ابن سینا برای اثبات وجود واجب در کتاب الاشارات، برهانی ارائه می دهد که این برهان نه تنها بر ابطال دور و تسلسل متوقف نیست، بلکه می توان از آن بطلان دور و تسلسل را نتیجه گرفت. صدرالمتألهین بر اصل این برهان اشکال خاصی را وارد می داند که بر مبنای آن تغییراتی را در مقدمات برهان اعمال کرده است. وی در صورت بندی خاص خود، بطلان دور و تسلسل را به عنوان مقدمه اثبات واجب مطرح می کند؛ اما این صورت بندی با ا...

در این رساله در ابتدا پرتوهای کیهانی و بهمن های هوایی گسترده و همچنین توزیع ماده در همسایگی منظومه شمسی و اثرات میدان مغناطیسی در انتشار پرتوهای کیهانی بررسی شده است. تغییرات روزانه شدت پرتوهای کیهانی کهکشانی که بوسیله آشکارسازهای زمینی ثبت شده اند، نمونه ای از ناهمسانگردی را بیان می کند. در ادامه به بررسی شواهد آزمایشگاهی ناهمسانگردی و ارائه مدل های گوناگونی که موافق با آزمایش های رصدخانه های...

برهان امکان و وجوب را نخستین بار ابن سینا تقریر کرده و آن را برهان صدیقین نامیده است. توماس آکویناس نیز تحت تأثیر حکمای اسلامی تقریری از این برهان ارائه داده و آن را سومین راه خداشناسی خود قرار داده است. ملاصدرا پس از تقریر برهان امکان سینوی و وارد کردن انتقاداتی برآن، با تکیه بر مبانی اصیل حکمت متعالیه، تقریری تازه از برهان صدیقین طرح ریزی کرده و آن را طریقة انبیاء، عرفا و حکمای الهی دانسته اس...

پرتوهای کیهانی، ذرات پرانرژی و اغلب به شکل هسته های اتمی بوده که فضای کیهان را باسرعت های بالا درمی نوردند. منشا برخی از این ذرات خورشید می باشد، اما بیشتر آنها ناشی از منابعی بیرون از منظومه خورشیدی(پرتوهای کیهانی کهکشانی) و یا ماورا کهکشانی می باشند. پرتوهای کیهانی که به بالای جو زمین می رسند با عنوان ذرات اولیه شناخته می شوند که در برخوردشان با هسته های جوی ذرات ثانویه را تولید می کنند.تقریب...

اثبات وجود خداوند از دیر باز وجهه همت فیلسوفان بوده است و حاصل تلاش آنان براهین متعددی است که بر وجود خداوند اقامه کرده اند. یکی از روشن ترین و استوارترین براهین اثبات وجود خداوند، برهان امکان و وجوب است که از اندیشه های ابتکاری فارابی بشمار می رود، پس از وی برهان مزبور پیوسته مورد توجه فلاسفه الهی – به ویژه فلاسفه اسلامی- بوده و بیانات مختلفی در تقریر آن ذکر گردیده است. برهان امکان و وجوب اگرچ...

پرتوهای کیهانی اغلب ذرات باردار و نسبیتی اند که در حال بمباران کردن جو زمین از فضای بیرون هستند، آن ها از بیرون زمین نشأت می گیرند، اما به خاطر انحراف مسیر بوسیل? میدان های مغناطیسی آشفته در فضای بین ستاره ای، مسیرهای ورودیشان در امتداد موضع اصلی آنها نیست. با این حال آنها اطلاعات مهمی درباره ی فضاهای بین ستاره ای، میدان های مغناطیسی و فرآیندهای پر انرژی عالم و منابع آنها با خود می آورند. مشاهد...

پرتوهای کیهانی اتم های یونیزه و پرانرژی هستند که همواره با جو بالای زمین برخورد می کنند. در برهم کنش این پرتوها با اتمسفر، آبشاری از ذرات ثانویه به نام "بهمن هوایی گسترده" ایجاد می شود. این پرتوها به خاطر شار خیلی کم، به خصوص در انرژی های بالا، فقط به صورت غیر مستقیم یعنی توسط آشکارسازهای زمینی قابل آشکارسازی هستند. سپس با استفاده از شبیه سازی های کامپیوتری و تحلیل توزیع ذرات ثانویه این پرتوها،...

روند مدرنیته شدن جوامع که در نتیجه رشد روز افزون وسایل ارتباطی از قبیل جراید، ماهواره، اینترنت و عرضه سهل و آسان عقاید مختلف در میان جوامع را در پی داشته است. کشور ما نیز از این امر مستثنی نبوده و رفته رفته موجب شد علاوه بر عرضه تمام قد مکاتب و فرقه های وارداتی، برخی نیز با التقاط و یا بهره گیری از همان مکاتب شرق و غرب دست به تأسیس مکتب یا فرقه معنویت گرا بزنند. عرفان حلقه (کیهانی) نیز از این د...

در علم کلام، از برهان معجزه در مواردی برای اثبات وجود خداوند بهره گرفته می شود. این مقاله با بررسی نسبت معجزات با براهین خداشناسی، درپی کشف میزان کارآمدی و توفیق برهان معجزه در کلام اسلامی و الهیات مسیحی در زمینه اثبات وجود خداوند است. روشن ساختن این مسئله، نه تنها کمک می کند تا جایگاه واقعی برهان معجزه و مدلول آن را به درستی دریابیم و موقعیت دقیق استفاده از آن را درک کنیم، مفسر را نیز در تفسیر...

ساده‌ترین و عمومی‌ترین و به اعتباری مؤثرترین برهان در خداشناسی، برهان نظم است. این برهان به علت عمومی بودن، یعنی گستردگی حوزۀ اقامه‌کنندگان و مخاطبان برهان تا حد تقریباً عموم آدمیان، مورد بی‌دقتی‌هایی در تقریر و فهم و مدعای آن واقع ‌شده است؛ تا آنجا که شبهه‌هایی نابجا بر آن وارد کرده‌اند. استاد مطهری و استاد جوادی آملی دو فیلسوف متکلم و متکلم فیلسوف هستند که دربارة این برهان بحث کرد...