چکیده: ثابت بن جابربن سفیان ملقّب به «تأَبَّطَ شرّاً» از شاعران دوره ی جاهلی و در گروه صعالیک است. زندگی صعالیک اگر چه از جنبه هایی مورد قبول هیچ کس نیست، ولی در لابه لای اشعار آنان به نکاتی برخورد می کنیم که بسیار جالب و زیبا بوده و فقط مخصوص خود آنانست. برخی از ویژگی های اشعار صعالیک عبارتند از: بیان عزّت نفس، سخن از دل، وصف اسلحه، و ریزبینی در طبیعت. از آنجا که «تأَبَّطَ شرّاً» یکی از ارکان صعالیک بوده...

مطالعة آرایش واژگانی چه در دانش سنتی «معانی النحو» و چه در زبان شناسی معاصر اهمیت اساسی دارد؛ اما در زبان فارسی تاکنون تحقیق مستقلی بر آرایش واژگانی متون ادبی و تاثیر بلاغی آن انجام نشده است. این مقاله ابتدا جایگاه آرایش واژگانی در دستور و بلاغت را بررسی می کند و به نقد پیشینة تحقیقات معطوف به آن می پردازد. سپس کارکرد بلاغی آرایش واژگانی در تاریخ بیهقی را ذیل دو سرفصل پیش آیی و پس آیی عناصر اصل...

با تاکید برنامه کمینه گرا بر مقولات نقشی به عنوان گره های هم عرض مقولات واژگانی، و گاه پیشی گرفتن اهمیت مقولات نقشی در تحلیل های زبانی ساختارهای نحوی، تعیین نوع مقوله به لحاظ نقشی یا واژگانی در مطالعات اخیر شکل جدی تری به خود گرفته است. یکی از اصیل ترین مقولاتی که حضورش در کنار سه مقوله واژگانی اسم، فعل و صفت، به چالش کشیده شده است مقوله حرف اضافه است که ظاهراً رفتار نقشی آن، واژگانی بودن این مق...

پیشرفت­های حاصله در حوزه فناوری و کاربرد آنها در زمینه­های مختلف از جمله حوزه آموزش مزایای بزرگی را برای انسان به ارمغان آورده است. یکی از برجسته­ترین دستاوردها در این عرصه ابداع در حوزه نرم­افزارهای رایانه­ای نظیر نرم­افزار نیمرخ بسامد واژگانی (LFP) و کاربردهای آموزشی آن در تدریس و سنجش بوده است. در این راستا و در جهت حصول اطمینان از برخورداری این ابزار از ویژگی­های لازم سنجش، این مقاله در صدد...

هدف این مقاله تبیین نقش واژگان بسامدی در مطالعه‌ی مهارت واژگانی فارسی­ آموزان است. این تحقیق ناظر به الگوی توزیع فراوانی واژه‌های فارسی، ارتباط آن با مهارت واژگانی و شیوه‌ی استخراج واژگان بسامدی از پیکره فارسی است. به این منظور، از روش تحقیق پیکره­ بنیاد استفاده شده است. بر این ­اساس، یک پیکره‌ی فارسی رسمی و محاوره­ای انتخاب شد و توزیع آماری واژه‌ها در سطوح سه­ گانه‌ی قانون زیف‌مندلبرات به‌عنوا...

مقالۀ حاضر به بررسی جامعه شناختی اهتمام روشنفکران در ساخت نخستین دولت مدرن در ایران پرداخته است. به گونه ای که امکان تحلیل تاریخی مقولۀ روشنفکری را در دوران مشروطه از سال 1285 تا 1305 به دست می دهد. ارتباط گفتمان های سیاسی روشنفکران با مناسبات قدرت به شیوه ای فوکویی تحت تحلیل تبار تاریخی قرار گرفته است. نتیجۀ بررسی ها در این مقاله نشان می دهد که معرفت های متفاوت شکل گرفته در هر گفتمان و کردارها...

انسجام از به هم پیوستن واژگان و جملاتی ایجاد می‌شود که حاوی معنا و مفهوم خاصّی هستند و به کمک روابط معنایی‌ که میان عناصر یک متن وجود دارد، مفاهیم را انتقال می‌دهد و متنی منسجم و یکپارچه می‌آفریند. انسجام به سه نوع دستوری، واژگانی و پیوندی تقسیم می‌شود که در این پژوهش، به انسجام واژگانی و تحلیل عناصر و روابط واژگانی داستان گیومرت بر اساس نظریة هالیدی و حسن پرداخته شده‌است. روش پژوهش، توصیفی است ...

چکیده امروزه جایگاه و اهمیت نقد صحیح و عالمانه در بهبود سطح کیفی علوم و فنون مختلف بر کسی پوشیده نیست. به‌ویژه آن‌جا که نقد، متوجه ارکان مهم و زیربنایی جامعه نظیر بخش‌های آموزشی نیز باشد، از اهمیتی دوچندان برخوردار می‌شود. بر این ‌اساس نقد کتاب‌‌های درسی و متون آموزشی نیز به‌دلیل دامنۀ وسیع کاربردی و نقش آن در ارتقای سطح علمی کشور، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر به‌نظر می‌رسد. بررسی انتقادی کتاب صرف ساد...

در این بررسی، از اطلس زبانی انگلستان (1978) به عنوان الگو بهره گرفته شده، اما برخی اقلام واژگانی و صورت های آوایی آنها بیشتر مورد تأکید قرار داشته، در عین حال به چند مورد صرفی هم پرداخته شده است. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که بیشترین تنوع صورت های زبانی در مرز های بخش و به ویژه در شرق و شمال شرق، و غرب مشاهده می شود. شاید این تغییرات را بتوان به مجاور بودن این نقاط با روستا های کرد زبا...

سازمان‌ها بسیاری از صفات و ویژگی‌های خود را وام‌دار صفات و ویژگی‌های انسانی هستند؛ در این میان، انگاره سازمان‌ تقوا‌محور، با بهره‌گیری از مبانی اعتقادی متفاوت از سازمان‌های روزمره‌ کنونی، می‌تواند در جامعه‌ نقش برجسته‌ای ایفا کند و جامعه انسانی را در دستیابی به اهداف اصیل خود یاری رساند. آن‏ چیزی که وجه تمایز سازمان‌های تقوا‌محور از سازمان‏های دیگر است، نوع هستی‏شناسی و جهان‏بینی حاکم بر آنهاست...