هرچند ضمیر نسبت به انواع دیگر کلمه مانند صفت، قید، فعل، اسم و مقوله های دیگر، تنوع کمتری دارد اما باز می تواند یکی از مهم ترین انواع کلمه باشد که شاعر با آن رفتارهای ویژه ای داشته باشد و محملی برای خلاقیت ها و مقاصد شاعرانۀ خود قرار دهد. هدف این مقاله بررسی خلاقیت های شاعرانه در عرصۀ ضمیر و کارکردهای هنری آن در شعر با تأکید بر اشعار شاملو است که با روش توصیفی ـ تحلیلی به این موضوع پرداخته است. ...

هر اثر هنری تجسم ایده هنرمند و دارای صورتی محسوس است که از حقیقتی به نام هنر نشأت می گیرد. در نگرش سنتی، حقیقت مستقل از اندیشه و موجودیت آدمی در آینه وجود آدمیان متجلی می شد. منشا اثر هنری در این نگرش، تجلی محسوس حقیقتی بود که زیبایی از جلوه های اصیل آن به شمار می رفت. هنر و زیبایی که امری قدسی و ملکوتی است پیوندی ذاتی با یکدیگر داشته و هنرمند در اثر هنری خویش وجوه استعلایی آن را آشکار می کرد. ...

معماری می‌تواند جدا از وجهه کارکردی خود واجد معنا بوده و معنای آن را به روشنی بیان کند‌. معماری و سایرهنرها همچون نقاشی می‌توانند واسطه و رسانه‌هایی برای عرضه معنا باشند، معنا ‌می‌تواند بین عرصه‌ها و رسانه‌های مختلف مشترک باشد‌. بسیاری از معماران معاصر پیوسته در تلاش برای انتقال معنای متداعی از یک اثر هنری به رسانه معماری بوده و در این راستا به بازگویی ایده‌ها و مفاهیم در محیط‌های نمادین می‌پرد...

اینکه هنر واجد حقیقت است یا نه، موضوعی است که پیشینه آن به دوران کهن رسیده، و امروزه نیز مناقشات متعددی پیرامون آن وجود دارد. در این میان، دیدگاه آگوستین،‌ فیلسوف اواخر دوران باستان و اوایل قرون وسطی، در این باره هم پذیرش انسانی نسبت به هنرهای بازنمایانه و تجسمی را مدنظر قرار می‌دهد، و هم، راه را برای نقد و تفسیر آثار هنری بازمی‌کند. آگوستین هنرهای تجسمی را در پائین‌ترین درجه قرار داده، و آنها ...

در جهان امروز به دلیل پیشرفت تکنولوژی و فراهم آمدن امکان تکثیر و بازتولید فنی و مکانیکی آثار هنری، تلقی هنرمند و مخاطب از این آثار تغییر یافته و یکه بودن اثر هنری به معنایی که در گذشته مطرح بود از میان رفته است. تکثیر این امکان را ایجاد می نماید که هر کس در موقعیت دلخواه خود با آثار هنری برخورد نماید. به عبارتی ارزشهای آیینی در آثار هنری جای خود را به ارزشهای نمایشی می دهند و قداستی که پیش از ا...

در نظام حق مؤلف، شرط حمایت از اثر ادبی و هنری، اصالت است. اسناد بین المللی حق مؤلف مانند کنوانسیون برن ضمن تأکید بر اصالت، از وضع شروط الزامی دیگر برای حمایت خودداری کرده اند. آثار ادبی و هنری شیوه های مختلف بیان ایده های متفاوت هستند و محتواهای متفاوتی را دربر می گیرند. گاهی محتوای آثار در مغایرت با ارزش ها یا قوانین قرار می گیرد، در این فرض تعارضی میان حق مؤلف و دیگر اولویت های اخلاقی و قانو...

در اثری ادبی- هنری تا نوشته ساختار منطقی مستحکمی نداشته باشد، اجزای اثر جایگاه ویـژۀ خود را نیافته و چنان که باید به زیبایی و تأثیر دست نمی‌یابند و در نهایت به شکل ایده‌آل هنری راه پیدا نمی‌کند. اوج شگرف و شگفت آفرینش اثر هنری تلفیق و آمیختگی پیامها و ساختارهاست که شکل را می‌آفرینند. نظامی در خمسه از زبانی پخته، پیراسته و آراسته که خاصّ شاهکارهای بزرگ ادبی است، به نحو شایسته بهره برده است، هر هن...

به نظر برخی از مفسران و منتقدان در دوره ی مدرن و به طور خاص در زیبایی شناسی کانت شکافی میان زیبایی و حقیقت ایجاد شده است. کانت با تأسی از وجه سوبژکتیویستی و ایدئالیستی فلسفه ی مدرن ادراک زیبایی شناختی و هنری را به صرف «لذت زیبایی شناختی» سوبژه تقلیل می دهد و هرگونه وجه «معرفتی» هنر را منکر می شود. در نوشتار حاضر این مسأله را در گفتمان های مهم زیبایی شناسی مدرن با محوریت نقد گادامر بر آن و ارزیا...

هنر و هنرمند نقش بزرگی در حفظ ارزش‌ها، مقاصد انسانی و نشان‌دادن خواسته‌ها و رفتارهای اجتماعی دارند. آثار هنری متأثر از رخدادهای اجتماعی و فرهنگی از عوامل و وجوه مهمی هستند که اگر در مطالعات نشانه‌شناسی هنرها وارد شوند و مورد بررسی قرار گیرند بر غنای تبیین‌ها و دستاوردهای این‌گونه پژوهش‌ها خواهند افزود همچنین موجب شناخت و درک ساحت‌های فرهنگی و هنری جامعه می‌شوند. مقالة حاضر پاسخی است به ای...