تاکنون سهمی که هنرمندان ایران در شکل گیری مکتب استانبول داشتند، چندان مورد توجه قرار نگرفته و یا به دلیل عدم دسترسی به منابع دست اول مغفول باقی مانده است. در این مقاله سعی شده هنرمندانی که پس از جنگ چالدران بین شاه اسماعیل و سلطان سلیم، به استانبول کوچانده شده و یا مهاجرت کرده اند شناسایی شوند. پیش از هر چیز محیط تبریز از سده هفتم تا نهم هجری بررسی می شود تا میزان فعالیت هنرمندان در تبریز روشن ...

جامعه­ شناسی هنرمندان یکی از زیرمجموعه­ های جامعه­ شناسی هنر است که هنرمندان را حداقل از دو منظر مطالعه می­ کند. اول، این شاخه ویژگی­ های فردی، اجتماعی و فرهنگی هنرمندان و نیز رابطه آن با گرایش آنها به هنرمند شدن را مطالعه می­ کند. دوم، این شاخه سبک­ ها و مضامین غالب در آثار هنرمندان در دوره زمانی معین و رابطه آن با شرایط اجتماعی معاصرشان را مطالعه می ­کند. داده­ های این پژوهش از مطالعه میدانی ...

نازک کاری از جمله هنرهایی است که وسایل کاربردی و هنری از چوب های خوش نقش و رنگ با ظرافت و دقت بالا ساخته می شود. شواهد و مدارک نشان می دهد که از دورۀ صفوی هنر اُرسی سازی و به تبع آن هنر نازک کاری در شهر سنندج گسترش یافته است. فعالیت اُرسی سازی اکنون به دلایل متعدد، از جمله کمبود استادکار و هزینه های بالا، رونق ندارد، امّا هنر نازک کاری هنوز پر رونق است. هر چند که آثار نازک کاری دورۀ صفوی در سنندج ...

در پی دست کشیدن دربار صفوی از حمایت گسترده خود از هنر، نگارگری تبریز روبه افول نهاد و برخی از هنرمندان دربار صفوی به دعوت حکمرانان گورکانی، به هند مهاجرت کردند. حضور این هنرمندان و نظارت آنها بر کارگاه های کتاب آرایی گورکانیان، سبب انتقال و بسط بسیاری از دستاوردهای زیباشناختی نگارگری تبریز در مکتب نوپای نگارگری گورکانی شد. در کارگاه گورکانی به تدریج شیوه ای التقاطی متشکل از عناصر ایرانی، هند و ...

مقاله حاضر ، پس از بیان مقدمه کوتاهی درباره تعریف و مفهوم « هنر ملی » کوشیده تا اهمیت و رسالت تاریخی و ملی آنرا در میان مردم وملل مختلف از دیدگاه جامعه شناسی هنر بیان کند و روشن نماید که رسالت و التزام هنرمند در جامعه چه باید باشد. کدام یک از آثار هنری را می توان «هنر ملی» نامید و هنرمندان ملی، چه کسانی می توانند باشند. به این منظور ؟، به بررسی و مقایسه آثار برجسته هنرمندان ملی ایران و سایر کش...

در پی عدم حمایت دربار صفوی از هنرمندان، شاهد مهاجرت تعدادی از آنان به دربار عثمانی هستیم. این شرایط، بستر مناسبی را جهت رشد و توسعه نگارگری عثمانی بر پایه دستاوردهای هنری مکاتب ایران در کارگاه‌های تازه تأسیس استانبول به وجود آورد. از این‌رو، در این پژوهش تلاش گردیده است بر مبنای روش تطبیقی ـ تحلیلی، میزان تأثیرپذیری مکتب عثمانی از مکتب تبریز و بررسی وجوه تشابه و افتراق آن دو براساس ابعاد گرافیک...

هیچ تمثیل و رمزی در جهان مشهودات برای بیان پیچیدگی درونی و وحدت و انتقال از وحدت تقسیم و تکثیر ناپذیر به "وحدت در کثرت" و یا "کثرت در وحدت" در جهان بصری، بهتر از، طرح هایی نشات گرفته از طبیعت نیست. مطالعه هندسه منطقی، باعث کسب مهارت در همه هنرهای علمی می شود، در همین حال مطالعه هندسه عقلانی و معنوی به مهارت و درک هنرهای ذهنی منجر می گردد. هنر فرکتال عرصه نوینی از هنر است که طی دو دهه اخیر دریچه...

شاهنامه رشیدا با 93 نگاره بدون رقم، متعلق به قرن یازده ه.ق محفوظ در موزه کاخ گلستان، یکی از شاهنامه های مهم دوره صفویه به شمار می رود. خوشنویسی و نگارش زیبای آن به عبدالرشید دیلمی منسوب بوده؛ ازاین رو به شاهنامه «رشیدا» معروف شده است. به دلیل اینکه این شاهنامه امضا و شناسه ای ندارد، این مقاله به بررسی شیوه های شکل گیری در نگاره ها پرداخته و همچنین هنرمندان آن را شناسایی و معرفی کرده است. سؤال ا...

انقلاب اسلامی با آرمان های دینی و مذهبی در سال ۱۳۵۷شکل گرفت. در این میان، هنرمندان نیز همچون دیگر آحاد جامعه سعی داشتند نقش خود را در این انقلاب ایفا کنند وبا توجه به احساس مسئولیت و تعهد خود به این حرکت عظیم مردمی دست به خلق آثاری متفاوت با اندیشه های گوناگون زدند. در این راستا،گروهی از این هنرمندان با اندیشه های دینی آثاری درارتباط با مفاهیم انقلاب اسلامی خلق کردند و گروهی دیگر با تکیه بر ان...