در این پژوهش کوشش شده است تا از طریق شناخت نسبت جنگ با هنر در آراء نیچه، جایگاه جنگ در فلسفه نیچه، در فلسفه هنر او تحلیل و تبیین شود. از آنجا که پیش شرط تحقق چنین مقصودی، روشن نمودن معنای جنگ و هنر در گستره تفکر نیچه است، مرحله اوّل و دوم این پژوهش به بررسی ماهیت هنر و ماهیت جنگ در نظر نیچه اختصاص یافته است. در مرحله اوّل و در جهت غرض اصلی این پژوهش، دو مولفه اصلی فلسفه هنر نیچه، شامل والائی و ز...

اسطوره آنتیگون به خوبی بیانگر موضوعاتی همانند جدل و طغیان است. این اسطوره ریشه در نمایشنامه سوفوکل در عهد باستان دارد. آنتیگون سوفکل با ویژگیهای کاملا تراژیک خود در اعصار مختلف مورد توجه قرار میگیرد و در ادبیات عصر ما نیز از آن اقتباس میشود. ژان آنوی نیز از این تراژدی الهام میگیرد و نمایشنامه آنتیگون خود را مینویسد که در نوع خود آفرینشی جدید است. در پژوهش حاضر ویژگیهای این آفرینش جدید مورد ...

به گفته ژید سمفونی پاستورال به عنوان اثری طنزآمیز، به نقد نوعی خود فریبی می پردازد. ژید در این کتاب چهره طنزآمیز یک کشیش پروتستان را به تصویر می کشد. کسی که تحت پوشش مذهب به طرز ریاکارانه ای احکام کتاب مقدس، انجیل را آزادانه به نفع خود تفسیر و خود را به عنوان یک ناجی معرفی می کند، کسی که وظیفه آموزش و پرورش دختر جوان نابینایی به نام ژرترود را بر دوش دارد. ولی کم کم محبت او به عشق مبدل گشته و در...

یکی از مهم ترین وجوه تراژیک زندگی و یکی از بزرگ ترین چالش ها و دغدغه های هر انسان در طولِ تاریخ، در کنار مرگ، تنهایی و درد و رنج و...، مسئله گناه و هبوط و مجموع? اضطراب های حاصل آن است که در متون ادبی- عرفانی به انحای مختلف آمده است. این مفهوم، یکی از مضامین مهم و مکرر ادبیات عرفانی است که در موارد متعدد به بیان اقسام، انواع و نتایج این مفهوم پرداخته است. در این میان در متون فارسی عرفانی، به ویژ...

رمان کلیدر، به رغم درون مایة حماسی و تراژیک، تصویرگر عشق و زندگانی و توصیف کنندة سختی ها و شوربختی های زندگی عشیره ای و روستایی است. از برجسته ترین ویژگی های این رمان و تشخص آن در میان هم گنان، توصیفات نغز و بی بدیلی است که در منتهای ذوق و خلاقیت به سلک عبارت کشیده شده است. دامنة این وصف ها بسیار گسترده و شامل اقلیم های متفاوتی است و این سؤال را به ذهن متبادر می کند که آیا هدف نویسنده از به کار...

فرزند خاک، اثر طاهر بنجلون، نویسندة آفریقایی تبار فرانسوی است. در این اثر، بن جلون با تداعی خاطرات زادگاه خود و با حذف مرز بین واقعیت و خیال، رمانی می آفریند و دنیای آمیخته از هر دو عنصر را به خواننده عرضه می دارد. آن چه مایة موجودیت این رمان می شود، مضمون تراژیک آن است که مصداق زندگی عینی برخی از مردمان جوامع سنتی است. در این اثر، بن جلون به طرح موضوع جستجوی هویت در شخصیت داستان خویش که شباهت ...

داستان رستم و سهراب یکی از زیباترین داستان های تراژیک شاهنامه فردوسی است که تاکنون با رویکردهای گوناگون هدف پژوهش قرار گرفته است. شخصیت سهراب در این داستان به منزله قهرمان جست وجوگر/ قربانی، محور کنش های داستانی است. جست وجوی بی فرجام او برای یافتن پدر که با الگوی رشد برای دستیابی به خویشتن/ فردیت در اندیشه یونگ قابل تطبیق است از ظرفیت فراوانی برای بررسی و تحلیل روان شناختی برخوردار است. در این...

کریستوفر ووگلر، استاد فیلم نامه نویسی و نماینده الگوی ساختاری شخصیتْ محور یا سفر قهرمان در جهان است. او به پیروی از جوزف کمبل بر بنیاد نقش مایه های اندیشه های اسطوره ای و روان شناختیِ کارل گوستاو یونگ به شیوه ای دراماتیک به شناخت و کارکرد شخصیت ها در داستان می پردازد. این جستار با نگرش به دیدگاه ووگلر، افزون بر بررسی شخصیت فرود که نمودی از کهن الگوی قهرمانِ تراژیک است، به همانندی های دیگر شخصیت ها...

این پژوهش کاوشی است دربارۀ تعامل من/ دیگری در فضای اجتماعی نیمۀ دوم دهۀ هفتاد و اوایل دهۀ هشتاد به میانجی سینمای ایران. طبق رویکرد نظری پژوهش، تعامل من/ دیگری برساختی اجتماعی است که فرم و محتوای آن به فراخور گشودگی/ فروبستگی، زایایی/ سترونی و غنا/ تهی‌بودگی جهان زندگی تعیین می‌شود. برای ایضاح و تشریح این ایده به آرای زیمل، باختین و هابرماس استناد شده است. ایدۀ دیگر پژوهش آن است که میانجی هنر (س...