چکیده ندارد.

خاقانی یکی از بزرگ‌ترین چکامه‌سرایان ادب پارسی در قرن ششم است. یکی از بارزترین ویژگی‌های سبکی این عصرـ که بیشتر در بین شاعران آذربایجان دیده می‌شود ـ استفاده گسترده از انواع علوم و فنون روزگارـ از جمله نجوم ـ می‌باشد. خاقانی که علم نجوم را تمام و کمال فرا گرفته بود، با پشتوانه استعداد سرشار، معلومات گسترده، ذهن وقاد و طبع روانش، با استادی و مهارت بی‌نظیر خود از مجموع اصطلاحات، احکام و ظرافت‌های...

نمادها در دوره اسلامی نسبت به دوره های پیش از اسلام کارکرد گسترده تری یافتند. دلیل این امر شاید تغییر مذهب و نگرش آیینی بود که در جهان اسلام اتفاق افتاد. در دوره  سلجوقیان، که یکی از گهربارترین دوره های رونق علم، هنر و اقتصاد در ایران بوده است، علم نجوم نیز بسیار پیشرفت کرد، به طوری که تأثیر آن را بر بسیاری از هنرهای این دوران می توان دید. این مقاله به بررسی یک سند سفالی منحصربه فرد مربوط به دو...

از دیرباز مکان­های عبادی، غایی ترین بستر تکامل و تعالی روحی آدمیان بوده و معماری روحانی و قدسی محیطی جهت عبادت جمعی مومنین خلق نموده است. در این بین و از میان ادیان الهی جنبه اجتماعی عبادت در اسلام پررنگ تر بوده و مکان خلق شده برای این عبادت جمعی، از اهمیت بسزایی برخوردار است. به همین دلیل پژوهشگران و صاحب نظران در بررسی و نگرش به معماری اسلامی بناهای عبادی، از روش های متعددی بهره گرفته اند؛ به...

از نگاه پدیدارشناسی درک حقیقت بر اساس جدا نبودن عین و ذهن است و هر نوع بررسی، پژوهش، و یا نقد باید با اتکا به ذهن باشد. بر این اساس در معماری، نگرش های پدیدارشناختی با توجه به تجربه افراد در فضا تعریف می شوند. هدف در این نوشتار بیان روش های عملی برای نقدی پدیدارشناسانه است و شامل روش هایی به منظور درک، مشاهده، و بیان آن چیزی است که تجربه می شود. ارتباط این روش ها با ذهن این امکان را ایجاد می کن...

خانه‌های چهارصفه یکی از بناهای ارزشمند معماری ایران محسوب می‌شوند، به ‌گونه‌ای که برخی از محققین، طراحی بعضی از بناهای تاریخی با عملکردهای متفاوت در دوران اسلامی را نشأت‌گرفته از خانه‌های چهارصفه قلمداد می‌کنند. شناخت ویژگی‌های شکلی خانه‌های چهارصفه، سبب نگهداری و مرمت این بناهای ارزشمند خواهد شد و در شناسایی خصوصیات تأثیرگذار در شکل‌گیری فضاهای خانه‌های تاریخی، نقش مؤثری خواهد داشت. این پژوهش ...

ایران در طول تاریخ اسلام  و به‌خصوص عصر سلجوقی همواره یکی از مراکز اصلی هنر اسلامی بوده است. از سوی دیگر عثمانی‌ها در زمینه معماری با الهام از هنر ایران و بیزانس، گام‌های بزرگی برداشته‌اند. به‌دلیل همجواری ایران و عثمانی و نیز تبادلات فرهنگی و وجوه مشترک حکومتی، هنر و معماری این دو سرزمین از یکدیگر ایده گرفته و تشابهاتی دارند. هدف مقاله بررسی تطبیقی شاخصه‌ها و عناصر معماری بناهای یادمانی و آرام...

به نوشته طبری و بنابر تحقیقات تاریخی، مهرنرسی وزیر اعظم بهرام پنجم(439 ـ 421م.) در ولایت اردشیرخره، بناهای زیادی ساخت. او ضمن ساخت بناهای عام المنفعه، چهار آتشکده در چهارروستا از منطقه دشت بارین از ولایت اردشیرخُره بنا نهاد. مقال? حاضر مکان یابی دقیق آتشکده های یادشده براساس آگاهی های موجود در منابع تاریخی، مطالعه مسیرهای ارتباطی بین شهر بیشاپور و اردشیرخُره بنابر تحقیقات میدانی و باستان شناسی و ...

همراه با بسط و گسترش قلمرو اسلام و فتوحات مسلمین در اقصی نقاط ایران ، تا مدتها هنر معماری این سرزمین بر عناصر گذشته خود متکی بود. از آن پس هنرمندان مسلمان ایران با تکیه بر عناصر هنری گذشته خود بویژه هنر عصر ساسانی و با الهام از فرهنگ اسلامی معماری ایران را رونق بخشیدند. در ایران دوره اسلامی ، بناهای آرامگاهی بعد از مساجد در شمار پرتعدادترین آثار معماری قرار دارند. ساخت این بناها از سده چهارم هج...

امروزه مشاهدات نجومی تئوری تورم کیهانی را به عنوان تئوری عالم اولیه و ایجاد ساختارهای کیهانی تأیید می کنند. ایده ی تورم، علاوه بر اینکه مشکلات بنیادی مدل کیهان شناسی استاندارد را برطرف می کند، بلکه مکانیزمی برای ایجاد اختلالات جهت تولید ساختارهای بزرگ مقیاس در کیهان امروزی ایجاد می کند. این اختلالات با تقریب خوبی مقیاس ناوردا، گاوسی و بی دررو هستند که با مشاهدات نجومی به خوبی تطابق دارد. فرمول...