از صدر اسلام تاکنون، برخی اندیشمندان بر این بوده‌اند که امر به معروف و نهی از منکر، وظیفه‌ای فردی است و مانند بسیاری تکالیف و احکام الهی، بر فرد مسلمان واجدالشرایط واجب است. در این دیدگاه، شرایط و مقتضیات زمان و مکان، کمتر مؤثّر است و حکومت دینی و اسلامی وظیفة خاصی ندارد. دیدگاه دیگر، امر به معروف و نهی از منکر را افزون بر وظیفه فردی، موضوعی اجتماعی و حکومتی می‌داند. بر مبنای نگرش دوم، توسعة فره...

از زمانِ آغاز نظریه‌پردازی درباره روابط بین‌الملل به مثابة یک رشته دانشگاهی، مهمترین بحث هستی‌شناختی در نظریه‌ روابط بین‌الملل همانا نحوة استدلال‌پردازی دانش‌پژوهان درزمینة عرصه دانش‌پژوهیِ آن بوده است، عرصه ای که  در مکتب انگلیسی<span styl...

امروز در ادبیات «هنر شهری» کشورمان یا اهداف آثار هنر شهری را در تأثیرات آن بر ارتقای کیفیت منظر شهر مبنای تعریف قرار می‌دهند و یا انواع آثار هنری حاضر در شهر را به عنوان هنر شهری قلمداد می‌کنند. اما نکته قابل تأمل این است که در پژوهش‌های صورت گرفته مشخص نیست هنر شهری چیست؟ چگونه بر کیفیت منظر شهر اثر می‌گذارد؟ و آیا همه آثار هنری موجود در شهر موجد چنین کیفیاتی می‌شوند؟ با گسترش حضور آثار هنری ...

«جامعه بین‌المللی» مفهوم کانونیِ مکتب انگلیسی است، که پژوهندگانِ آن از سه منظر بدان نگریسته‌اند: ساختاری؛ نهادی؛ و تاریخی. در رویکرد تاریخی به «جامعه بین‌المللی»، گسترش تاریخیِ جامعه بین المللی مطرح شده است. در این نوشتار، در ابتدا، برداشت کلاسیک مکتب انگلیسی درباره گسترشِ جامعه بین‌المللی به طور اجمالی معرفی می گردد. سپس از طریق تحلیل محتوای آثار دانش‌پژوهان مکتب انگلیسی، تلاش می‌شود سیرتحول سیر ت...

پژوهش در حوزه‎های تاریخ اجتماعی ایران عموماً به دلیل کمبود منابع با دشواری‎هایی روبرو است، زیرا بسیاری از متون تاریخی عمده مطالب‌شان در باب تحولات تاریخ عمومی، سلسله‎ای و یا سلطانی است و با توجه به ساختار کتاب، کمتر به زندگی مردم و تحولات اجتماعی پرداخته شده است. اما به‎رغم محدودیت منابع تاریخی، می‎توان با توجه به سایر منابع به‌ویژه متون ادبی ـ که شاید بتوان در پژوهش‎های تاریخی ‌آن‌ها را منابع م...

کارل پوپر، به دلیل مواضع­اش راجع به فلسفه و روش علم، و نیز به خاطر جهت­گیری­هایش در اندیشة سیاسی، جایگاهی را در تاریخ اندیشه­های سدة بیستم کسب کرده است. سهم پوپر در فلسفة علم، عمدتاً به نقد و تخطئة استقراگرایی و دفاع از ابطال­گرایی مربوط می­شود و سهم اصلی او در اندیشة سیاسی به دفاعی که از جامعة باز انجام داده بر‌می­گردد. هم در روش علم و هم در اندیشة سیاسی تأکید او بر "خردباوری انتقادی" است. علم ...

این مقاله با به کارگیری روش‌شناسی پسافرمالیسم باختین و با تأکید بر نظریة زبان‌شناسی اجتماعی، به نقد سنت تحلیلی بوف کور پرداخته است. مؤلفه‌های سه‌گانة «موقعیت‌مندی، کرونوتوپ و منطق مکالمه» در بوف کور خوانده و استدلال شد و برخلاف سنت تحلیلی مألوف و رایج، این رمان فاقد بافت اجتماعی- سیاسی مشخص (از لحاظ زمانی) در جامعة ایرانی است. در نقدهای ادبی مربوط به بوف کور حداقل از دو بافت «جامعة پیشااسلامی» ...