در این نوشتار، داستان رستم و شغاد از شاهنامه در چهارچوب «تحلیل گفتمان انتقادی از دیدگاه ون­دایک» بررسی می­شود. پس از طرح مسأله و بیان پیشینة تحقیق، «رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی» را به طور کلی و رویکرد ون­دایک را در تحلیل گفتمان انتقادی به­طور خاص معرّفی کرده­ایم. این بخش، مبنای نظری تحلیل ما را پیش روی خوانندگان قرار می­دهد. در ادامه، ضمن گزارش کوتاه داستان و از طریق تحلیل مؤلفه­های گفتمان­مدار ...

       این مقاله در پی آن است که به بررسی کاربردی سبک شناسی انتقادی، در رمان «رازی در کوچه ها»، اثر فریبا وفی بپردازد تا ازاین رهگذر به این پرسش بنیادین پاسخ دهد که چگونه می توان به ایدئولوژی  پنهان وگفتمان حاکم در متن این رمان با استفاده از مولفه های خاص سبکی  دست یافت ؟ این پژوهش با رویکرد سبک شناسی لایه ای انجام گرفته  است؛از این رو ابتدا لایه بیرونی و بافت موقعیتی متن و سپس دو لایه ی روایی ...

هدف اساسی این تحقیق بررسی میزان بکارگیری مولفه های تفکر انتقادی از دیدگاه ماتیو لیپمن در کتاب های ریاضی دوره راهنمایی می باشد. برای این کار پس از مشخص کردن مولفه های مورد نظر از دیدگاه لیپمن به عنوان ملاک های تحلیل و تعیین پاراگراف های هر درس به عنوان واحد تحلیل، به تحلیل محتوای متن کتاب های مذکور اقدام شد. نتایج تحلیل حاکی از این امر بودند که میزان توجه به تفکر انتقادی در کتاب های ریاضی 41 درص...

پژوهش حاضر را با هدف شفاف سازی متون مطبوعاتی و کشف لایه های پنهان معانی آن ها در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی انجام داده ایم؛ بنابراین، چهل متن از چهار روزنامة داخلی ایران را در یک دورة دوماهة مرداد و شهریور 1390، با بهره گیری از مؤلفه های جامعه شناختی- معنایی الگوی ون لیوون (1996) به صورت کیفی تجزیه و تحلیل کردیم. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش نشان می دهد که ایدئولوژی حاکم بر ذهن نویسندگان، گروه...

این مقاله در صدد است به تحلیل انتقادی متن کتاب اندیشه­ی اسلامی 1 پرداخته، مشخّص کند که آیا نویسندگان اصل بی طرفی را در ارائه ی مطالب رعایت کرده اند یا خیر. بدین منظور، چارچوب ون دایک (2003) مورد استفاده قرار گرفته است. از آن جا که امکان بررسی کل محتوای کتاب میسّر نمی ­باشد، دو بخش از آن (بخش 2، تحت عنوان وجود خدا و بخش 4 مسأله­ی شَر) جهت انجام پژوهش انتخاب شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که مشکلا...

تذکرة شعاعیه اثر محمدحسین شعاع شیرازی (شعاع‌الملک) یکی از تذکره‌های مهم فارسی است که در دورة قاجار و در سال 1321 هجری در شیراز تألیف شده است. تذکرة شعاعیه دربردارندة شرح حال و نمونة اشعار صد و پنج شاعر است که مؤلف در فاصلة زمانی 1300‑1320 آنها را دیده و یا از زبانشان شعری شنیده است. محمود طاووسی این تذکره را تصحیح و بنیاد فارس‌شناسی در سال 1380 آن را منتشر کرد. پرسش این پژوهش ...

هرمنوتیک انتقادی در علم فلسفه به طور اعم و در روش شناسی علوم انسانی به طور اخص ریشه دوانده است. این رویکرد از منظر روش شناسی، نوعی پژوهش کیفی قلمداد می شود و هدف آن، دستیابی به فهم درونی در بسترهای متنوع (از قبیل زبانی، زمانی، تجربی و...) است. یورگن هابرماس که از متقدمان مکتب فرانکفورت و نماینده این روش محسوب می شود، در سال 1981 یکی از بهترین آثار خود را به نام «نظریه کنش ارتباطی» منتشر  و اشکا...

پرورش تفکر و استدلال یکی از هدف‌های تعلیم و تربیت است. دستیابی به این هدف مستلزم فراهم کردن شرایط و به‌کارگیری راهبردها و روش­های آموزشی مؤثر بر تفکر انتقادی است. این پژوهش تأثیر ساخت گروهی نقشه مفهومی بر مهارت‌های تفکر انتقادی دانش آموزان را بررسی می‌کند. به این منظور از یک طرح نیمه آزمایشی پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. 50 دانش‌آموز دختر پایه سوم دبیرستان شهر کرج به روش نمونه‌گ...

بخشی از سوره‌ی نمل به روایت حکومت و قلمرو وسیع حضرت سلیمان می‌پردازد. که جن، انس، پرندگان و باد، همه تحت فرمان وی درآمدند. با توجه به اهمیت نظریات نوین در فهم متون به روش توصیفی–تحلیلی انجام می‌گیرد. تحلیل گفتمان با رویکرد‌ها ،شاخه‌ها و نظرات متعدد و گوناگون می کوشد، روابط متقابل زبان و جامعه را گره‌گشایی کند؛ به بیانی دقیق‌تر تحلیل گفتمان با تکیه بر اَشکال زبانی و نشانه‌ها، در ورای خود نوعی مفه...