سیاست های کلان اقتصادی باید در تناسب با نیازهای محلی، قابلیت ها و ویژگی های منطقه ای اتخاذ شوند. در غیر این صورت، زمینۀ توزیع نامناسب جمعیت، امکانات، تسهیلات و فعالیت ها، نبود تعادل فضایی، تراکم فعالیت ها در یک منطقه، قطب بندی فضایی و گسترش نابرابری اجتماعی و اقتصادی را فراهم می­آورند و به عنوان مانعی در مسیر توسعة کشور عمل می کنند. در مقالۀ حاضر، با تمرکز بر دو عنصر «فضا» و «فعالیت های اقتصادی...

یکی از موضوع هایی که بیشتر شهرهای جهان با آن رو به رو هستند، موضوع حوادث طبیعی است وقوع بلایای طبیعی، نظیر زلزله اغلب موارد تاثیرات مخربی بر سکونت گاه های انسانی داشته و تلفات سنگینی را بر ساکنان آن ها وارد ساخته، ساختمان ها و زیرساخت ها را نابود کرده، عوارض اقتصادی و اجتماعی پر دامنه ای را بر جوامع و کشورها تحمیل می کند. هدف این پژوهش تحلیل فضایی- مکانی میزان آسیب پذیری نواحی شهر جیرفت در براب...

محله های قدیمی شهر فسا هسته اولیه و اصلی شهر را تشکیل می دهد.. شناسایی نارسایی های کالبدی و عملکردی این بافتها به منظور برنامه ریزی و مدیریت و حفظ و نگهداری آنها از اقدامات اولیه و مهمی است که باید صورت پذیرد. پژوهش حاضر با توجه به این نگرش به بررسی مشکلات کالبدی محله های قدیم شهر فسا و برنامه ریزی لازم جهت آن می پردازد. سوالات اصلی پژوهش این است که آیا فشردگی و پیوستگی بافت در محله های قدیمی ش...

تحولات فرهنگی - اجتماعی و اقتصادی قرن 19 و 20 متاثر از مدنیسم، گسترش سریع شهرها و پیدایش کلان¬شهرها را موجب شده و تغییرات بنیادی را در ساختار و سازمان فضایی – کالبدی آن¬ها به وجود آورده است؛ لذا در اثر رشد فزاینده شهرها، گسترش فیزیکی شهر و عدم توزیع عادلانه و برابر خدمات و امکانات، در مناطق مختلف شهر صورت گرفته است. چنین وضعیتی سنخیتی با رشد زیر ساختهای شهری ندارد و ظهور بحرانهای اجتماعی و مشکل...

از جمله پیامدهای عمده شهرنشینی شتابان، گسترش فضایی شهرها و خورندگی روستاها و اراضی پیرامونی آنهاست که در مادرشهرهای منطقه¬ای نمود گسترده¬ای داشته است. این پدیده در ایران طی نیم قرن اخیر با برجستگی زیادی همراه بوده است. شهر زابل، که مادرشهری منطقه¬ای است، طی دهه¬های اخیر رشد شتابانی در افزایش جمعیت و همچنین در گسترش سطح داشته، به گونه¬ای که خزش پیوسته این شهر طی این دوره روستاهای زیادی را در باف...

شهر تهران در سالهای اخیر مواجه با تغییرات عمده ای در ابعاد کالبدی – فضایی بوده است. فعالیتهای برج سازی سالهای اخیر را می توان به عنوان یکی از بارزترین مراحل در روند تغییرات فوق تجزیه و تحلیل کرد. اگرچه برج سازی می تواند به بخشی از مسائل شهری نظیر کمبود زمین و مسکن تا حدی پاسخ دهد، اما این پدیده می تواند مسائلی را نیز به دنبال داشته باشد. در این راستا، ارزیابی برجهای احداث شده می تواند به شناخت ...

هدف از انجام این پژوهش تحلیل اصول و قواعد محیط زیستی توزیع کاربری های شهری مورد استفاده برای برنامه ریزی کاربری زمین در ایران است تا مشخص شود آیا این اصول و قواعد برای حفظ و بهبود کیفیت محیط زیست شهری، کافی و کاربردی است یا خیر. در این پژوهش ابتدا اصول و قواعد محیط زیستی توزیع کاربری های شهری از سطح طرحهای جامع در نظام برنامه ریزی فضایی ایران و کشورهای پیشرو در موضوع برنامه ریزی کاربری زمین شهر...

تمرکز نامعقول و نا متناسب امکانات در عرصه های زیستی، توسعه ی اقتصادی – اجتماعی نابرابر نواحی جغرافیایی را در پی خواهد داشت. موضوعی که بازتاب آن را در چشم انداز جغرافیایی شهرها و رشد ناهمگون آنها نیز می توان یافت. فرآیند چنین روندی شبکه شهری را در عملکرد خود نامتعادل ساخته است. برای ایجاد تعادل و به منظور شکل دادن فضاهای مناسب و همگون بحث برنامه ریزی منطقه ای، شناخت نابرابری های اقتصادی، اجتماعی...

امروزه در عمده شهرهای جهان، تهیه برنامه های کاربری زمین شهری به منظور ایجاد تعادل و تعامل در توسعه بخش های مختلف شهر امری ضروری به حساب می آید. چنین برنامه هایی با تکیه بر دانش برنامه ریزی شهری برای دوره های زمانی مشخص و معینی تعریف می شوند. دوره زمانی تعیین شده برای برنامه های توسعه، بعضاً سبب می شود این برنامه ها در طول مدت اجرای خود با چالش هایی مواجه شوند. مواردی که در زمان تهیه برنامه مطرح ...

نظام برنامه¬ریزی کشور، نظامی است چند سطحی، که مهم¬تر از تعدد سطوح آن، ارتباطاتی است که این سطوح با یکدیگر برقرار می¬نمایند. بر اساس این ارتباطات، تعامل میان مسئولین و برنامه¬ریزان که در سطوح مختلف کار می‎کنند تنظیم می-شود. به این ترتیب، هر چه یک نظام برنامه¬ریزی منظم¬تر و از یکپارچگی بیشتری برخوردار باشد، کارایی آن بیشتر می¬شود. در رابطه با کشوری مانند ایران که حدود 60 سال سابقه برنامه¬ریزی...