شخصیت بی­نظیر و صفات والاو روحانی حضرت رسول­(ص) همواره در طول تاریخ سبب روی­ آوری شاعران به مدایح نبوی گردیده است، و به این دلیل تاریخ ادبیات عرب سرشار از نمونه­های ارزشمند پیرامون شخصیت عظیم الشان پیامبراسلام است. در میان دوره­ های مختلف تاریخ، مدایح نبوی در دوره انحطاط برخلاف افول شعرسرایی این دوره به اوج شکوفایی رسیده و با پیشگامی شاعرانی همچون بوصیری، ابن نباته وصفی­الدین حلی به ...

یکی از اهداف بزرگ انبیای الهی و به ویژه پیامبر گرامی اسلام 9 احقاق حق و برپایی عدالت بوده است. اسلام در راستای کرامت انسانی و عدالت اجتماعی برای تمامی افراد، اعم از مسلمان و غیر مسلمان، حقوقی قائل است. این حقوق به طور متقابل در ارتباطات افراد با یکدیگر و با حکومت جاری است. سیره پیامبر 9 به ویژه در مدینه و با تشکیل حکومت نشان دهنده آن است که حتی در صورت غلبه بر دشمن و پیروی اکثریت جامعه از ایشان...

علامه مجلسی به عنوان یکی از برجسته ترین محدثان امامیه که به گردآوری بزرگترین دائرة المعارف حدیث شیعه موفق گردیده است، علاوه بر احیای نسخه های در حال اضمحلال حدیث و طبقه بندی بدیع احادیث، به شرح و تفسیر متون حدیث پرداخت و تا حدی مشکلات اخبار را حل کرد. اصولی که مجلسی در فقه الحدیث از آن بهره برده است به عنوان الگویی در نقد و فهم حدیث از اهمیتی به سزا برخوردار است. در این مقاله سعی شده است اصول ن...

مدایح نبوی از مهمّترین جلوه های شعر دینی است که با آغاز رسالت پیامبر گرامی اسلام (ص) اوّلین جرقه های آن زده شد و در عصر مملوکی بنا به شرایط سیاسی، اجتماعی و ... به اوج شکوفایی خود رسید و به صورت فن شعری مستقلی درآمد. عبدالرحیم البُرَعی یکی از شاعران عصر مملوکی است که در سرودن مدایح نبوی از توانمندی و مهارت بالایی برخوردار بوده به طوری که حدود یک سوم دیوان خود را با مدح و ستایش نبیّ اکرم (ص) مزیّن نمو...

تفسیر روایی، کهن ترین نظریه تفسیری قرآن به شمار می آید و پیشینه آن به عهد نبوی می رسد. از جمله مؤلفه های متمایز کننده این نظریه از سایر نظریه های تفسیری، مؤلفه منبع (روایت تفسیری)است. در این نظریه، سنّت یا حدیث، به عنوان منبع اصلی، به دو نوع «قرآن شناسی» و «تبیینی»قابل تقسیم است. احادیث تبیینیویژه تر از قرآن شناسی بوده و به روایاتی اطلاق می شود که حاوی آگاهی های متناسب و مؤثر در تبیین مدلول ها و...

سنت های اسلامی به مثابه ی سفارشی الاهی نخستین بار بوسیله رسول خدا در جامعه ی مسلمانان مطرح شد، این در حالی بود که هنوز ساختار اجتماعی سرزمینهای اسلامی، شاکله ای بیشتر عربی بود تا اسلامی. همین دیدگاه سبب شد تا خلفای سه گانه و در ادامه ی آنها، امویان، با شخصی شماری سنن نبوی بکوشند تا سنتهای جدیدی را به نام خود ثبت نمایند. فضای فکری شام و فرمانروایی طولانی مدت امویان در این سامان از یک سو و شیوه ع...

مسأله‌ی اصلی مقاله حاضر، بررسی چیستی فرآیند دولت‌سازی نبوی در سوره­های مکی است و برای احراز این امر از چارچوب روشی تفسیر تنزیلی بهره برده است؛ زیرا این سبک تفسیری به سیر نزولی قرآن تأکید می‌کند ولذا به‌خوبی می‌تواند فرآیند دولت‌سازی نبوی را تبیین نماید. فرآیندهای دولت‌سازی بر مؤلفه‌ها و عناصر عام و خاصی استوارند که مهم‌ترین‌ آن‌ها عبارتند از: ایده‌سازی، جمعیت، سرزمین، قانون و نهادسازی؛ آموزه‌ها...

برخلاف عقیدۀ رایج شیعیان که معتقدند منشأ تشیع در عصر نبوی(ص) بوده است، شرق‌شناسان براساس مبانی فکری و انگاره‌های ذهنی خویش، مذهب تشیع را یک پدیدۀ تاریخی و پیدایش آن را بعد از عصر نبوی(ص) می‌دانند. دسته‌ای از آنان تشیع را عمدتاً ساختۀ ایرانیان و واکنش روح ایرانی در برابر تسلط عربِ مسلمان می‌دانند و دسته‌ای دیگر ضمن اعتراف به منشأ عربی تشیع، قائل به نفوذ فرهنگ ایرانی در این مذهب هستند و از آن به عن...

نگارنده در این رساله درصدد بوده , ابتدا آیاتی که ذیل آن ها احادیث موضوعه درباره پیامبر? در تفاسیر به خصوص تفاسیر روایی وارد شده را مشخص نماید؛ سپس به بررسی سند و محتوای آن ها بپردازد . در بررسی سندی پس از مشخص نمودن نوع حدیث , با استفاده از منابع رجالی و تاریخی به بررسی حال راویان پرداخته شده است. محتوای این روایات نیز با آیات قرآن، روایات دیگر، عقل، اصول مذهب، تاریخ و... سنجیده شده و صحت و سقم...