سخن سردبیر   مقولۀ علم دینی حدود هفتاد سال پیش از سوی دکتر اسماعیل فاروقی و دکتر سید محمد نقیب العطاس در آمریکا و مالزی مطرح و در همان راستا همایشهایی نیز در مکه و جده با حضور جمعی از استادان جهان اسلام برگزار شد. البته پیش از آن، مباحثی مانند تطبیق علم بر آیات قرآن توسط سر احمد خان هندی در دانشگاه علیگرد و نیز طرح دانشگاه اسلامی توسط ابوالاعلی مودودی، آغاز و زمینه‌ساز مبحث علم دینی شده بود. ...

اسماء و صفات الاهی، از مباحث بسیار پردامنه الاهیاتی است و واژه «اسم» و مشتقات آن از واژه‌های بسیار پرکاربرد در علوم اسلامی (اعم از علوم نقلی و عقلی) است. بحث از مفهوم «اسم خدا» نقش تعیین‌کننده‌ای در موضوع گزاره‌های مربوط به مباحث اسمای الاهی دارد. این مقاله، پس از بررسی معنای اسم خدا در علوم مختلف اسلامی، از جمله علم کلام، فلسفه و عرفان اسلامی، تفاوت این معانی را می‌کاود. افزون بر نتایج مختلف د...

«محمدنقیب العطاس» یکی از موافقان و نظریه‌پردازان اسلامی‌سازی معرفت است. وی در تبیین فرایند تحقق علوم اسلامی، آن را تنها شامل تهذیب و تکمیل علوم موجود نمی‌داند؛ بلکه مرحله تولید علوم جدید براساس مبانی اسلامی را نیز بر آن می‌افزاید. این مقاله با تبیین فرایند تحقق علوم اسلامی از دیدگاه عطاس، برخی از اشکالات مطرح‌شده بر دیدگاه وی، همچون عدم تبیین واقع‌نمایی گزاره‌های دینی، برنتافتن علوم اسلامی‌شده ...

هدف: هدف این تحقیق، بیان ضرورت یکی از انواع تحوّلی است که باید در علوم انسانی شاهد وقوع آن بود. دغدغه در خصوص دانشگاه اسلامی و اسلامی شدن دانشگاهها یکی از دل‌مشغولی‌های صاحب‌نظران و مسئولان امر بوده است. همچنین در سالهای اخیر شاهد هستیم که توجه به علوم انسانی و ضرورت تحوّل آن، یکی دیگر از دغدغه‌های جاری اندیشمندان جامعة اسلامی شده است. میان این دو نوع دل‌مشغولی ارتباط تنگاتنگی وجود دارد؛ زیرا اسل...

در این رویکرد منظور از علم دینی آن است که به جای انواع علومی که انسان ها به کمک چهار روش تجربی، عقلی، شهودی( عرفانی) و تاریخی پدید آورده‏اند، علومی را با الهام از خود متون مقدس دینی و سازگار با ارزش های آن و تغییر پیش فرض های علم جدید، با استفاده از روش های گوناگون بسازند و آنها را جایگزین علوم جدید غیردینی کنند. اساساً سخن از علم دینی، بدون بررسی جامع در مورد رابطه گزاره های اسلامی با علوم روز ...

انقلاب اسلامی به‌عنوان بزرگ‌ترین اتفاق در تاریخ معاصر ایران، پیامدهای فراوانی را برای خرده نظام‌های درون جامعه ایرانی به همراه داشته و علوم سیاسی نیز به‌عنوان جزئی از نظام آموزشی، متأثر از انقلاب اسلامی‌شده است. شناخت تغییرات علوم سیاسی ناشی از انقلاب اسلامی، ضرورت مطالعات نظری در این حوزه را بیش‌ازپیش روشن می‌سازد. مقاله پیش رو در پی پاسخ به این پرسش است که «تأثیرات انقلاب اسلامی به‌عنوان مؤلف...

هدف: هدف پژوهش حاضر، تبیین و ارائۀ برخی راهکارها برای عبور از چالشهای پیش رو در علوم انسانی- اسلامی بوده است. روش: روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کیفی است که با نگرشی تحلیلی- تطبیقی به منابع دینی و علوم انسانی رایج صورت گرفته است. یافته‌ها: علوم انسانی- اسلامی، حاصل برداشت محقق از واقعیات مربوط به انسان در یک رشته یا موضوع پژوهشی است که ابتنای آن بر منابع معرفت‌شناختی دینی استوار باشد. بحث پیرام...