ادبیات شگرف در حیطه ی نقد و انواع ادبی مطرح شده است. تزوتان تودورف، در کتاب پیش درآمدی بر ادبیات شگرف، به بررسی و تعریف آن پرداخته است. او معتقد است، در متن ادبیات شگرف با رخدادهایی روبرو هستیم، که خواننده در نگاه اول نمی تواند، تصمیم بگیرد، این حوادث واقعی است یا غیرواقعی. خواننده در طول رمان درمی یابد، اتفاقاتی که رخ می دهد، واقعی است و در ادامه با توجیهات عقلانی و منطقی، و در نظر گرفتن برخی ...

هدف این نوشتار بررسی شیوة به کار گرفته شدن مؤلفه‌های ادبیات پسامدرن در آثار داستانی نادر ابراهیمی، نویسندة دورة معاصر ایران، است. برای دستیابی به این هدف، نویسندگان در ابتدا کوشیده اند تلقی خود را از مهمترین ویژگی‌های ادبیات داستانی پسامدرن روشن نمایند. در این مقاله بر مؤلفه‌هایی همچون بی‌نظمی زمانی در روایت رویدادها، عدم قطعیت، تناقض، جابه‌جایی، کلام موزون، عدم انسجام، فقدان قاعده، زیاده‌روی د...

در پیشینة مثنوی‌پژوهی، شرح مبسوط ابیات مثنوی و به‌تازگی نیز پژوهش‌های موضوعی، مرسوم و مورد توجه بوده است. اما کمتر به بررسی کلان‌فکرهای مثنوی در هر دفتر و سپس مقایسه و تطبیق آن با سایر دفاتر پرداخته شده است. خواننده این کتاب گاه در پیچ و خم ابیات ژرف و دقیق و در لابه‌لای حکایت‌های تودرتوی مثنوی و به تعبیری در جریان موّاج و سیال ذهن مولانا گم می‌شود و کمتر مجال این را می‌یابد که نگاهی از افقی بال...

دو اثر «جای خالی سلوچ» محمود دولت آبادی و «بدایة ونهایة» نجیب محفوظ از جمله رمان‌هایی هستند که شخصیت و شخصیت‌پردازی زن را به شکل برجسته‌تری در خود نشان می‌دهند لذا نویسندگان در این جستار نحوه شخصیت‌پردازی زن در این دو رمان را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهند. این بررسی نشان‌ می‌دهد؛‌ شخصیت‌های فرعی زن در دو داستان بیش‌تر با شرح و توصیف مستقیم خود نویسنده و یا از زبان و...

پژوهش حاضر به شکل نظری به بررسی ابعاد نقد کهن‌‌الگویی یا یونگی می‌پردازد. نقد کهن ‌الگویی تاکنون یافتن ریشه‌های مشترک و در عین حال ناخودآگاه انسانی، بدون در نظر گرفتن عنصر زمان و مکان در آثار ادبی تعریف می‌شده است. آنچه از نقد کهن‌‌الگویی به ذهن متبادر می‌شود دیدگاه سنتی و روش پیروان سنتی یونگ است که در ایران این قضیه به دلیل کمبود دسترسی به منابع دست اول یا ترجمۀ کافی نمود بیشتری پیدا می‌کند. ...

ملکوت بهرام صادقی (1315-1363) تاکنون فقط یک داستان بلند در حوزۀ داستان های اسطوره ای و جریان سیال ذهن به شمار می رفت. این نظر در جای خود درست و تأییدشده است؛ اما از منظر «رئالیسم جادویی» هیچ گاه به طور جدی به این اثر پرداخته نشده است. حال آن که رگه های قوی این جریان چنان در آن بازتاب یافته است که می توان آن را سرآغاز و نقطۀ عطف رئالیسم جادویی در ایران دانست. این مقاله ویژگی های مهم سبک رئالیسم ...

محققان سبک بیان مثنوی را مبتنی بر شیوه ای ((بلاغت منبری )) دانسته اند . موارد زیر ‘ از جمله عناصر این سبک گفتار برشمرده شده است .(سرنی ‘ ج 1 ص 121 تا 231 ) : (( تأثر از شیوه بیان و سطح ادراک عامه ‘ عرضه اخبار و احادیث ضعیف ‘ قیاسات تمثیلی ‘ اشتمال بر الفاظ و امثال و عقاید و خرافات عام ‘ خطاب به مخاطب مبهم ‘ احاطه و غلبه مشیت الهی بر امور ‘ تسلسل افکار و تداعی معانی یا جر جرار کلام و خواطر و جر...

باختین به عنوان یکی از بزرگ¬ترین نظریه¬پردازان و تأثیرگذارترین چهره¬ها در حیطه¬ی نقد ادبی، با طرح چندصدایی توانست از منظری کاملاً نو به رمان بنگرد. از آن¬جا که رمان¬های «سنگ صبور» و «میرامار» را می¬توان آثاری چندصدا محسوب کرد، نگارنده در این رساله، با تکیه بر این نظریه، به تحلیل رمان¬های سنگ صبور صادق چوبک و میرامار نجیب محفوظ، پرداخته و نقاط مشترک و متفاوت آن¬ها را مورد بررسی قرار داده است و با...

دو ضمیر «من» و «ما» راویتگر رمان دا هستند. اگر چه نویسنده¬ی این داستان، چندان به شاخصه¬های از پیش تعیین شده¬ی انتخاب روایتگر اوّل شخص پایبند نیست و گهگاه زاویه¬ی دید روایت را به ناگاه تغییر می¬دهد، اما زاویه¬ی دید راویِ اوّل شخص، تا پایان داستان، وجه غالب روایتگری است. راوی در رمان دا، گاه از حدّ فردیّت فراتر می¬رود و از زاویه¬ی دید راوی «دانای کلّ شخصی» به روایت می¬پردازد تا چنین پنداشته شود که راوی...