چکیده: تاریخچه تکتونیک شکننده در کمربند زاگرس چین خورده ساده گویای رویدادهای مختلف تکتونیکی است، که نتیجه‌ی کشش مزوزوئیک همراه با بازشدگی (Rifting) و کوتاه شدگی همراه با برخورد صفحه عربی و ایران در سنوزوئیک است. به منظور بازسازی وضعیت تنش دیرینه در نهشته‌های مزوروئیک در خاور و جنوب خاوری شیراز، داده‌های صفحه‌های گسلی همزمان با رسوب گذاری مورد بررسی قرار گرفته تا با استفاده از روش برگشتی، ...

به منظور مطالعه سنگ‏چینه­نگاری و زیست­چینه­نگاری مرز کرتاسه- پالئوژن، دو برش زالوبند و هونو در شرق خور (استان اصفهان) در نظر گرفته شد. ضخامت لایه­های مورد نظر در برش زالوبند 100 متر و در برش هونو 70 متر اندازه­گیری شده است. این توالی در برش اول بیشتر از مارن، سنگ‏آهک مارنی، سنگ‏ماسه آهکی، سنگ‎آهک، ماسه­سنگ و کنگلومرا و در برش دوم مارن، سنگ­آهک و سنگ­آهک ماسه­ای تشکیل شده است. بخش پایینی این توا...

سنگ‌های آتشفشانی منطقه کجید (جنوب لاهیجان) در دامنه شمالی البرز رخنمون دارند. بیشتر این سنگ‌ها ساختار بالشی نشان می‌دهند و با سریِ دایک‌های قطع‌کننده همراه هستند. برپایه، روابط سنگ‌چینه‌ای و سنگ‏‌آهک‌های پلاژیک میان‌بالشی، این سنگ‌های آتشفشانی به سن کرتاسه پسین هستند. بیشتر سنگ‌های‌ آتشفشانی منطقه کجید ترکیب بازیک دارند (الیوین‌بازالت و بازالت) و شمار کمی از آنها نیز در ترم‌های جدایش‌یافته‌تر (م...

به منظور مطالعه بیواستراتیگرافی نهشته های دونین بالایی برشی در استان سمنان انتخاب شد، که از لحاظ موقعیت زمین شناسی در زون البرز شرقی قرار گرفته است. برش دروار در 35 کیلومتری جنوب غرب دامغان قرار دارد. بخشی از توالی موجود در این منطقه مربوط به سازند جیرود است. این سری نهشته ها متعلق به دونین بالایی از دو بخش آواری شامل ماسه سنگ، شیل در زیر (فراسنین) و شیلی کربناته در بالا تشکیل گردیده که با ناپی...

توده­های نفوذی و خروجی چهارفرسخ در 25 کیلومتری شمال باختر نهبندان و در فاصله­ی 165 کیلومتری جنوب بیرجند قرار گرفته و از نظر زمین شناسی در حاشیه­ی خاوری پهنه لوت به حساب می­آیند. نفوذی های چهارفرسخ به سن ژوراسیک در درون شیل ها و ماسه سنگ های سازند شمشک تزریق شده اند. طیف ترکیبی نفوذی ها عبارتند از مجموعه ای از سنگ های گابرو، دیوریت، سینوگرانیت، کوارتزمونزونیت، تونالیت هورنبلند دار، گرانودیوریت، ...

در ناحیه آشتیان (ایران مرکزی) سازند کرج با ناپیوستگی فرسایشی بر روی روی سنگ­آهک­های کرتاسه فوقانی و در زیر ملاس­های الیگوسن (سازند قرمز زیرین) قرار می­گیرد. در این ناحیه˛ سازند کرج شامل لایه­های آذرین (آندزیت و بازالت)، آذر آواری و میان لایه­های کربناته و ماسه­سنگ بوده و به پنج واحد سنگ­چینه­نگاری(e1- e5) تفکیک شده است. تنها واحد پنجم این سازند حاوی روزنبران بزرگ کف­زی و کوچک شناور می­باشد که م...

منطقه حیران در شمال خاور اردبیل و جنوب باختر دریای خزر واقع شده است. شواهد صحرایی نشان‌دهنده فعالیت‌های آتشفشانی زیردریایی در این منطقه است. ترکیب کلی این سنگ‌ها، بازالتی بوده و برونزدهایی از گدازه‌های بالشی (پیلولاوا)، منشور، دایک و روانه‌های گدازه‌ای در نقاط متعدد نشان‌دهنده وجود آثار پوسته اقیانوسی در این منطقه است. مطالعات صورت گرفته در نقاط دیگری از حاشیه جنوبی دریای خزر و تشابه ساختاری و ...

کانسار روی و سرب گل زرد در فاصله 10 کیلومتری شمال شهر الیگودرز و در زون سنندج - سیرجان واقع شده است . قدیمی ترین سنگهای منطقه از توالی ضخیم و یکنواخت فیلیت ، کوارتز فیلیت و اسلیت متناوب با ماسه سنگهای ناخالص دگرگون شده باسن تریاس بالایی - ژوراسیک تشکیل شده اند. توالی پیشرونده کرتاسه با کنگلومرا و ماسه سنگ شروع و سپس با آهکهای ماسه ای نازک لایه و آهکهای ضخیم اوربیتولین دار ادامه می یابد. منطقه د...

مینا مظاهری جوهری، کارشناسی ارشد زمین‏شناسی، سازمان زمین‏شناسی و اکتشافات معدنی کشور *   ابراهیم قاسمی‏نژاد، استاد دانشکده زمین‏شناسی دانشگاه تهران   سیدعلی آقانباتی، دانشیار سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور     چکیده   توالی پرمین – تریاس ایران مشتمل بر سازندهای کربناته دالان و کنگان در میدان گازی پارس‏جنوبی حوضه خلیج‏فارس، گسترش دارد. در منطقه مورد مطالعه در چاه spd12c-08 توالی پرمین (...

همانطوریکه در مقاله قبلی (نشریه دانشکده فنی شماره 21) دیده شد در حد فاصل کرتاسه پائینی با کرتاسه بالائی حرکات کوهزائی و یا خشگی زائی مشاهده میشود که بفاز کوهزائی austrian از فازهای کوهزائی آلپ (alpine) تعلق دارد و با شدت متغییر در بسیاری از مناطق شمال و مرکز ایران تاثیر کرده و نبود رسوبات البین در بعضی از مناطق نامبرده در نتیجه همین حرکات حاصل شده است.در قسمتی از جنوب ایران نیز یک انفصال رسوبگذ...