این نوشتار، پژوهشی در خطابهای عتاب آمیز خداوند به پیامبر اکرم (ص) است. این گونه عتابها که قریب 80 آیه در قرآن را شامل می شود، گسترة عظیمی از مباحث گوناگون را در میان قرآن پژوهان به وجود آورده است. اهتمام اصلی مفسران در توجیه و تحلیل این گونه آیات نکوهش بار، حلّ تعارضی است که به گمان ایشان، این آیات با اصل وجوب عصمت پیامبر (ص) دارد. نگارنده در این جستار کوشیده است ضمن بیان آرای مفسران در تفسیر بر...

این مقاله به بررسی، تحلیل و نقد دیدگاه سیّد محمود آلوسی، صاحب تفسیر روح المعانی، دربارةآیة تطهیر می پردازد. ایشان از یک سو، نظر مفسّران شیعه و بسیاری از مفسّران اهل سنّت را مبنی بر دلالت آیه تطهیر برعصمت آل عبارد کرده و حتّی نزول این آیه در مورد ایشان را نمی پذیرد. از سوی دیگر، دایرة مصادیق«اهل البیت» رافراتر وعام تر از اصحاب کساء در نظر گرفته و افراد دیگری از قبیل همسران پیامبر(ص) راداخل در این حکم...

تفکر کلامی شیعی با ویژگی‌های متعددی شناخته می‌شود که سه شاخص عصمت، امامت و اجتهاد، از مهم‌ترین آنها به‌شمار می‌آید. این هرسه عنصر اعتقادی در فلسفه فارابی از جایگاه خاصی برخوردارند و بنیان‌های نظام فلسفی او، به‌ویژه فلسفه سیاسی وی را تشکیل می‌دهند. نظریه نبوت وی نیز هم از ناحیه علم و نظر و هم از ناحیه عمل، متضمن عصمت حداکثری است. امامت و اجتهاد نیز در فلسفه سیاسی وی به‌صراحت مورد تأکید قرار گرفت...

پیامبران الهی از هر پلیدی پاک از کفر و شرک و هر اعتقاد فاسدی منزه و از مفاسد اخلاقی مبرا و از ارتکاب گناهان کبیره و صغیره در تمام عمر خویش عمداً و سهوا معصومند این نظریه غالب در میان شیعیان است و در مقابل آن آرای بسیار گوناگونی از جانب دانشمندان علم کلام ابراز شده که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است برای اثبات ابعاد گوناگون این عصمت متکلمان مسلمان به آیاتی از قران کریم استدلال کرده اند ای...

انسان کامل، انسانی است که جامع اسماء و صفات خداوند است. حق در این آینه جمیع اسماء خود را مشاهده می کند. این موضوع یکی از ارکان مهم عرفان بوده و از مباحثی است که مورد مداقه وتوجه،عرفا و اندیشمندان بزرگ اسلامی قرارگرفته است و در میان ایشان ابن عربی بیش از دیگران به این مهم عنایت داشته است.دراین تحقیق به بررسی نظریه انسان کامل از منظر سید حیدر آملی و صدرالمتألهین شیرازی پرداخته ، با بررسی تطبیقی د...

پژوهش حاضر ترجمه و نقد یکی از آثار جدید و جدّی مستشرقان در حوز? تفاسیر شیعی با عنوان "قرآن کریم و تفاسیر متقدم شیع? امامیه" تألیف مایر میخائیل بار اَشر (1955) محقق یهودی مراکشی الاصل، از شاگردان کلبرگ و در حال حاضر استاد مطالعات اسلامی دانشگاه حبرو اورشلیم است. در این تحقیق کوشیده ایم تا ضمن برگرداندن نیم? دوم کتاب یعنی سه فصل آخر به فارسی، مطالب را ارزیابی کنیم و در پایان اهمّ موضوعاتی که مولف ...

کتاب آسمانی قرآن در موارد متعددی سرزنش هایی را متوجه مخاطبان گوناگون خود، از جمله خاتم الانبیاء(ص) کرده است. این سرزنش ها که در اصطلاح عتاب نامیده شده اند، در مورد انبیاء پیشین نیز سابقه داشته و برخی جزئیات آن در قرآن گزارش شده است. در مورد انبیاء این عتابها به خاطر دلالت ضمنی شان بر وقوع خطا از جانب متکلمان مورد دقت و حساسیت قرار گرفته و تقریبا همگی آنها تأویل آیات را به نفع تحلیل های عقلی پیش...

چکیده: مهمترین اصل در مکتب شیعه که این مکتب را از سایر مکتب ها متمایز می سازد،اصل امامت است.به همین دلیل تبیین عقلانی این اصل،نزد متکلمان شیعه از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. مهمترین دلیل عقلی ای که متکلمان شیعه در اثبات اصل امامت به کار برده اند مبتنی بر قاعده لطف است. محور اصلی این تحقیق بررسی میزان اعتبار عقلی قاعده لطف ومیزان کارآیی این قاعده در اثبات اصل امامت و صفات خاص امام (علم و ...

در این پایان نامه ولایت تکوینی حضرت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و اهل بیت (علیهم السلام) در عرفان و روایات مورد بررسی قرار گرفته است. طبق مبانی عرفانی، غیب نهان در ولایت عیان حقیقت محمدیه (صلی الله علیه و آله و سلم) ظهور یافته است. ولایت دارای دو حوزه تکوینی و تشریعی است. ولایت تشریعی ظهور ولایت تکوینی است و نسبت ولایت تکوینی خاندان پیامبر(علیهم السلام) نسبت به سایر انبیاء و اولیاء (علیهم...