در این مقاله، مسأله طراحی چیدمان ساختمان­های چند طبقه مورد بررسی قرار می­گیرد. تابع هدف کمینه­سازی هزینه نقل و انتقال مواد در بین دپارتمان­ها می­باشد. بررسی ادبیات نشان می­دهد که نتایج بدست آمده از حل این مسأله قابل اجرا در عمل نمی­باشد؛ پس از مدلسازی ریاضی، بعلت np-hard بودن مسأله، برای حل از دو الگوریتم ابتکاری استفاده شده است. اولین الگوریتم چیدمان ابتدایی دپارتمان­ها را تولید می­کند؛ سپس ال...

مسأله جایابی تسهیلات (mflp) مکان یابی تعداد معینی تسهیل برای خدمت رسانی به مجموعه ای از مشتریان با نیازها و مکان های مشخص است. اگر محیط مورد نظر ناپیوسته باشد مسأله به صورت مکان یابی تسهیلات در محیط غیر پیوسته (dmflp) مطرح می گرد. در این مقاله حالت خاصی از مسأله dmflp با هدف استقرار تسهیلات غیر مشابه در محیط ناپیوسته و با درنظرگرفتن تسهیلات موجود مورد بررسی قرار می گیرد. مسأله مورد نظر در دو حا...

بهینه سازی سازه ها یعنی طراحی آن ها به طوری که تمام ضوابط طراحی رعایت گردد و همچنین وزن و یا هزینه اجرایی حداقل را داشته باشد. در این راستا از سه الگوریتم اجتماع ذرات، الگوریتم وراثتی و الگوریتم گروه احتمال به عنوان الگوریتم های بهینه ساز جهت بهینه سازی سازه های خرپایی استفاده شده است و با توجه به اینکه تفاوت اساسی الگوریتم های فرا ابتکاری در نحوه جستجوی فضا است و الگوریتم ها وابسته به نوع جستج...

مسائل زمان بندی از جمله مسائل پرکاربرد در زندگی روزمره ما می باشند. یک نمونه از مسائل زمان-بندی، برنامه ریزی دروس دانشگاهی است که هر نیم سال در آموزش دانشگاه انجام می شود. تنوع محدودیت ها در این مسأله باعث می شود برنامه ریزی در دانشکده های مختلف به گونه های متفاوتی انجام شود. برای این منظور روش های متنوعی ارائه شده است. به طور معمول به علت وجود متغیرهای غیرقطعی، این گونه مسائل، جزو مسائل np-har...

وقوع سیلاب همواره یکی از نگرانی‌های بشر در طول تاریخ بوده است. راه‌های مقابله با این پدیده ویرانگر از اهمیت خاصی در میان محققین برخوردار است. یکی از مقوله ‌های پژوهش در برابر این مساله، روندیابی سیلاب می‌باشد. از میان روش‌های گوناگون روندیابی سیلاب، روش هیدرولوژیکی ماسکینگام غیر خطی سه پارامتری از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. برای تخمین بهینه پارامترهای مدل غیر خطی ماسکینگام از الگوریتم‌های تک...

  انتخاب مکان بهینه شعب بانک یکی از مهم ترین تصمیمات در فعالیت بانکداری است که اثر بسزایی در عملکرد و کارایی آن دارد. مدل مکان یابی شعب بانک از نوع رقابتی می باشد. بدین صورت که یک بانک در رقابت با سایر بانک ها به منظور دستیابی به سود یا سهم بازار بیشینه، اقدام به تأسیس یک یا چند شعبه در بهترین مکان ها از بازار رقابتی می نماید. تعیین موقعیت شعب بانک از نوع مسائل NP-Hard است که با افزایش تعداد نق...

در این پژوهش برآنیم که یک الگوریتم چند سطحی برای حل مساله یk -افرازبندی متعادل گراف را براساس یک الگوریتم جستجوی ممنوع تکراری را مورد بررسی قرار دهیم.در فصل اول به معرفی مساله افرازبندی گراف و تعاریف اساسی میپردازیم و کاربردهایی از این مساله را بیان میکنیم. همچنین تاریخچه مساله ی افرازبندی را ارایه می کنیم. در فصل دوم مرور مختصری برروی الگوریتم های دقیق داریم و یک مدل برنامه ریزی خطی برای این م...

امروزه محفظه های تابشی کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف از قبیل صنایع پتروشیمی، صنایع سرامیک سازی، صنایع فولاد، صنعت ذوب فلزات و ... دارند. از این رو در دهه های اخیر نیاز به تعیین خواص تابشی محفظه ها ملموس تر شده است. از سویی اندازه گیری این خواص با ابزارهای آزمایشگاهی و معمول به راحتی میسر نیست، به همین دلیل از روش های معکوس برای تعیین خواص تابشی استفاده می شود. وجود مسائل پیچیده ی علمی سبب شد...

از نظر عملی مسئله خوشه یابی به عنوان یک هدف اولیه در بازشناسی الگو مطرح است و به علت کاربرد فراوان آن در زمینه هایی مثل داده کاوی، پردازش تصویر و ماشین بینایی توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است. تاکنون از روش های ابتکاری مختلفی به منظور خوشه یابی استفاده شده است. در اکثر روش های خوشه یابی، نیاز است تا تعداد خوشه ها از قبل توسط کاربر مشخص شود (خوشه یابی نظارت شده) که در اکثر موارد چنین...

در حل مسایل دنیای واقعی، اغلب با مسائلی روبرو می‎شویم که چندمدی هستند. به عبارتی دیگر، در این مسائل چندین بهینه (محلی و فرامحلی) وجود دارد. یافتن مکان تمام بهینه ها در یک مسئله بهینه سازی چندمدی با استفاده از الگوریتم های جستجوی ابتکاری یکی از موضوعات چالش آور در این زمینه است. الگوریتم جستجوی گرانشی یکی از الگوریتم های ابتکاری است که به تازگی با الهام از مفاهیم قانون جاذبه و نیروی گرانشی بین ا...