خیال نزد فارابی قوه‌ای است که عهده‌دار حفظ صور محسوسات و تجزیه و ترکیب آنها و محاکات از محسوس و معقول توسط صور محسوس است. فارابی خیال را واسط میان ادراک حسی و عقلی و تنها راه دست‌یابی جمهور به حقایق معقول می‌داند و نیز خیال از دیدگاه وی تنها طریق هدایت مردم به سعادت عقلانی است. او خیال را در تبیین نبوت به کار برده است. حقایق و سعادت معقول به واسطة وحی به عقل و قوای خیالی نبی افاضه می‌شود. خیال...

«لیلی و مجنون» از برجسته‌ترین آثار غنایی ایران است که بن‌مایة اصلی آن عشق عذری است، این اثر که زمینة عربی دارد، نخستین بار به وسیله نظامی به شعر کشیده شد و بعدها در بین شاعران فارسی زبان مورد استقبال قرار گرفته و نظیره‌هایی برای آن پرداخته شده است. این منظومه با بسیاری از آثار برجسته غنایی قابل مقایسه است. یکی از این آثار که در ایران و کشورهای دیگر چون ترکیه، آذربایجان، ارمنستان، عراق، مجارستان...

خیال به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای ادراکی انسان، نقش موثری در رفتار انسان ها و سعادت آن ها دارد. مقالۀ حاضر با هدف تبیین ماهیت خیال، ماهیت اراده و چگونگی ارتباط خیال و اراده در نفس انسان تدوین گردیده است. روش مورد استفاده در این مقاله تحلیل متون صدرایی و استنتاج بوده است. خیال واسطۀ بین احساس و تعقل است و وظیفۀ حفظ، بازسازی و جعل (انشا) صور ذهنی را برعهده دارد. اراده به عنوان میل، خواست و ق...

این نوشته که در مورد سیمای معشوق در آثار سعدی است ، حاوی نکاتی پیرامون موضوع عشق و ابعاد مختلف آن است ، که در پنج فصل به شرح ذیل تدوین شده است . فصل اول، مقدمه است که به معرفی اجمالی شیخ اجل ، سعدی می پردازد. فصل دوم اختصاص دارد به مبحث محبت ، که اساس عشق است . در این فصل واژه محبت و عشق در آیات و احادیث و در واژه نامه ها و نیز در کلام عرفا و مشایخ و بزرگان بررسی شده تا به حقیقت و اصل آن پی برد...

چکیده مکتب وقوع یا سبک وقوع از سبکهای بینابین و کناری است که حد واسط سبک عراقی و هندی است. این مکتب در ربع اول قرن دهم شکل گرفت و در نیمه دوم همان قرن اوج گرفت. اساس مکتب وقوع بیان واقع گرایانه روابط عاشق و معشوق و حالات آنان است. در این مکتب، عدم ذکر معشوق مونث در جامعه آن روز باعث روی آوردن به معشوق مذکر و ذکر نام او گردیده است. مکتب وقوع دارای شاعران بزرگ و صاحب نامی چون لسانی شیرازی (که بع...

ملاصدرا، از تأثیرپذیران «نظریة خیال» ابن عربی، معتقد است همان گونه که جامعیت ضدین در حضرت خیال موجب ارتباط تجرد روحانی و تکثر جسمانی، در قوس نزول می شود، همچنین، اجتماع ضدین در قوّة متخیله نقشی اساسی در معرفت شناسی انسان و سیر او از تکثر جسمانی به تجرد روحانی دارد و لذا مقالة حاضر به نقش خیال در معرفت شناسی و دین شناسی می پردازد و علاوه بر استدلال های فلسفی ملاصدرا، حکمت های عرشیة او را نیز بررس...

وبیان وجه اشتقاق وانواع واقسام آن پرداخته ایم؛ پس ازآن نیز اوصاف عشق، معشوق وعاشق را باتکیه بردیوان شمس مولوی بیان کرده ایم تا جایگاه آن ها درنظام فکری مولانا مشخص شود؛ چه اودرمقام عاشقی، عشق را محبت بی حساب وصفت حق می داند. ازنظرمولوی، معشوق وعاشق هردو ازعشق بهره دارند. اوعشق مجازی را قنطره عشق حقیقی می داند؛ زیرا عشق، خواه حقیقی وخواه مجازی راهبر آدمی به سوی خداست.

چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): عشق موهبتی الهی است که جلوه حقیقی آن در دل اولیاءالله به ظهور می رسد و خداوند آن نفسی را که بخواهد به سر منزل مقصود برساند به عشق مبتلا خواهد کرد. جلوه های عاشق و معشوق در دو اثر بزرگ ترجمان الاشواق ابن عربی و شیخ صنعان در منطق الطیر تجلی اشعار ابن عربی و عطار بین حقیقت و مجاز است.رمزگونه بودن این دو اثر عرفانی بیانگر ا...

معشوق غزل فارسی باچهره مبهم و مه آلود، یکی از موضوعاتی است که به سختی می توان نظری جامع وشامل را در باره آن بیان کرد. در این نوشتار از زاویه روانکاوی فروید به تحلیل و بررسی این مخاطب یا معشوق پرداخته می شود تا همزمان با آوردن نمونه های شعری و بیان سنت های غزل فارسی مطرح شود که مخاطب اصلی وبنیادی در غزل عاشقانه فارسی در واقع مادر یا شخصیتی با ویژگی های مادر گونه است. مادری که از دیدگاه کودک تثبی...

همانطور که می دانیم ادبیات تطبیقی در دو مکتب فرانسه و آمریکا قابل بررسی است؛ بر اساس مکتب آمریکایی و بر خلاف مکتب فرانسه، ادبیات تطبیقی به بررسی و نقد آثار ادبی دو شاعر یا نویسنده می پردازد، بدون توجه به تأثیر و تأثر آنان از یکدیگر. در این مکتب اشتراک بعضی مضامین آثار دو شاعر برای مقایسه و تطبیق کافی است. اگر بررسی بین آثار دو شاعر در یک زمان صورت بگیرد آن را موازنه(مثلا مقایسه بین آثار قبانی و...