در سده چهارم هجری، آل بویه ایرانی تبار موفق شدند گستره وسیعی از سرزمین­های عباسی را به اطاعت خود در آورند. ریشه ایرانی این سلسله، به همراه روح حاکم بر جغرافیای ایران آن روزگار که بخشی از جریان شعوبی گری را در ضمن بازگشت به عصر سلطانی ایرانیان نمایندگی می کرد، دست مایه ای شد تا فضای حکمرانی حتی در عراق، نمایی ایرانی به خود ببیند. گواه این امر، رسومی دولتی بود که بازنمایی از آیین­های کهن شاه و در...

به دنبال فتح ایران توسط مسلمانان و گرویدن اکثریت ایرانیان به اسلام، فرهنگ ایرانی تغییرات اساسی یافت. با وجود این، بخش چشم گیری از سنن و آداب ایرانی پیش از اسلام حیات خود را در کنار ارزش های جدید دینی، حفظ کرد. تحولات سیاسی و دینی در ایران باعث شد برخی از این سنت ها دست کم چندی فراموش یا کنار نهاده شود، اما پس از گذشت دو سده از فتح ایران و به دنبال روی کار آمدن حکومت های محلی، تلاش هایی برای باز...

آیین های تشیّع مانند بر پایی جشن های مذهبی، عزاداری، زیارت و مدّاحی اهل بیت رفتار های اجتماعی هستند که به دلیل بُعد اجتماعی آنها بر پدیده های اجتماعی دیگر اثر می گذارند.

یکی از موضوعات قابل توجه. که در شعر کلاسیک فارسی بازتاب گسترده دارد، ایام خاصی از سال و ماه و هفته است. که از جهت دینی و فرهنگی مورد توجه شاعران بوده است. در میان این شاعران، توجه خاص نظامی گنجوی. شاعر بلند پایه و داستان پرداز توانای قرن ششم هجری. به روزهای مهم سال و احکام خاصی که قدما برای این روزها در نظر داشتند، مشهود و مورد تامل است. این ایام که به مناسبت‌های مهم. مانند واقعه معراج رسول اکر...

آیین میتراآیینی با‌نفوذ و مؤثر در تاریخ ادیان و آیین‌های جهان بوده است. آیین ایزدی نیز آیینی محلّی در منطقه‌ای کوچک از کردستان است که تحت تأثیر آیین‌های مختلف، از جمله آیین میترا قرار گرفته است. پرسش اصلی این مقاله این است که آیین میترا بیشتر بر چه بخش‌هایی از آیین ایزدی تأثیر نهاده است. به منظور پاسخ گفتن به این پرسش با روش اسنادی و با بررسی نظریّات محققان در‌بارة دو آیین، جنبه‌های تشابه آنها اس...

یکی از موضوعات قابل توجه. که در شعر کلاسیک فارسی بازتاب گسترده دارد، ایام خاصی از سال و ماه و هفته است. که از جهت دینی و فرهنگی مورد توجه شاعران بوده است. در میان این شاعران، توجه خاص نظامی گنجوی. شاعر بلند پایه و داستان پرداز توانای قرن ششم هجری. به روزهای مهم سال و احکام خاصی که قدما برای این روزها در نظر داشتند، مشهود و مورد تامل است. این ایام که به مناسبت‌های مهم. مانند واقعه معراج رسول اکر...

هدف مقاله حاضر آن است تا نشان دهد، در بررسی تطبیقی، اهداف، اصول و روش‌های برگزاری جشن و شادی از نظر ادیان شرقی و اسلام چگونه است. روش تحقیق مورد استفاده کیفی بوده و برای پاسخگویی به پرسش تحقیق، متون، مقالات و یا کتبی که به نحوی با اندیشه‌های این ادیان مربوط بود، مطالعه شد؛ این مقاله در واقع در برگیرنده نگاه دین به ویژه دین مبین اسلام به مقوله جشن و عید و در نتیجه آن شادی و نشاط افراد یک جامعه ا...

جشن های دو  هزار و پانصد ساله ، که با شکوهی کمنظیر پس از سال ها تبلیغات و مطالعه در مهر 1350 ه.ق در تخت جمشید برگزار شد، از جمله جشن هـای پرهزینـه بـود. شـاه از برگـزاریچنین جشنی ، به دنبال راهی برای تداوم حکومت و سلطه اش بر مردم ایران بود، بر این اسـاس بـهاحیای ارزش های آریایی و معاندت با اسلام و جلب دوستی دول خـارجی برآمـد و بـدین منظـوردست به یک سری اقدامات عمده زد از جمله: خود را شاهنشاه نا...

نویسنده در مورد هفت مسئله اختلافی بین شیعه و اهل سنت بحث کرده است. اولین بحث در مورد برپایی جشن میلاد نبی مکرم اسلام حضرت محمد است در دوران معاصر بسیاری از ناآگاهان از برخی از مسائل دینی برگزاری جشن را بدعت و حرام دانسته اند. در حالیکه این بخاطر عشق و علاقه مسلمانان است و قرآن ابراز محبت را برهمه واجب قرار داده است. بحث دیگر سفر به قصد زیارت قبر مطهر پیامبر گرامی است که جایز یا حرام است؟ به گفت...

یکی از قدیمی ترین رسم ها و آیین های دلپذیر شادی بخش بر پایه جشن عروسی و پیوندهای اجتماعی است . از آن میان شاهنامه فردوسی، که همه ی روایت ها و حکایت های آن مکتوب و غیر مکتوب است، شرح و تفصیل ازدواج های گوناگونی را از دوره های اسطوره ای و تاریخی ایران پیش از اسلام یعنی از پیشدادیان تا ساسانیان به دست می دهد. سیستان به عنوان یکی از کهن ترین مناطق ایران، جایگاه ویژه ای در شاهنامه فردوسی دارد و اکثر...