طبیعت نشانه¬ای الهی است و در موازین اسلامی به حضور، تفکر و عبادت در طبیعت بسیار سفارش شده-است. در بسیاری از آیات قرآن کریم به عناصر طبیعی اشاره شده و بهشت به باغی باشکوه و مصفا تشبیه شده است. اما با وجود جایگاه رفیع و دارای احترام طبیعت در اسلام، در مساجد که اصلی¬ترین بنای عبادی مسلمانان بوده و روزگاری باشکوه¬ترین عمارت شهر اسلامی به شمار می¬آمده¬اند، جای درختان و گیاهان خالی است. در این پژوه...

مکان و موقعیت استقرار مساجد جامع در شهر و چگونگی ارتباط و همجواری آن­ها با سایر فضاهای مهم شهری مانند دارالاماره، بازار و آرک و همچنین نحوه قرارگیری کف مسجد نسبت به محوطه پیرامون آن، موضوع این پژوهش است. اهمیت این موضوع در این است که اغلب به­نظر می رسد رابطه مسجد جامع با سایر فضاهای شهری در شهرهای اسلامی همانند و یکسان بوده است؛ درحالی که چنین نیست. هدف از این تحقیق، بررسی موقعیت مسجد جامع در ش...

«حیاط خلوت» نوشتۀ فرهاد حسن زاده، یکی از رمان­های برگزیدۀ جشنوارۀ ادب پایداری است. این رمان از جمله آثار متفاوت در حوزۀ ادبیّات پایداری به شمار می رود. نگرش انتقادی به تبعات جنگ و حذف ارزش های برآمده از این واقعه سیاسی، اجتماعی، رمان مذکور را به اثری قابل تأمّل از منظر حوزۀ انسان­شناسی و جامعه شناسی ادبیّات بدل می­کند. از سوی دیگر، تجربۀ مبتنی بر زیست جهان نویسنده در زبان و اجتماع پس از جنگ، موجب ...

چهارصفه یکی از کهن­ترین الگوهای به کاررفته در معماری ایران است که در گونه­های مختلف معماری به اشکال متفاوت بروز کرده است. به دلیل فراوانی و تنوع خانه­ های ایرانی، کاربرد الگوی چهارصفه در این گونه معماری، بسیار بیش­تر از سایر گونه­هاست که این مسئله، ضرورت انجام پژوهش حاضر را تبیین می­­کند. هدف از تألیف این مقاله، آشنایی با گونه­های متنوع الگوی چهارصفه در طرح خانه­های ایرانی به روش توصیفی  تحلیلی...

در دهه‌های اخیر بحران محیط زیست از دغدغه‌های اصلی بشر محسوب شده و نگرش توسعۀ پایدار به عنوان نگرشی جامع، سعی در تعدیل و رفع مشکلات ناشی از آن دارد. یکی از کاربردی‌ترین شیوه‌ها در راستای ارتقای مفاهیم توسعۀ پایدار، بحث آموزش آن به اقشار و سنین مختلف جامعه است. به خصوص آموزش در مقطع ابتدایی که از بنیادی‌ترین سطوح آموزش در هر جامعه‌ای محسوب می‌شود و یکی از مهم‌ترین اهداف آن پرورش نسل‌های آینده برا...

اگر بخواهیم به جوهره سازمان دهی فضا در فلات ایران اشاره کنیم به جرأت می توانیم از ساختار حیاط مرکزی نام ببریم، ساختاری که به صورت در هم تنیده و یکپارچه پاسخ های مناسبی را برای زندگی مادی و معنوی این مردمان به دست داده است ، این ساختار چه در زمینه شکلی (هندسه کلی رح – هندسه جزئی عناصر) و چه در روش پدیداری (مصالح – فن آوری) به شدت از ویژگی های بستر و توانمندی های محلی اثر پذیرفته و بدین ترتیب با ...

اماکن عمومی می توانند مخزن و منبعی برای انتقال قارچ های بیماری زا محسوب شوند و با انتقال عوامل بیماری زا به افرادی که از این مراکز استفاده می کنند آنها را در معرض ابتلاء به عفونت قرار دهند. هدف از این پژوهش بررسی کف پوش مساجد و نمازخانه های مسیر اتوبان تهران- قم از نظر آلودگی به قارچ های درماتوفیت بود. در مطالعه حاضر 9 مکان نمازگزاری مورد بررسی قرار گرفت. برای نمونه برداری طبق دستورالعمل توصیه ...

گلدسته‌ها از جمله مصنوعات فرهنگ ایرانی اسلامی تلقی می‎شوند. از این رو، بازسازی و مرمت گلدسته‌های مساجد در ‌زیباسازی شهر‌ها و گسترش معماری اسلامی، می‌تواند پیامدهای چشمگیری را به‎دنبال داشته باشد. پژوهش حاضر به بررسی تأثیرات اجتماعی ـ محیطی بازسازی و مرمت گلدسته‌های مساجد منطقۀ 9 شهرداری تهران پرداخته‌ است. این مطالعه در قالب الگوی ده‎مرحله‌ای ارزیابی تأثیرات اجتماعی (اتا) تعریف ‎شده و از ابزار‌...

هدف این مقاله ارایه مدلی به منظور بررسی اثرات شبکه اجتماعی کانون­های فرهنگی هنری مساجد استان اصفهان بوده است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظرگردآوری اطلاعات، توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری آن مدیران کانون های فرهنگی هنری مساجد استان اصفهان و نخبگان فرهنگی کانون های مساجد بوده است. ابزار گرداوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که قابلیت اعتبار آن 969/0 محاسبه و برای تجزیه و تحلیل داده...