زمینه های مورد بحث، فیش برداری از آن ها، و...

مطایبات ادبی یکی از جلوه­های طنز در ادبیات کلاسیک است که به جهت فضای حاکم بر جامعه زمانه خود و مسدود شدن زمینه خلق طنزهای اجتماعی در کنار ژانر طنز به میدان ادبیات انتقادی پا نهاده و جایگاه ویژه­ای برای خود به دست آورده است. اگر بپذیریم که خلق یک طنز مستلزم برخورداری از ویژگی­های صوری و محتوایی در یک متن می­باشد، پس ناگزیر می­توان این ویژگی­ها را بر مطایبات نیز تعمیم داد. بررسی ساختار صوری مطایب...

در باب استعاره و صورت های گوناگون آن، در کتب بلاغت بحث ها و نکته ها آورده اند و از دیدگاههای مختلف استعاره را تقسیم بندی کرده اند. یکی از بحث انگیزترین مباحث، موضوع استعاره تمثیلیه است که گاهی با عنوان های استعاره مرکب و مجاز مرکّب بالکنایه نیز تعریف شده است. در بسیاری از این کتاب ها، این سه موضوع تحت عنوان یک تعریف آمده و شواهد مشترکی برای آن ذکر کرده اند؛ امّا با غور در این کتاب ها و با دقّت نظر...

این پژوهش گامی در جهت بازبینی، نقد و تبیین جایگاه حصرو قصر به عنوان یکی از فصول مهم فنّ معانی و از ابزارهای بلاغی کارآمد در تحلیل متون است. این مبحث که مربوط به سطوح درونی کلام و لایه های پنهان اندیشه گوینده است، از نخستین کتابهای معانی تا دوره معاصر مورد توجّه اهل بلاغت بوده و بخشی مفصّل و مجزّا را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر این ابزار بلاغی، مورد استفاده متنوع و مکرّر شعرا، نویسندگان و عرف...

بررسى تاریخى مفهوم اعجاز قرآن در تفاسیر بلاغى تا عصر حاضر است. نویسنده، نخست به اهمیّت اعجاز قرآن در عصر نزول پرداخته و سیر تاریخى بررسى اعجاز قرآن را از نگاه جاحظ، رمانى، خطابى، باقلانى، عبدالجبار معتزلى، جرجانى و زمخشرى مورد بررسى قرار داده است. در ادامه به اعجاز قرآن در پژوهش‌هاى معاصران روى آورده و آراء بزرگان عرب از جمله مصطفى صادق الرافعى، رشاد خلیفه، عبدالمتعال صعیدى، سیّد قطب، عبدالکریم خ...

سبک و بلاغت در مجموع به چگونگی و نحوۀ بیان و شگردهای ادبی گفته می­شود و تأملّ در آن واقعیت و جوهرة وجودی نویسنده را باز می­نمایاند. بررسی سبک در حیطه علم نوپدید سبک شناسی است؛ درسبک شناسی جدید به سبب تنوّع و گونه گونی آثار یا به سخن بهتر به سبب نویسندگان و شاعران بی­شمار، در هر اثری ویژگی‌های فردی و تأثیر و تأثّر این ویژگی‌ها را ملاک قرار می‌دهند و سرانجام به نتیجه­گیری دقیقی می­رسند. نیما بیشتر ب...

چکیده قرآن که سرشار از معارف عالیه و حقایق والا برای هدایت جامعه¬ی بشریت است از جهات گوناگون دارای اعجاز می¬باشد. یکی از وجوه اعجاز آن، فصاحت و بلاغت بی¬نظیر آن می¬باشد. جهت دستیابی به معارف و حقایق والای قرآن باید به تفسیر آیات آن پرداخت. مفسران برای تفسیر آیات قرآن به علومی مانند: ادبیات عرب، علوم بلاغت و صرف و نحو نیازمندند تا بتوانند به ظرایف و دقایق آیات پی ¬ببرند و معارف و حقایق آن را ...

بررسی وضعیت همکاری گروهی نویسندگان مقالات در مجله مطالعات زبانی و بلاغی هدف مقاله حاضر است. پژوهشگران با کمک شاخص‌های علم‌سنجی به بررسی ضریب همکاری گروهی نویسندگان مجله مطالعات زبانی و بلاغی در طی بازه زمانی انتشار اولین شماره تا پایان سال 1396 پرداخته‌اند. یافته‌های پژوهش نشان داد طی سال‌های موردبررسی، در مجله مطالعات زبانی و بلاغی نسبت نویسندگان به مقاله،8/1</em...