چکیده بحران نظامی و امنیتی افغانستان ، پیچیده‌ترین و طولانی‌ترین بحران بین‌المللی ، بین طالبان و ایالات متحده پس از حوادث یازده سپتامبر 2001 رخ داده است. بحران پیش رو بر پایه مدل مایکل برچر در حوزه پرتنش جوامع موزائیکی با هویت های قومی – مذهبی و با حضور و نفوذ قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای در افغانستان شعله‌ور شده است. پیدایش بحران متأثر از متغیرهای مستقل و واسطه پس از ورود به هجدهمین س...

این مقاله به بررسی اهمیت «منطقه‏گرایی» در سیاست خارجی ایران در خاورمیانه می‌پردازد. بعضی از دیدگاه‌های موجود ویژگی‌های ساخت قدرت و سیاست در ایران را به‏گونه‌ای می‏دانند که هرگونه ائتلاف و همکاری سیاسی – امنیتی، اقتصادی و فرهنگی را در سطح منطقه‌ای دشوار می‏سازد. با این همه، سخن نویسنده در این مقاله این است که تغییر و تحولات سیاسی، امنیتی و ژئوپلیتیک در سطح منطقه خاورمیانه بعد از حوادث 11 سپتامبر...

پس از فروپاشی شوروی، پدیده اسلام‌گرایی در آسیای مرکزی و به‌ویژه ازبکستان از اهمیت قابل‌توجهی برخوردار‌شده‌است. اسلام‌گرایی در ازبکستان از نوع بنیادگراست. این مقاله بر اساس رویکرد مقایسه‌ای و تاریخی به بررسی، شناسایی ریشه‌های پیدایش و گسترش اسلام‌گرایی در ازبکستان می‌پردازد. در ادامه زمینه‌های پیدایی و گسترش این پدیده از منظر عوامل بیرونی ازجمله نقش کشورهای مختلف مانند ایران، ترکیه، عربستان سعود...

علل و ریشه های بروز حادثه 11 سپتامبر در ایالات متحده آمریکا، هر چه بود، منجر به اقدامات و اتخاذ سیاستهایی از سوی آن کشور و مجموعه واکنشهایی از سوی دیگر کشورها به ویژه در خاورمیانه ، جنوب آسیا و آسیای میانه شد که محیط امنیت بین الملل به طور عام و محیط امنیت منطقه ای در خاورمیانه را به طور خاص دستخوش دگرگونیهای چشمگیری ساخت . نظر به این که تاثیرگذاری این حادثه هنوز متوقف نشده و سیاست به اصطلاح «ج...

گروه های تروریستی در دهه های اخیر ابعاد وآثار بی سابقه پیدا کرده اند و می توانند به راحتی صلح و امنیت جهانی و پیشرفت جامعه بشری را در معرض خطر قرار دهند. درگیری های نظامی پس از یازدهم سپتامبر دو هزار و یک به خصوص در افغانستان و عراق با سازمان ها ، گروه ها و افرادی که ادعا می شد تروریست یا حامی گروه های تروریستی هستند، بسیاری از موازین حقوق بشردوستانه بین المللی را به چالش طلبید. از یک طرف مشک...

سیاست خارجی امریکا طی چندین دهه متمادی در بستر جهانگرایی اهداف ثابتی را دنبال می کند. اهدافی همچون گسترش دمکراسی و حقوق بشر، تضمین ثبات و امنیت در نظام بین الملل، تضمین صلح و گسترش رفاه، که در مجموع می توان در دو دسته طبقه بندی شوند. تضمین امنیت ساختار نظام بین المللی که در آن امریکا تفوق دارد و حمایت از دمکراسی و حقوق بشر. در هر کجا این دو نقض شوند زمینه برای دخالت و حضور امریکا مساعد می شود. ...

آمریکا به عنوان قدرتی جهانی همواره با موج گوناگونی از تهدیدات مواجه بوده و در این میان ، جریان ضدیت و مخالفت با این دولت یا آمریکاستیزی از اهمیت خاصی برخوردار شده است. در واقع، در پی واقعه ی یازدهم سپتامبر و به ویژه تهاجم نظامی ایالات متجده به عراق در سال 2003 ، جریان یاد شده (آمریکا ستیزی) از اهمیت و حساسیت بسیار بالاتری در چارچوب ملاحظات امنیتی این دولت برخوردار شد. در میان امواج مخالفت با نق...

عمده کشورهای اروپایی علاقه مند به برقراری روابط و استفاده از ظرفیت های اقتصادی ایران از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون بوده اند. هر چند در طول سه دهه گذشته روابط طرفین فراز و نشیب های گوناگونی(اعم از خصمانه و یا دوستانه) را پشت سر گذاشته است. با آغاز بحث پرونده هسته ای ایران، کشورهای اروپایی سعی کردند محوریت خود را در مناسبات میان ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی حفظ نمایند.سرانجام همراه...

پس از فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد، طی دهۀ 1990 میلادی دوره های متفاوتی از روابط مسالمت آمیز و تنش آلود میان ایالات متحد امریکا و روسیه به وجود آمد. با به قدرت رسیدن جورج بوش در امریکا و ولادیمیر پوتین در روسیه در سال 2000، دورۀ جدیدی از روابط میان واشنگتن و مسکو آغاز شد. این روابط نخست به گرمی شکل گرفت و با وقوع حوادث یازده سپتامبر، حمایت پوتین از واشنگتن افزایش یافت و این همکاری در جنگ ایالا...

در پی طرح دکترین مسئولیت حمایت در اجلاس سران دولت‌ها در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 2005، شورای امنیت که پس از وقایع 11 سپتامبر 2001 درصدد گسترش اختیارات و صلاحیت خود در عرصۀ بین‌المللی بود، با تکیه بر دکترین مذکور توانست برخی از اقدامات خود را با هدف رویه‌سازی بر آن اساس توجیه کند. دکترین مسئولیت حمایت که با اجماع جهانی تصویب شد، به‌عنوان هنجار اخلاقی ابزاری کارامد در حمایت از ملت‌های تح...