پیشرفت روزافزون بشر، استفاده از مواد نو را به امری اجتناب¬ ناپذیر و غیرقابل ¬انکار بدل کرده است. شاید بشر دیروز هرگز نمی¬توانست تصور کند که روزی این مواد بتوانند چنین نقش کلیدی را در زندگی وی ایفا کنند. امروزه دیگر فلزاتی نظیر آهن و مس نمی¬توانند به تنهایی پاسخگوی نیازهای بشر باشند، و بالطبع رفع کردن این نیازها مستلزم تمرکز بیش¬تر بر تحقیق و بررسی در زمینه مواد نو است. یقیناً افزایش دانش جوامع ع...

اعتباربخشی به واقعیّت و استغراق در عینیّت، با همۀ خصوصیّات فیزیکی و باطنی آن – که با نیما آغاز شده بود – در ادامۀ حرکت شعر نو، تأثیر به­سزایی بر جای ­گذاشت و شاعر امروز دریافت که روایت می­تواند اجزای ناهمساز را در کلّیتی معنادار گردآورد و امکان نظام­بخشی به عناصر پراکنده را به دست دهد و زمان تقویمی را به زمان هستی­شناسانه بدل کند. در این مقاله، بر اساس روش کتابخانه­ای و تحلیل محتوا و مقایسه، اشعار ...

سال‌های اول دهۀ چهل هجری شمسی دورۀ ظهور موج نو در شعر فارسی است. جریانی که مقدمۀ ظهور شعر حجم در اواخر این دهه است. بیانیۀ شعر حجم که در زمستان1348 به امضای عده‌ای از شعرا، نویسندگان و سینماگران ایران رسید چشم­اندازی شاعرانه را در برابر مخاطبان شعر فارسی قرار می‌داد؛ اما مصادیق این بیانیه چندان در شعر شاعران حجم گرا قابل تشخیص نبود. این موضوع که نسبت موارد مطرح شده در بیانیۀ شعر حجم و شعر یدالل...

ادبیات مقاومت بیان­کنندة اعمال و احساسات مردمی است که در برابر تعدی متجاوزان قرار گرفته­اند و هدف از آن وحدت گروه‌های مختلف اجتماعی برای ایستادگی در برابر این تهاجم است. شاعرانی که در این زمینه شعر سروده‌اند با نوآوری‌ به بیان عواطف جمعی؛ از جمله حس تمرد در برابر دشمن،‌ شهادت طلبی و امید پرداخته­اند. چنانکه با ستایش از استقامت مردم در سروده‌های خویش، آنان را از پذیرش ذلت برحذر داشته و به قیام و...

گاستون باشلار (1962-1884م.)، معرفت شناس، فیلسوف علم، نظریه پرداز تخیّل و از ساختارگرایان آغازین فرانسوی است که شیوه ای جدید در سخن شناسی و سخن سنجی بنیان کرد.تصویرپردازی های شاعران و نویسندگان، اغلب، در چهار عنصر اصلی-آب، آتش، خاک و باد- ریشه دارد.مجدالدیّن ابواسحاق کسایی مروزی (391-341ه.ق.) یکی از شاعران نیمۀ دوم قرن چهارم و ابت­دای قرن پنجم هجری قمری است. اشعار کسایی، ساده و روان و مفاهیم شعری ...

طاهره صفارزاده از شاعران صاحب سبک شعر نو فارسی است که توانسته است به زبان خاص خود در شعر دست یابد. واکاوی شعر صفارزاده نشان می‏دهد که با وجود تأکید وی بر حضور اندیشه و معنا در شعر، شکل ظاهری و صورخیال نیز در اشعار او مورد توجه قرار گرفته ‫است. وی به خصوص در اشعار بلند خود، به ساختمان شعر بسیار اهمیت می‫دهد و این ساختمان را با نوعی از این تداعی‫های ذهنی که به شکل دوایری تو در توست ایجاد می‫کند. ...

طبیعت سیاه و شعر معاصر فارسی فاطمه کوپا محسن اسماعیلی چکیده: یکی از ویژگی های طبیعت گرایی شعر معاصر فارسی، توجّه به جنبه هایی از طبیعت و جهان عینی است که به دلیل اشتمال بر فضاهایی نیمه روشن یا تاریک، مبهم، رازآمیز و ترسناک در خواننده تداعی گر ملالت، انزجار، تباهی، زوال و نیستی است. تصویرهایی از این دست در این پژوهش «طبیعت سیاه» نامیده می شود. روی آوردن به «طبیعت سیاه» معلول تحوّلات فلسفی...

در بررسی های به عمل آمده معلوم می شود که محققین از زوایای مختلفی شعر و اندیشه فروغ را مورد بررسی قرار داده اند. با مطالعه مجموعه اشعاراو می توان به اندیشه و بطن زندگی او پی برد. اشعار فروغ در سه مجموعه اول یعنی «اسیر»، «دیوار» و «عصیان» کمی ناپخته و سست است. شاعر در آن درحالت خود شیفتگی اولیه به سر می برد. فروغ مدتی بعد از این مرحله به سمت تکامل پیش می رود و مجموعه «تولدی دیگر»که گویی تولدی دوب...

پروانه نجاتی از جمله شاعران متعهد معاصر است­ که بخش عمدۀ اشعارش به موضوع دفاع مقدس اختصاص یافته­است. وی با به کارگیری زبان ساده و عاطفی توانسته­­است سبک ویژه­ای را در سخنش ایجاد کند.  با تحلیل  این دسته اشعار او می‌توان به ویژگی‌های اصلی شعر این شاعر دست ‌یافت؛ بدین منظور در این پژوهش، به بررسی شعر او به‌ویژه اشعار دفاع مقدس، به شیوة نو و ساختارگرایانه پرداخته‌ایم و سه مؤلفة انسجام، آشنایی‌زدای...

آ، الف، ا، (همزه)، اوّلین حرفِ الفبای زبان فارسی و عربی است و نیز نخستین حرف از حروفِ جمّل و ابجد بوده و به ‌حساب جمّل نمایندة عدد یک است. الف، رمز برج ثور است. الف، در ادبیات عرفانی و کلامی و فلسفی، کنایه از ذات یکتای احدیّت، روح اعظم، عالَم تجرید و تفرید و سرِّ بیچون... است. حرفِ الف، به‌ واسطة شکل و جایگاه خاصّ و برخی از ویژگی های منحصربه‌فرد، یکی از پُرکاربردترین حروف در ساخت مضامین بکر و فضاهای شاعران...