چکیده بحث در مورد حقوق شهروندی از مباحث مهم جهان معاصر می باشد که مورد توجه صاحبان نظران مکاتب حقوقی قرار گرفته است. در این میان سیره پیامبر اکرم(ص) بر مبنای قرآن کریم به عنوان مهم‌ترین خاستگاه حقوقی در اندیشه اسلامی برای تدوین منشور رفتار شهروندی، بهترین معیار محسوب می شود؛ پیامبر(ص) هسته اولیه امت وسط و الگو را پی‌ریزی فرمود، پس از اندک زمانی به یثرب رفت، و یثرب را با ترویج حقوق شهروندی بر طب...

عرف به مثابه یکی از قواعد الزام آور، از منظر صاحب نظران در شمار منابع حقوق موضوعه جای می گیرد. با این حال تبیین جایگاه آن در حقوق اساسی نیز نیازمند شناخت سابقه حضور عرف در اسناد بنیادین حاکم بر جوامع بشری می باشد. تقسیم مشهور قوانین اساسی به دو نوع عمده مدون و عرفی، تنها تبیین کننده بخشی از این جایگاه گسترده خواهد بود؛ زیرا تقسیم فوق به باور بسیاری از صاحب نظران تقسیمی نسبی است و قوانین اساسی م...

پس از تدوین قانون اساسی به‌خصوص با دشواری بازنگری به‌تدریج رویه‌ها و قواعد نانوشته‌ای در اطراف هر اصل یا مستقل از اصول قانون اساسی شکل می‌گیرد که همچون قیود و حدودی بر اصل قانون اساسی ظاهر می‌شوند. این قواعد نانوشته گاه چنان خطیر و ممتازند که در صلاحیت قوای حکومت تغییر می‌دهند. اما چون این قواعد نانوشته‌اند و در قانون اساسی نوشته نیامده‌اند، نویسندگان کتاب‌های حقوق اساسی در توضیح اصول قانون اسا...

ادیان به رسمیت شناخته شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران شامل اسلام ، زرتشتی ، یهودیت و مسیحیت می باشد که قرآن کریم در پاره ای از آیات خود به آنها اشاره نموده و آنان را در زمره ادیان الهی برشمرده است . اصل دوازدهم و سیزدهم و چهاردهم قانون اساسی به حقوق پیرامون ادیان و مذاهب پرداخته است .

چکیده پس از تکامل جوامع و پیدایش قدرت برتر مرکزی در جامعه که افراد ملزم به پیروی از آن شدند تا به حال که این قدرت فائقه در قالب دولت خود را نشان می دهد، تحولات بسیاری روی داده است. اما سوال مشترک در تمامی این زمان ها چرایی الزام مردم جامعه به پیروی و اطاعت از این قدرت برتر یعنی حکومت است. این بحث در علوم سیاسی با عنوان مشروعیت دولت و در حقوق اساسی با عنوان منشا حاکمیت مطرح می شود. در این باب ...

چکیده: این نوشتار به مبانی نظری اقتصاد قانون اساسی می پردازد.یکی از مولفه های هر جامعه متمدن را قانون اساسی آن کشور تشکیل می دهد. هرچقدر ضریب تامین این قانون در جامعه افزایش یابد ،شاهد گسترش حقوق عمومی وتوسعه ارزش محور آن جامعه خواهیم بود.یکی از فصول این قانون که از اهمیت بنیادین برخوردار است اصول اقتصادی قانون اساسی است.اقتصاد سیاسی موجود در قانون اساسی شکل عناصر اصلی نقشه اقتصادی را نشان دا...

قانون اساسی به‌عنوان والاترین میثاق اجتماعی توصیف می‌شود که تضمین کارامدی آن در طول زمان، نیازمند پیش‌بینی سازوکارِ بازنگری در آن است. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، در اصل 177 سازوکاری را برای بازنگری مقرر کرده که از نظر میزان نقش مردم در این فرایند شایان توجه است. انگیزۀ نگارش این نوشتار، پاسخ به این پرسش است که قانون اساسی جمهوری اسلامی برای نقش‌آفرینی مردم در ابتکار بازنگری در قانون اساسی ...

حقوق اسلامی از دیر باز یکی از منابع مهم نظم حقوقی در ایران بوده است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ‘ قانون اساسی جمهوری اسلامی به طور رسمی حقوق اسلامی را به صحنه زندگی آورد و سایر نهادهای حقوقی را در خدمت این آرمان قرارداد(اصل چهارم قانون اساسی) . به علاوه‘ اصل 167 قانون اساسی حقوق اسلامی را در زمره منابع رسمی ئ تکمیل کننده قوانین آورد و قاضی را موظف به اجرای آن ساخت. بدین ترتیب ‘ حقوق اسلامی نه ت...

طرح مفهوم حقوق بشر در قرن های اخیر وضرورت توجه به حقوقی که انسان به سبب انسان بودن از آن بهره مند است، ذهن انسان ها را به سوی مدون نمودن اصول و چارچوب های کلی آن متمایل ساخته تا در پرتو آنها حقوق و آزادی های بشر تضمین شود، در همین راستادو اعلامیه جهانی حقوق بشر و اعلامیه حقوق بشر اسلامی به ترتیب در سال ???? و ???? میلادی شکل گرفت و از سوی دیگر با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و تدوین قانون اساس...

جرم سیاسی، افزون بر معنای متداول جرائم علیه حکومت که در نظام حقوقی ایران بیشتر بدان پرداخته شده است، شامل دسته دیگر از جرائم که از سوی حکومت و کارگزاران آن با انگیزه­ها یا (و) نتایج سیاسی علیه حقوق اساسی شهروندان اتفاق می­افتد نیز می­شود که باید این دسته جرائم سیاسی را با ارزش­گذاری اخلاقی، جرائم سیاسی منفی نامید. سیاسی انگاشتن جرائم دارای وصف سیاسی علیه حقوق اساسی شهروندان و جرم­انگاری آن­ها س...