نبوغ در زیباشناسی مدرن، از جایگاه بسیار ویژه‌ای برخوردار است. اگر‌چه این مفهوم در ابتدا از دلالت معنایی بسیار گسترده‌ای برخوردار بوده است، اما معنای آن در قرن هفدهم و هجدهم محدود می‌شود و تا اندازه‌ی زیادی منحصر به مباحث زیباشناختی می‌گردد. غالب متفکرانی که در نظام زیباشناختی خود به این مفهوم پرداخته‌اند آن را قریحه‌ی ابداعی می دانند که منجر به خلق اثر هنری جدید می گردد. نبوغ یک مفهوم کلیدی در ...

انسان موجودی است بسیار حساس که هم از طریق حواس ظاهری خود تحت تأثیر عوامل خارجی قرار می‌گیرد و هم از احوال درونی خود متأثر می‌گردد. به‌عبارت دیگر، هم جسمانیات در نفسانیات وی اثر می‌گذارند و هم نفسانیات او جسمانیاتش را تحت تأثیر قرار می‌دهند. تأثیرپذیری جسمانیات انسان از حالات نفسانی و احوال درونی وی گاه چنان شدید و عمیق است که موجب اختلال و بی‌نظمی در کار برخی از اعضای بدن می‌شود و نارسایی‌هایی ...

ریاضت تمرین نفس برای تقویت بعد انسانی است، در این منزل سالک سه هدف را دنبال می‌کند:1- دور ساختن غیر حق از خود.2- رام کردن نفس اماره.3- تلطیف روح به وسیله عشق عفیف وفکر ظریف.در اهمیت ریاضت همین بس که مولانا آن را اساس رجوع الی الله می‌داند و حافظ آن راوسیله وصول به محبوب و رسیدن به باطن پسندیده می‌داند وخداوند سبحان نیز آن را عامل راه یابی سالک به حق می‌داند و علی (علیه السلام) در نهج البلاغه آن...

این مقاله در پی یافتن وجوه تمایز قضایای ترکیبی ماتقدم (که مقولات فاهمه در حکم بدان‌ها ضروری هستند) از صرف تداعی صور نفسانی است. با تحلیل منطقی قضایای حاوی مقولات کانت، نشان می‌دهیم که مقولات وجهه نظر کیفیت و کمیت (به استثنای مقوله تمامیت) مفهومی‌ذهنی که به تجربه در نمی‌آید، در بر ندارند و تنها معرف ساختارهای منطقی هستند - که تجربه‌گرایان نیز بر آن اذعان دارند - نه شروط ضروری حکم. مقولات وجهه نظ...

نگرش غالب اخلاق پژوهان اسلامی در هویت معرفتی اخلاق ، همواره فروکاستن آن به صفات و هیئت های راسخ نفسانی انسان بوده است. ایده اصلی این پژوهش آن است که در عین التزام به اهمیت  صفات درونی، اما با توجه به مستندات متعدد از جمله رویکردهای جدید در حوزه اخلاق اجتماعی بخصوص جنبه های کاربردی و حرفه ای آن، رفتارهای بیرونی جایگاه ویژه تری در مفهوم یابی اخلاق بدست خواهند آورد. البته با رویکرد انصاف نگرانه، ع...

یکی از مخرب‌ترین امراض نفسانی انسان رذیلت حسد است.حسادت این پتانسیل را دارد که مقام عبودیت و بندگی انسان را نابود کند همچنان‌که با موجودی به نام ابلیس چنین کرد. در مکتب اسلام، یکی از اهداف تربیتی قرآن کریم به اقتضا فرمایش الهی «وَ شِفَاءٌ لِمَا فِی الصُّدُور‌ِ» درمان بیماری‌های نفسانی انسان است. قرآن کریم حول محور توحید و عبودیت الگویی از درمانگری نفس در بیماری‌هایی همچون حسد را ارائه می‌دهد. معرفت افزایی...

منظومۀ عاشقانۀ حُسن و دل سیبک نیشابوری یکی از داستان های تمثیلی ادب فارسی است که با وجود برخورداری از ظرایف ادبی و شیوۀ منحصر به فرد نگارنده، در استفاده از داستانی عاشقانه برای تبیین سلوک نفسانی و سیر الی الله، کم تر مورد توجه محققان و ادیبان قرار گرفته است. این مقاله تلاشی است در معرفی و شناساندن برخی از جنبه های درخور تأمل ادبی و عرفانی این اثر به علاقه مندان ادبیات فارسی و عرفان و تصوف اسلامی...

برخی منتقدان دین معتقدند که دین به دلیل تقدس گرایی، جزمیت، و عقل گریزی یکی از عوامل بروز خشونت در جوامع است. این مقاله درصدد پرداختن به جایگاه عقل در دین اسلام و تأثیر آن بر رفتار انسان هاست. در این زمینه، مقاله نشان می دهد تأکید مستقیم اسلام بر عقلانیت در فهم اعتقادات و احکام دین سبب می شود که جهالت ها و کج فهمی ها زایل و افراط ها و تفریط های برخاسته از این کج فهمی ها از عرصۀ دین داری طرد شود....

در نظام حقوق مالکیت فکری دو گونه حقوق مادی و معنوی برای اثر به رسمیت شناخته است هدف از خلق این حقوق از یکسو حفظ منافع پدید آورنده یوده از سوی دیگر مقنن با تشویق به خلق آثار جدید به توسه علم و پیشرفت جامعه نظر دارد. حفظ تعادل میان نفع اجتماعی و حقوق پدید آورنده ایجاب می کند مالکیت فکری به مثابه هر حقوقی در یک چارجوب حقوقی مشخص از بین برود بر این اساس در نظام های حقوقی حمایت در حقوق مالکیت فکری غ...