با وقوع تحولات در برخی کشورهای اسلامی واقع در جغرافیای جهان عرب در سال 2011م و تغییر نظام‏های سیاسی پیشین آنها که سه ویژگی بارز اقتدارگرایی، اسلام ستیزی و همراهی با غرب و اسرائیل در سیاست‏های داخلی، منطقه‏ای و بین‏المللی را دارا بودند، شاهد انتشار ادبیات تحلیلی متعددی پیرامون این وقایع هستیم که یکی از آنها اعتقاد به «بیداری اسلامی» در «بهار عربی» است. در این نوشتار ضمن مفروض دانستن این ایده در ...

در بررسی تحولات جدید در جهان اسلام و سقوط دیکتاتورهای جهان عرب، تناقضی گفتمانی وجود دارد؛ گفتمانی معتقد است این خیزش ها از درون جوشیده و ریشه در پیشینه اسلامی، واقعیات تاریخی، تمدنی، فرهنگی و اجتماعی این کشورها دارد و به صورت یک پروسه و فرایند است. گفتمان دیگر ادعا می کند تحولات اخیر، پروژه جدید امریکا برای منطقه است. حامیان این دیدگاه معتقدند که این خیزش ها را امریکا به طور غیرمستقیم به وجود آ...

تحولات نوین جهان عرب، باعث تحول در قدرت و نفوذ کشورهای منطقه­ای از جمله ایران و عربستان شده است. مجموعه اقدامات دولت آل سعود دارای ابعاد مختلفی مثل: تحت شعاع قراردادن روند مذاکرات هسته­ای ایران با غرب، تغییر جبهه­بندی منطقه­ای(ادعای هلال شیعی)، انسداد نفوذ جمهوری اسلامی ایران(گسترش دامنه ناآرامی در سطح منطقه-داعش)، جبران شکست درعراق و سوریه، نگرانی از قدرت­یابی بیشتر شیعه و هراس از دست دادن بحر...

فقهای مذاهب اسلامی از دیرباز نسبت به سرزمینی بودن مجازات اظهار نظر کرده اند و معتقدند اجرای مجازات منوط به ولایت است. هرچند همه مذاهب برای حکومت اسلامی قائل به ولایت بر امت اسلامی هستند، ابوحنیفه و ابویوسف با نفی ولایت حکومت اسلامی بر دارالکفر، برای مجرمان سرزمین کفر حتی اگر مسلمان باشند، اجرای مجازات اسلامی را مجاز ندانسته اند، اما دیگر فقهای اهل­ سنت اجرای مجازات مجرمی را که در سرزمین کفر مرت...

بیداری اسلامی و در پی آن تغییر در نظام­های سیاسی و بروز بحران در برخی از کشورهای منطقه، تأثیرات وسیعی بر تعاملات سیاسی و امنیتی منطقه‌ خلیج فارس گذاشته، به نحوی که محورهایی از بازیگران منطقه­ای و فرامنطقه­ای در جهت شکل­دهی تحولات به نفع خود در مقابل یکدیگر صف­بندی کرده­اند. این حادثه نقطه عطفی در شکل‌گیری‌ ساختار جدید نظام منطقه­ای خاورمیانه به حساب می‌آید، زیرا از یک سو به تغییر و جابجایی نقش،...

تحولات سیاسی سالهای 2011 و 2012 خاورمیانه بسیار سریع در تمامی کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا گسترش و تسری یافته است. آنچه مسلم است تمامی این کشور با وجود تفاوت هایی که دارند، ولی به لحاظ سیاسی و اقتصادی و اجتماعی شباهت هایی با یکدیگر دارند. ساخت اقتصادی اکثر کشورهای عرب خاورمیانه مبتنی بر اقتصاد رانتی و رانتیریسم است و ساخت سیاسی عمده کشورهای خاورمیانه اقتدارگرایانه است. و در ساخت اجتماعی آنها...

هدف اصلی این مقاله بررسی تحولات گذشته ی جمعیت کشور طی سال های 1280 تا 1385 و آینده نگری آن تا سال 1425 است. در این مقاله پیش بینی های جمعیتی سازمان ملل ارزیابی شده است. برای ارزیابی مطابقت پیش بینی های جمعیتی سازمان ملل با شرایط ایران، مرکز مطالعات و پژوهش های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه با استفاده از داده های سرشماری سال 1385 به عنوان سال پایه، به پیش بینی جمعیت کشور پرداخته است. این پیش بینی جمعی...

بیداری اسلامی در ایران و تأثیر آن بر مصر، لیبی، یمن، بحرین، اردن و دیگر کشورهای خاورمیانه ثمرة تحولات معرفتی و مفهومی «اسلام» است. اسلام در مفهوم جدید محصول دوران مدرن و تحت عنوان «اسلام سیاسی» صورت­ بندی شده است که در مقابل اسلام سنتی قرار می­ گیرد. اسلام سنتی، دین را به حوزه امور فردی و عبادی محدود می­دانست و علی­رغم تعریف جامع دنیوی و اخروی از دین عملاً در کار سلطان دخالتی نداشت و کار ویژه او...

از زمان پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون در ایران گفتمان های متفاوتی حاکم بوده است.یکی از این گفتمان ها ،گفتمان اصلاح طلبی بود که طی سال های84 -1376 در فضای سیاسی ایران مطرح شد.دالهای اصلی این گفتمان را مفاهیمی چون توسعه ی سیاسی،آزادی،جامعه مدنی و مردم سالاری تشکیل می داد.این گفتمان در واقع پاسخ به تحولات جمعیتی و فکری ایجاد شده در جامعه ی ایران پس از پایان جنگ و سال های دهه ی دوم حیات جمهوری اسلامی...

بیش از هزار سال است که  هنر اسلامی بدین نام شناخته می‌شود و در کشورهای اسلامی و غیر آن هر از گاهی رویدادهایی مرتبط با آن بر پا می شود. در سال­های اخیر، شاهد برپایی نمایشگاه­های متعددی با عنوان "هنر اسلامی معاصر"  در موزه­ها و گالری­ ها یا نمایشگاها هستیم.  در این رویدادها، آثاری از هنرمندان  مختلف به نمایش  گذاشته می شود. هدف این مقاله، مطالعه محتوی نمایشگاه ­های "هنر اسلامی معاصر"  به منظور  د...