دریاچۀ ارومیه، در طی سال‌های اخیر با نوسانات شدید بارندگی مواجه بوده‌است که رقوم ارتفاعی سطح تراز آب دریاچۀ ارومیه سیر نزولی پیدا کرده‌است که برخی از پژوهشگران کاهش بارندگی را یکی از دلایل اصلی آن می‌دانند که به‌نظر می‌رسد بررسی تغییرات روند بارش‌های ماهانه و سالانۀ حوضۀ دریاچۀ ارومیه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد. در این پژوهش بارندگی ماهانه، فصلی، سالانه و همچنین شاخص تمرکز بارش </st...

در این تحقیق به منظور بررسی اثر تغییر کاربری اراضی و تغییر اقلیم بر رواناب یک حوضة کوهستانی برف‏گیر در زاگرس مرکزی از مدل هیدرولوژی SWAT استفاده شد. کاربری اراضی حوضة آبخیز گرین در سال 1986 از ادارة منابع طبیعی همدان استخراج و در سال‏های 2000 و 2014 از تصاویر ماهوارة لندست 8 تهیه شد. نقشة کاربری اراضی در سال 2042 با استفاده از مدل مارکوف و CA مارکوف پیش‏بینی شد. برای پیش‏بینی اقلیم آینده از مدل...

تقاضای آب از مؤلفه‏‏های اصلی تصمیم‏‏گیری برای مدیریت منابع، آبخیزها و پدیده‏‏هایی نظیر خشکسالی به شمار می‏‏رود. بنابراین، شناخت ظرفیت‏های آبی برای مدیریت بهینۀ منابع، آبخیزها و پدیده‌هایی نظیر خشکسالی لازم است. مدیریت منابع آب‏های سطحی و ریسک خشکسالی کشور، همچنان با نبود سامانه‌ای مواجه است که تصمیم‌گیران را در به‌کارگیری تصمیم‌های درست و به‌موقع پشتیبانی کند. برای ایجاد چنین سامانه‌ای، لازم اس...

حوضه آبریز وارک، یکی از زیرحوضه‌های رودخانۀ دز است که با مساحت 9/139 کیلومتر مربع در استان لرستان واقع شده است. این تحقیق با هدف تحلیل فعالیت زمین‌ساختی حوضه و هم‌چنین بررسی ارتباط خطواره‌ها با خطر زمین‌لغزش با استفاده از سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شده است. در این پژوهش از 4 شاخص مورفوتکتونیکی شامل گرادیان طولی رودخانه (SL)، منحنی هیپسومتری حوضه (HC)، پیچ و خم رودخانه (S) و عدم...

حوضۀ آبریز زاینده‌رود در منطقۀ مرکزی ایران از مناطق دارای مسئلۀ ناپایداری منابع آب است. در دهۀ اخیر، منابع آبی حوضه کاهش یافته است؛ ‌به طوری که بخشی از طول رودخانه در قسمت میانی و پایین‌دست جریان آب خشک شده یا به‌صورت موقتی درآمده و تخصیص آب کشاورزی به اراضی زراعی این بخش‌ها کاهش شدیدی یافته است. در این پژوهش، تغییرات کاربری زمین از طریق تحلیل تصاویر ماهواره‌ای لندست در دو دورۀ زمانی سال‌های 20...

در جغرافیای باستان­شناسی ایران، شرق فارس، دره­های فسا و داراب را در بر می­گیرد. مطالعات باستان­شناسی در این حوزه ابتدا با بررسی­های گذرا و کاوش­های شتابان استین در سال 1934 آغاز شد. چند دهه بعد، نخستین بررسی متمرکز در شرق فارس در سال­های 72-1971 م. به­دست میروشیجی انجام شد، اما مواد فرهنگی آن هیچ­گاه بصورت جزئی مطالعه نشد. به همین دلیل، فرهنگ­های پیش از تاریخ شرق فارس، مبهم و ناشناخته بود. بناب...

اولویت‌بندی زیرحوضه‌ها از مهم‌ترین راهکارهای مدیریت جامع حوضۀ آبخیز و پایداری توسعه است. حفاظت از منابع طبیعی موجود از طریق علامت­گذاری زون‌های پتانسیل تخریب در سطوح کوچک برای توسعۀ پایدار، نیازی بنیادین محسوب می‌شود. طرح زون‌های پتانسیل تخریب برای اجرای اقدامات حفاظتی آبخیز، بدون برنامه­ریزی، اقتصادی نیست؛ در نتیجه این پیش‌نیازی برای پذیرش اولویت‌بندی زیرحوضه‌هاست. آنالیز مورفومتری به‌عنوان رو...

تصمیم‌گیری در مورد مدیریت منابع آب و ساخت و بهره‏برداری از سازه‏های هیدرولیکی، مستلزم داشتن اطلاعات مطمئن دربارۀ میزان دبی جریان در حوضۀ آبریز است تا با توجه به دبی سیلاب طراحی بتوان تصمیم‏گیری کرد. بنابراین، بهره‏گیری از مدل‏های شبیه‏سازی فرایند بارش‌ـ روانابی که علاوه بر دقت خوب، به اطلاعات ورودی کمی نیز نیاز دارند، بااهمیت است. مدل IHACRES از مدل‏های نیمه‌مفهومی بارش‌ـ رواناب است که قادر است...

با توجه به اهمیت دستیابی به اطلاعات صحیح از وضعیت خشکسالی و مدیریت ریسک آن به‌منظور رعایت حقابۀ تالاب‌های مهم ایران، در این تحقیق ضرایب اقلیمی شاخص پالمر در 17 حوضۀ آبخیز کشور واسنجی و پهنه‌بندی شد و دامنۀ تغییرات آنها در حوضه‌های واجد تالاب بین‌المللی ثبت‌شده در کنوانسیون رامسر بررسی شد. نتایج نشان داد در وضعیت تر، در حوضه‌هایی مانند خزر، کارون، گاوخونی و بختگان، مقدار ضریب در ما‌ه‌های سرد، اغ...

تغییر اقلیم با تغییر در چرخۀ هیدرولوژی، جریان خروجی از حوضه را تحت تأثیر قرار می‏دهد. دانستن میزان تغییرات احتمالی در مقادیر بارش و رواناب خروجی حوضه به برنامه‏ریزی و مدیریت بهتر منابع آب کمک خواهد کرد. تغییرات بارش ناشی از تغییر اقلیم با مدل‏های گردش عمومی جوّ تحت سناریوهای مختلف شبیه‌سازی می‏شود. بررسی تغییرات رواناب به کاربرد مدل‏های بارش‌ـ رواناب نیاز دارد. هدف از این پژوهش، مدل‌سازی جریان خ...