صور خیال یکی از رایج­ترین اصطلاحات در نقد ادبی است و از جمله اصطلاحاتی است که بیشترین تکثّر معنایی را داراست. واکاوی صورخیال شاعرانه یکی از راه­های تشخیص افتراق و اشتراک آثار ادبی است. بررسی از این دیدگاه در نهایت، سبک و ارزش هنری را روشن کرده و میزان قدرت، نوآوری و بهره­گیری از میراث گذشتگان را مشخص می­کند.  بیدل دهلوی (و بالطبع شاعران سبک هندی به­ویژه شاخة رهرو خیال) با باریک­بینی و تیز­بینی، ...

چکیده ندارد.

مقالۀ حاضر نگاهی است بر زندگی و شعر میرزا علی‌رضا تجلی شیرازی (اردکانی)، از علما و شعرای نیمۀ دوم قرن یازدهم هجری و معرفی ده نسخۀ خطی از دو مثنوی معراج‌الخیال و وصف کشمیر، دیوان اشعار وی. این مقاله شامل مقدمه، پیشینۀ تحقیق، زندگی و روزگار تجلی، معرفی آثار، نسخ خطی، سبک شعری و ویژگی‌های آن، وزن شعر، قافیه و ردیف، شاعران هم‌‌عصر تجلی، و نتیجه‌گیری ‌است. این شاعر پ...

-

چکیده: مثنوی سرایی عرفانی که با سنایی آغاز شد و با عطار و مولانا به اوج تکامل خود رسید، به عنوان نوع ادبی مهمّی تلقی می شود که ترسیم کنندۀ زوایای فراوانی از احساس و اندیشۀ عرفانی شاعران است. در بین مثنویهای عرفانی و حکمی، مخزن الاسرار نظامی از چنان جایگاه و اهمّیّتی بهره مند است که پس از نظامی بیش از یکصد و پنجاه شاعر به پیروی از آن طبع آزمایی کرده اند. نوشتار حاضر به معرفی اجمالی یکی از این مث...

در این پایان نامه داستان خسرو و شیرین از نظر ریخت-شناسی مورد بررسی قرار گرفته است و در بررسی این داستان-ها از الگوی پراپ بهره گرفته شده است که تقریبا همه¬ی خویشکاری¬های مطرح از ناحیه¬ی پراپ در این داستان¬ها کاربرد داشته است که با بسامدهای مختلف تشخیص داده شده و به تحلیل کشیده شده است اما پر بسامدترین آنها عبارتند از: خویشکاری نهی، عزیمت، بازگشت، فرار، تعقیب، رهایی، فریب، همدستی، خبردهی، خبرگیری...

خواجه حافظ شیرازی یکی از شاعران بلندآوازه ی ادبیات پربار و غنامند دری بوده که در تبلور اندیشه های عرفانی و عاشقی، در شعری و متداول کردن اشعار سیاسی و اجتماعی در ادبیات دری نقش بزرگی را ایفا کرده است. ازآنجایی که مسئله اجتماعی در روزگار حافظ در آفرینش صورخیال او تأثیر گذاشته است ما بر آن شدیم تا بن مایه های اجتماعی صورخیال در 100 غزل حافظ شیرازی را بررسی کنیم و بسامدی از آن ها اعلام بداریم تا به...

سبک زندگی اسلامی یک نوع روش خاص زندگی است که نتیجه تربیت بر بنیاد آموزه‌های مکتب اسلام است. معادل این واژه در فرهنگ اسلامی «سیره» است که مجموعه‌ای از طرز تلقی‌ها، ارزش‌ها، شیوه‌های رفتار و حالات و سلیقه‌ها را در بر می‌گیرد. تعالیم اسلام دستورالعمل کلی به منظور وصول به سبک زندگی اسلامی ارائه کرده است. کتاب «کشف‌الاسرار و عده الابرار» نوشتۀ ابوالفضل رشیدالدین میبدی، از تفاسیر کهن پارسی است که بیش...

اهمیّت زبان و زیبایی از دیرزمان در ادبیّات مطرح بوده و این امر در مکتب های ادبی نیز نمود پیدا کرده است. برخلاف نظر علمای بلاغت سنّتی که معتقد بودند تصویرپردازی تنها از طریق صورخیال صورت می پذیرد. تصاویر خیال انگیز بسیاری وجود دارند که عاری از هرگونه صورت خیالی هستند و در انتقال احساس و عاطفۀ شاعر بسیار خوب عمل می کنند. آفرینش تصویر بدون صورخیال، خود از شیوه های خیال انگیزی و تصویر آفرینی است. مسأل...

دولت گورکانیان هند که با همت ظهیر الدین محمد بابر تأسیس گردید، به نسبت دو دولت بزرگ هم عصر خود یعنی صفویه و عثمانی دارای تساهل و تسامح مذهبی و فرهنگی بیشتری بود و نظر به سختگیری های دو دولت دیگر، دولت گورکانی توانست توجه اهالی دانش و فرهنگ را به خود جلب کرده و مأمنی برای آنانی باشد که از افراط کاریهای این دو دولت خسته بودند. مهاجرت اهالی فرهنگ دوست علی الخصوص شاعران به هند منجر به پیدایش سبک جد...