در قانون اساسی جمهوری تاجیکستان، ازجمله در مادة دوم قانون اساسی، بر جدا بودن سازمان‌های دینی از دولت و مداخله نکردن آن‌ها در کار‌های دولتی به‌طور واضح تأکید شده است. دولت تاجیکستان هیچ‌گونه تفکر نه تفکر دینی و نه تفکر غیردینی (مثلاً حزبی) را به‌عنوان تفکر دولتی به رسمیت نمی‌شناسد؛ زیرا گوناگون‌اندیشی اساس پیشرفت و رشد جامعه تلقی شده است. دربارة مناسبت شخص با دین باید یادآوری کرد که در جمهوری تاج...

کتاب مهم‌ترین وسیلۀ انتقال افکار، علوم و معارف، و کتاب‌خوانی عاملی مهم برای ارتقای سطح فرهنگ جامعه و رشد تحقیقات علمی و ترویج علوم بشری در هر جامعه‌ای است. این مقاله با هدف تبیین اهمیت کتاب‌شناسی در فضای اطلاعاتی تاجیکستان به نگارش درآمده است. یکی از حوزه‌هایی که موقعیت و مقام کتاب را در بین انواع دیگر علوم و وسایط اطلاع‌رسانی نشان می‌دهد، کتاب‌شناسی است. کتاب‌شناسی واسطۀ مهم نشر جهان‌بینی علمی...

مطبوعات تاجیک در چند مرحلۀ رشد توانسته است با استفاده از موضوعات دینی در پیشرفت سطح معنوی جامعه نقش گذارد. در این مقاله که با هدف بررسی جایگاه دین در مطبوعات تاجیکستان به نگارش درآمده، وضعیت مطبوعات تاجیکی از منظر مفاهیم و موضوعات دینی در دورۀ حاکمیت شوروی و پس از آن تبیین شده است. مطبوعات تاجیک در مرحلۀ اساسی ترقی خود، یعنی دوران شوروی، جایگاه عالم دین و اعتقاد را، به‌عنوان سرچشمۀ اساسی اخلاق ...

آثار فولکلوری سه کشور ایران، افغانستان و تاجیکستان سرشار از عناصر مشترک و همانند است و از میان آن‌ها هم‌نوایی همسایه‌ها در ترانه‌های ملی ایرانی جایگاهی ویژه‌ دارد. ایرانی فارسی‌زبانی که مجموعه‌های فراهم‌آمده از فرهنگ عامۀ این ملت‌ها را پیشِ‌روی خویش می‌گشاید، خود را در چنان حال‌و‌هوایی می‌یابد که اندیشۀ جدایی مرزها و قلمروهای سیاسی را مطلقاً به ذهن خود راه نمی‌دهد. بسیاری از نمونه‌های فولکلوری مر...

اگرچه بر اساس نظریه های ژئواکونومی، مطالعه مسایل مربوط به انرژی، برای همه کشورها ضرورت راهبردی دارد ولی باید این مهم را در نظر گرفت که انرژی برخلاف قرن گذشته تنها شامل منابع نفت و گاز نیست؛ اگرچه هنوز این منابع نقش اول را در مجموعه منابع انرژی بازی می کنند. امروزه در کنار طرح مفاهیمی مانند ژئوپلیتیک و ژئواکونومی مفهوم هیدروژئوپلیتیک نیز نشان از اهمیت انرژی آب در کنار نفت و گاز دارد. از سوی دیگر...

جهان گرایی روندی است که مردمان را به هم نزدیک می کند و از دستاورد های فرهنگ یکدیگر به ویژه از پیشرفت های تمدن غرب بهره مند می سازد. این روند بزرگ، ضدیت ها و جریان های ناروایی هم دارد که در تاجیکستان جلوه گر شده است. ازجمله اینکه دوست داران «طرز زندگی غرب» از پدیده های ظاهری آن که بیشتر نمونه ای از فساد اخلاقی است، کورکورانه تقلید می کنند؛ درنتیجه، جهان گرایی همچون رخدادی منفی نمودار می شود. متأ...

متن حاضر درصدد بررسی شرایط آنومیک و مشارکت اجتماعی جواناندر دو کشور ایران و تاجیکستان بوده است. از این منظر، پس از بسط فضای مفهومی موضوع، از رویکردهای نظری آنومی اجتماعی امیل دورکیم، تئوری بی سازمانی اجتماعی رابرت مرتن و تئوری احساس از خود بیگانگی ملوین سیمن برای تبیین موضوع استفاده شده است. با کاربرد روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسشنامه بر روی 768 نفر از جوانان 20 ـ 29 ساله که از طریق روش...

محمدیار ونجی از ادیبان مردمی کوهستان درواز تاجیکستان است که زندگی‌اش در نیمۀ دوم عصر نوزدهم میلادی و اول سدۀ بیستم گذشته است. اگرچه تا به امروز آثار ادبی این شاعر گردآوری نشده،‌ میراث او باعث آفریده شدن بسیاری مقالات و مجموعۀ شعرها شده است. در کار گردآوری آثار این ادیب عالمان بسیاری کوشیده‌اند که در این میان خدمت دانشمندان افغانستان نظررس است. راجع به زندگی این شاعر بااستعداد تا دورۀ شوروی معلو...