چکیده پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 هـ.ش با رهبری فقیهی جامع الشرایط و مجتهدی آگاه یک سلسله ارزش ها و اصول نوینی را در سطح منطقه ای و جهان به ارمغان آورد و ارزش های یاد شده مبنای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. در دوره رهبری امام خمینی(ره) به عنوان ولی فقیه، کار کرد زمان و مکان به عنوان دو رکن اساسی و موثر در روند استنباط و اجتهاد برای پاسخگویی به نیازهای دائماً متحول و دگرگ...

ارامنۀ ایران از سویی بخشی از جمعیت دیاسپورای ارمنی پراکنده در جهان به شمار می روند و میهنی نمادین به نام ارمنستان دارند. از سوی دیگر، تقریباً در هیچ دوره ای از تاریخ، سرنوشتی جدا از سایر ایرانیان نداشته اند و ایران میهن واقعیشان به شمار می رود. آنان به مثابة یکی از اقوام ایرانی، در بسیاری از تحولات کشورمان، به ویژه از اواخر قرن نوزدهم به بعد، نقش برجسته ای داشته اند. امروز نیز باید بستر لازم برا...

کشورها در پرتو شناسایی و عملیاتی ساختن مؤلفه های قدرت در سطوح ملی و بین المللی، سعی در کسب منزلت و پرستیژ بین المللی دارند و از آنجایی که تحول گفتمانی قدرت و رویکرد نوین کشورها در عرصه سیاست خارجی به ابزار قدرت، اهمیت قدرت نرم را دو چندان ساخته است، جمهوری اسلامی ایران نیاز دارد مؤلفه های تولیدکننده قدرت نرم خویش را مورد بررسی قرار دهد و با سیاستگذاری های مناسب، نفوذ و اقتدار بین المللی خویش را...

متغیّرهای مختلف داخلی و خارجی در سیاست دفاعی تأثیرگذار هستند. عقاید، باورها، ارزش‌ها، تجربیات تاریخی ملتها و اندیشه‌های دفاعی از مهمترین متیّرهای هویّتی تأثیرگذار بر سیاست دفاعی به شمار می‌روند. مروری بر تحولات دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران بیانگر این است که خودکفایی دفاعی یکی از مهمترین جهت‌گیری‌های سیاست دفاعی این کشور در چهار دهه گذشته به شمار می‌رود. تحقیق حاضر در قالب رویکرد کیفی اجرا شد...

الگوی تصمیم گیری سیاست خارجی در ایران چه قبل از انقلاب اسلامی و چه پس از آن به عنوان یک سوال جدی مطرح است. پاسخ به این سوال که در گذشته چه فرد و یا افرادی و با چه الگویی دست به تصمیم در عرصه سیاست خارجی می زدند، می تواند چراغ راه امروز ما برای تبیین سیاست خارجی کنونی جمهوری اسلامی باشد. عرصه تصمیم سازی سیاست خارجی ایران چه در دور? پهلوی دوم و چه در جمهوری اسلامی همواره غیر شفاف بوده و الگوهای ت...

مقاله حاضر تلاش دارد پویایی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را در ترکیب تناقض نماها تشریح نماید و به این پرسش پاسخ دهد که جمهوری اسلامی ایران چگونه توانسته بین امور به ظاهر متناقض در فراِیندی پویا تلفیق و سازگاری برقرار سازد. مقاله در مبحث نخست، این پویایی را از حیث نظری در برقراری توازن بین سه امر تناقض نمای آرمان گرایی و واقع گرایی، درون گرایی و برون گرایی، و سیاست خارجی و سیاست امنیتی مورد بر...

چکیده پرونده هسته‌ای یکی از پیچیده‌ترین موضوعات در سیاست خارجی و داخلی جمهوری اسلامی ایران بوده است. یکی از دلایل این پیچیدگی رویکرد متضاد آمریکا و جمهوری اسلامی ایران در برخورداری کشورهای عضو ان‌پی‌تی از "حق غنی‌سازی" بود. سیاست رسمی آمریکا در این موضوع مبتنی بر «غنی-سازی صفر» و «تعلیق فعالیتهای مربوط به غنی‌سازی» بود و در مقابل، ایران با استناد به معاهده ان‌پی‌تی بر برخورداری از "حق غنی...

پرونده هسته­ای یکی از پیچیده­ترین موضوعات در سیاست خارجی و داخلی جمهوری اسلامی ایران بوده است. یکی از دلایل این پیچیدگی رویکرد متضاد آمریکا و جمهوری اسلامی ایران در برخورداری کشورهای عضو ان­پی­تی از "حق غنی­سازی" بود. سیاست رسمی آمریکا در این موضوع مبتنی بر «غنی­سازی صفر» و «تعلیق فعالیتهای مربوط به غنی‌سازی» بود و در مقابل، ایران با استناد به معاهده ان­پی­تی بر برخورداری از "حق غنی‌سازی" تأکید...

سیاست خارجی برای کشورهای مختلف جایگاه ویژه‌ای ‌دارد. به تبع آن، بررسی و کنکاش ابعاد مختلف سیاست خارجی هم برای دولتمردان و هم اندیشمندان این عرصه اهمیت زیادی دارد. یکی از مهم‌ترین راه‌های بررسی سیاست خارجی کشورها، به کار بستن نظریه‌های گوناگون به‌واسطه چهارچوب‌ها و مبانی مختلفی است که این نظریات ارائه می‌کنند. اصول و مبانی متفاوت این نظریه‌ها سبب شده است تا نتایج حاصل از این کاربست‌ها، کاملاً متف...

عربستان سعودی یکی از کشورهای مهم و تأثیرگذار در منطقه خاورمیانه است که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، سیاست خارجی خصمانه و تقابل‌گرایانه‌ای در قبال جمهوری اسلامی ایران در پیش گرفته است. سؤال مقاله حاضر این است که محرک اصلی رفتار عربستان در قبال جمهوری اسلامی ایران به چه عاملی بر‌می‌گردد؟ فرضیه نویسنده این است که ادراکات و برداشت‌های هویت‌بنیان عربستان سبب شده تا این کشور سیاستی خصمانه و تقابل‌...