سامانیان برسرزمینی پهناور از حدود غربی خراسان تا آن سوی ماوراءالنهر فرمان می راندند. قلب دولت سامانی ماوراءالنهر بود. ماوراءالنهر منطقه ایست که در جغرافیای تاریخی ایران جایگاه بسیار مهمی دارد.موقعیت استراتژیکی ماوراءالنهر باعث شده، درطی سده های تاریخی مورد تاخت و تاز مهاجمان باشد و نظرآنان را به خود جلب کند.تاسیس و تشکیل حکومتهای محلی مستقل، ویژگی برجسته سیاسی و اجتماعی بعد از دوره سامانیان به ...

فرایند و چگونگی مناسبات اهل بیت(ع) با ایرانیان، یکی از مهم ترین مباحث تاریخ ایران در دوره اسلامی به شمار می رود. امام جواد(ع) در عمر کوتاه خود، با وجود محدودیت های بسیار، به روش های مختلف با شیعیان ساکن در ایران به ویژه در منطقه جبال (جبل) مانند قم، همدان و ری ارتباط داشت. این نوشتار پس از مروری بر مفاهیم اصلی استفاده شده در مقاله و اشاره به شرایط زیست اجتماعی امام جواد(ع)، کوشیده است با استناد...

علاوه بر راه شاهی به عنوان مسیر اصلی ارتباطی میان بوشهر و شیراز ، راه دیگری معروف به راه جره مسیر فرعی و اضطراری بود که این دو شهر را به یکدیگر متصل می کرد. پس از انقلاب مشروطه ، تحول ساختاری در نظام حکومت ، و ضعف در اعمال اقتدار دستگاه حکومت مرکزی به بروز ناامنی فزاینده در راه شاهی ، دومین مسیر پر رفت و آمد ایران ، انجامید. در نتیجه دولت ایران با اعتراضات مکرر بریتانیایی­ها که از این ناامنی­ها...

قهستان یکی از ایالات مهم ایران در قرون نخستین هجری به شمار می­ رفت که نامش با خراسان عجین بود. این منطقه اگرچه در ساختار سیاسی و اداریِ بخشی از خراسان شمرده می­شد اما در منابع متعدد جغرافیایی، واحد جغرافیایی و ایالت مستقلی محسوب شده است. قهستان به دلیل موقعیت سوق ­الجیشی، بافت جغرافیایی، اقتصاد مناسب، دوری از دستگاه خلافت و حضور گروه­هایی مختلفی سیاسی، قومی و مذهبی از دیرباز مورد توجه بوده است. ...

با نگاهی به دوره های مختلف تاریخی در ایران می توان به اهمیت و نقش اساسی مالیات در حیات اقتصادی و اجتماعی جامعه ی ایران پی برد. با تشکیل سلسله ی قاجار و ورود ایران به دایره ی نظام بین الملل و تشکیل وزارتخانه های مختلف به پیروی از غرب، وزارت مالیه نقش مهمی یافت. با بروز تغییرات که در نتیجه ی فرایند اصلاحات در دوره ی قاجار به وجود آمد، باید انتظار داشت که آثار این تغییرات در کارکردهای اقتصادی و به...

بدر شروانی (854- 789) شاعر قصیده سرای دربار شروان شاهان است و دیوان اشعار وی یکی از اسناد مهم زبان فارسی در منطقه قفقاز در قرن هشتم و نهم هجری است. این رساله با عنوان «تحقیق در احوال وآثار بدر شروانی، همراه با تصحیح مجدّد دیوان شاعر» با هدف شناساندن این شاعر و شعر وی و همچنین به دست دادن متنی منقّح از اشعار وی تدوین گردیده است. این تحقیق از بخش های زیر تشکیل شده است: - پیش گفتار - درآمد که شامل...

زن در قانون اساسی و سایر قوانین جمهوری اسلامی ایران همچون قانون مدنی، فردی است که واجد حقوق مشخصی بوده و قانونگذار وی را به دلایل مختلفی همچون دلایل شرعی و عقلی در وضعیت خاصی از منظر تعلّق حقوق و تکالیف انسانی قرار داده است. موضوع حقوق مدنی زنان از جمله مواردی می باشد که همواره مورد توجه حقوقدانان قرار گرفته است. در این زمینه، نهادهای مختلف بین المللی از جمله سازمان ملل متحد، به ترسیم چارچوبی ...

در این کار، گستره e ?54-5/49 و n ?1/34-31 برای بررسی لرزه‏زمین ساخت و لرزه‏خیزی منطقه اصفهان انتخاب شده است. از نقشه‏های زمین‏شناسی با مقیاس 1:250000 و 1:100000 ناحیه اصفهان برای استخراج دقیق تر گسل‏های ناحیه مورد نظر استفاده و از آن برای بررسی لرزه‏زمین ساخت منطقه بهره گرفته شده است. بررسی سازوکار کانونی 18 زمین‏لرزه با 3/4mw ? ، در این منطقه، وجود مولفه غالب معکوس را برای اکثر آنها (11 مورد) ...

اشکانیان، به منزله دولتی با نظام ملوک الطوایفی که نزدیک به پنج سده در ایرانِ عهد باستان حکمرانی و طولانی ترین حکومت ایران باستان را به نامِ خویش ثبت کرد، در نظام سیاسی و حکومتی خود دارای ویژگی متمایزی در مقایسه با حکومت های هخامنشی، سلوکی و ساسانی بود.البته، برخی از این ویژگی ها وام دار ومیراث دار حکومت های پیشین و برخی نیز ویژه زمام داری آنان بود.در این بین، بر اساس نظام فئودالیته اشکانی، برخی س...

حکیم نجم‌الدین محمّد فلکی از شعرای معروف قرن ششم هجری است که در قصبه شماخی از توابع شروان متولّد شد. فلکی گوینده‌ای نازک خیال و شیرین سخن است که بر خلاف معاصران خود، به سهولت کلام و روانی سخن متمایل بود. دیوان ناقص و ناتمامی از وی در سال 1929 میلادی در لندن توسط محمد هادی حسن خان به چاپ رسیده است. در ایران نیز محمد طاهری شهاب دیوانی از این شاعر را در سال 1345 تصحیح کرده و از سوی انتشارات کتابخانه...