نقد ادبی از جمله موضوعاتی است که در ادبیات جایگاه ویژه ای دارد و توجه بسیاری از محققین و مخاطبان ادبیات را به خود جلب نموده است. امروزه بررسی متون ادبی براساس «نقد روان شناسانه» یکی از رایج ترین انواع نقدهاست که براساس آن منتقد، روح هنرمند را می کاود و به لایه های پنهان روح و ذهن او پی می برد و از این طریق هنر او را بهتر می شناسد و به دیگران نیز بهتر می شناساند. در این میان یکی از مکتب های مورد...

رؤیا گونگی؛ سفر به عالم ماوراء؛ بازگشت به جهان بیداری؛ واگویی داستان سفر و تحقق عینی تمایل‌های روحانی و معنوی عناصر اصلی شکل گیری داسستان هایی با رویکرد تمثیل رؤیاست. سیطره این نوع ادبی و گستره آن از یک سو با اسطوره‌های کهن و از سوی دیگر با مفاهیم کشف و ششهود و دست یابی به معارف معنوی و الهی پیوند می‌خورد. در بازتاب این نوع ادبی با عنوان تشبیه تمثیل شخصیت اصلی یا کنشگر روایت برانگیخته می‌شود تا...

اصطلاح «پسایونگی» به گروهی از روان‎شناسان و روان‎کاوان اطلاق می‎شود که پس از آشنایی با نظریات کارل‎گوستاو یونگ[i]به بررسی، نقد و تحلیل آرای وی در ابعاد مختلف آن پرداختند. مکتب «پسایونگی» خود به سه مکتب کلاسیک[ii]، رشد[iii] و کهن‎الگویی[iv] تقسیم می‎شود. مکتب کهن‎الگویی جیمز هیلمن[v] پیوند عمیقی با ادبیات و متون ادبی دارد. از رهگذر رشد و گسترش مکتب هیلمن، انواع سفر قهرمانی در این مکتب شکل گرفته ...

امروزه با گسترش شهر نشینی و جمعیت شهر نشین، توسعه روز افزون راهها، شبکه حمل و نقل، ارتقاء سطح فرهنگ عمومی جامعه نیاز به جا به جایی و تقاضا برای سفر، روز به روز افزایش یافته است. حجم زیاد این جا به جایی ها آثار و تبعاتی را به دنبال دارد از این رو پیش بینی الگوی سفرها برای برنامه ریزی و مدیریت این جابه جایی ها از اهمیت ویزه ای برخوردار است. آنچه برای پژوهش فعلی اهمیت دارد مسئله الگوی جا به جایی ه...

یکی از روشهای مطالعه و پژوهش در متون ادبی کلاسیک به‌کارگیری نظریات جدید در خوانش این متون است. به این مطالعات که با استفاده از نظریات مطرح در علومی نظیر جامعه‌شناسی، روانشناسی، اسطوره‌شناسی و مردم-شناسی انجام می‌شود مطالعة بیرونی ادبیات می‌گویند. در این مقاله، از طرفی «حکایت مرد بغدادی» از دفتر ششم مثنوی و از طرف دیگر رمان کیمیاگر اثر پائولو کوئیلو به عنوان نمونة بازنویسی شدة «حکایت مرد بغدادی»...

نقد کهن‏الگویى از شاخه‏هاى نوین نقد ادبى معاصر است که توجه منتقدان آثار ادبى را به خود معطوف کرده است. در این رویکرد، اثر ادبى به مثابه تجلى‏گاه و بستر ظهور و بروز کهن‏الگوها تلقى مى‏گردد و فهم اثر، منوط به کشف و درک این کهن‏الگوهاست. این پژوهش به روش توصیفى - تحلیلى است و با طرح مبانى نظرى نقد کهن‏الگویى، از همین منظر به رمان کیمیاگر اثر پائولو کوئیلو مى‏پردازد و سفر قهرمان را از رؤیاى آغازین،...

موضوع این نوشتار، تحلیل نمادهای داستان هفت خان اسفندیار، بر اساس نظریّة فرآیند فردیّت یونگ است که در نظریّة تک­اسطورة ژوزف کمپبل، نمود یافته است. کمپبل برای سفر قهرمانان اساطیری، به منظور دست­یافتن به فردیّت، الگویی در نظر گرفته که از سه مرحلة اصلی عزیمت، تشرّف و بازگشت تشکیل شده است. در این مقاله، سفر اسفندیار در هفت خان با این الگو و مراحل خردتر آن سنجیده و نشان داده شده است. خودآگاهِ‌ ایرانی در هی...

شاعران عارف گاه، برای آنکه حالات درونی و مکاشفات خود را برای مخاطبانشان بیان کنند از مفاهیم، بن­ مایه­ ها و بعضاً تمثیل­ های حماسی مدد جسته­ اند. گاه این وام­ گرفتن چنان آشکار است که مخاطب یقین می ­کند که شاعر، متنی حماسی را فراچشم داشته­است؛ چنان­که عطار در منطق­ الطیر، به آثار حماسی و  از جمله شاهنامه نظر داشته ­است. همین شباهت­ ها از سویی و به رسمیت شناخته­ شدن گونۀ نسبتاً جدیدی از ادبیات حماس...

شرح حال خودنویسی اثری است که به شرح تجربیات و احساسات شخصی نویسنده می پردازد. این سبک پیشینه ای طولانی دارد.بسیاری از رمان های قرن بیستم آمیزه ای ازتخیلات نویسنده با زندگی شخصی وی می باشد.این نوع رمان با سلین به حد کمال میرسد. سفر به انتهای شب او شرح روشنی از سرگذشت نویسنده است. اندره ژید به عنوانپایه گذار شرح حال خود نویسی شناخته شده است. اما چهره واقعی وی را باید از خلال اثار امیخته به تخیل ...

در سال­ های اخیر شواهد تجربی فراوانی بیانگر تأثیر برنامه­ ریزی کاربری زمین بر الگوی سفرهای درون شهری افراد بوده است. در این میان توسعه مناطق شهری بصورت پراکنده یکی از موضوعات بحث برانگیز در زمینه رابطه بین خصوصیات کالبدی شهر و نوع الگوی سفر ساکنین می ­باشد. رشد و توسعه لجام گسیخته شهرها توأم با فقدان سیستم حمل و نقل عمومی و برنامه ­ریزی کاربری اراضی مؤثر و کارآمد سبب افزایش سفرهای روزانه با خود...