دربارة پدیدة «اختلاف نسلی» صاحب‌نظران با یک‌دیگر اختلاف نظر دارند، اما در جوامعی هم‌چون ایران، که تغییرات ساختاری و ارزشی وسیعی را تجربه می‌کند، نبود مدیریت صحیحِ تضادهای حاصل از این تغییرات در بخش‌های مختلف جامعه به طور بالقوه زمینه را برای بروز مسئلة «شکاف نسلی» و در شدیدترین حالت «گسستگی بین نسل‌ها» و بحران هویت ناشی از این امر فراهم می‌کند. هدف از مقالة حاضر تحلیل داده‌های تجربی به منظور شنا...

مقدمه: شریان های حیاتی یا همان زیرساخت ها جزء بنیان های اصلی و چارچوب های پایه ای هر جامعه به شمار می آیند که در برگیرنده ی تمامی تأسیسات و تسهیلات مورد نیاز آن جامعه اند. در زندگی مدرن، با افزایش وابستگی سریع به این امکانات، این نیاز روزافزون شده است. شریان های حیاتی شاهرگ تعیین کننده ی بقای شهرنشینی در دنیای امروز هستند و این شریان ها برای تولید و توزیع کالاها و خدمات در واحدهای شهری به کار م...

مقاله حاضر با ارائه یک تعریف خاص از بحران و معرفی تقسیم بندی های مختلف از انواع بحران، یک رویکرد ساختارگرایانه به پدیده بحران اتخاذ می کند. بر این اساس، پژوهش حاضر بر آن است که تمام انواع بحران های موجود در یک جامعه قابلیت فرافکنده شدن در بحران های دیگر ایجاد بحران جدیدی با ابعاد بسیار فراتر از بحران های سازنده آن را دارند. با این رویکرد، مولف ویژگی های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، و . . .  جامعه ام...

نظریة کنش ارتباطی (جهان زیست و سیستم) و نقد اجتماعی- سیاسی دکتر محمود شفیعی چکیده: نقد حوزه های مختلف جامعة مدرن با استخدام دو مفهوم «جهان زیست» و «سیستم»، از مؤلفه های جامعه شناختی نظریة کنش ارتباطی، مهم ترین تلاش فلسفی- اجتماعی هابرماس در دهة هفتاد میلادی است. استدلال این است که هر نظام اجتماعی به انسجام نیاز دارد و بدون آن با بحران روبه رو خواهد شد؛ امّا انسجام اجتماعی، نه صرفاً برآ...

مقاله حاضر با هدف شناخت مبانی فکری سیدقطب، درصدد پاسخ به این سوال بود که: سیدقطب بحران دنیای معاصر را چگونه درک نموده و برای رهایی از آن چه تجویز آرمانی ارائه کرده است؟ بر این اساس، با رویکردِ روش‌‌شناختی توماس‌‌اسپریگنز به خوانش روشمند اندیشه این متفکر پرداخته شده است. بر مبنای روش پژوهشی راهنما، فرضیه پژوهش این بود که «اندیشه سیدقطب قابل انطباق با رهیافت منطق درونی اسپریگنز است، سیدقطب قائل به...

مسئله نوشتار حاضر بررسی تحلیلی رویکردهای مختلف در مطالعات اسلام گرایی است. رویکردهای مطالعات اسلام گرایی در دو دسته اصلی قابل طبقه بندی هستند: الف) مطالعات کلاسیک / مدرن؛ ب) مطالعات پسامدرن. مطالعات کلاسیک / مدرن بیشتر از منظرهای اندیشه شناختی، تاریخی و جامعه شناختی این مسئله را بررسی کرده اند؛ در مقابل، مطالعات پسامدرن بر اساس اصل سازنده گرایی اجتماعی، با اصالت دادن به شرایط اجتماعی شکل گیری پ...

این مقاله در صدد است با انجام مقایسه ای اجمالی میان نظریات ساختگرایی تعادلی (دورکیم)، ساختگرایی تضادی (دارِندورف) وگفت وگویی ـ توافقی (هابرماس)، به مسائلی چون مبنای نظم وهمبستگی اجتماعی، بحران های اجتماعی، عامل تحول، آهنگ دگرگونی اجتماعی، فرآیند تحول، راه خروج از بحران های اجتماعی ومبنای الزام واطاعت سیاسی بپردازد. در این خصوص، تحلیل نقش کنشگران خودی در ایجاد تغییر وتحول در ساخت های اجتماعیِ به ظ...

این مقاله شرایط اجتماعی ایران را در حالی‌که حدود بیست و نه سال از انقلاب می‌گذرد، بر مبنای تفسیری از جامعه مدرن و جامعه به نحو فزاینده در حال مدرن شدن مورد بحث قرار داده است و تناسب و هم‌خوانی آن را با نوع معینی از حضور اجتماعی دین مطرح می‌سازد. درباره حضور اجتماعی دین چهار دیدگاه را می‌توان از هم تمیز داد: دیدگاه ضددینی (حذف دین)، دیدگاه مدافع خصوصی شدن دین (عدم حضور اجتماعی)، دیدگاه سیاست دین...

بحران های زیست محیطی یکی از مهمترین چالش هایی است که جامعه ی بشری با آن ها مواجه است. مکاتب گوناگون برای حل این بحران ها راه حل های مختلفی را بیان نموده اند؛ از جمله توسعه ی پایدار، حفاظت گرایی، صیانت گرایی، اخلاق زمین، نیکداری و پایداری. اما با وجود راه حل های ارائه شده، بحران های زیست محیطی ادامه دارند و به واسطه ی بهره برداری بیشتر از منابع تشدید شده اند. این تحقیق در پاسخ به چرایی وجود بحرا...

توجه جامعه ی جهانی به آثار مخرب علم مدرن در کنار سلطه و نفوذ علم مدرن در نظام های آموزشی و حکومتی، موجب شده تا برخی اندیشمندان به فکر لزوم برون رفت از وضع موجود بیفتند. سیدحسین نصر و پاول فایرابند با وجود تفاوت حوزه ی پژوهشی شان متفقا علم مدرن را نقد کرده و تصویری از جامعه علمی آرمانی رسم کرده اند. استراتژی نصر، احیای علوم رایج در دوران قبل از علم مدرن است. علومی که منافع مادی شان در هماهنگی با...