این پژوهش با عنوان« تصویر زن دوزخی و بهشتی در اساطیر ایران، جهان و دین اسلام» و با هدف شناخت و معرفی شخصیّت مثبت و منفی زن در اساطیر و ادیان برجسته ی ایران و جهان و تبیین میزان تحوّل این تصاویر نگارش شده است. مهمترین اساطیر ایران باستان و اساطیر تعدادی از ملل جهان و به صورت خاص شاهنامه فردوسی و ایلیاد و اودیسه هومر و ادیان بزرگی چون زردشت، یهودیّت، مسیحیّت و اسلام و برخی ادیان کهن دیگر از جمله موار...

--

طبیعت عنصری حائز اهمیت در اساطیر و ادیان و واجد جایگاهی متفاوت در ایدئولوژی ها بوده است. از آنجایی که عناصر و عوامل متعددی در بوجود آمدن اساطیر نقش داشته اند، این پژوهش در پی روشن ساختن نقش طبیعت در شکل گیری اساطیر ایران می باشد. به طور کلی ساختار اساطیر ایران نوعی باور به دوگانگی در طبیعت، در وجود انسان و در نیروی متعارض موجود در جهان است که از مهم ترین وجوه این تقابل ها در اساطیر، نبردی مداوم...

این پژوهش به انتساب زن به اهریمن در اساطیر ایران و اسکاندیناوی می پردازد. نگارنده به مطالعه ی آثاری می پردازد که تقریباً برتمامی جوامع گذشته حاکم است و نقش اهریمنی زن و عناصر مادینه را هویدا می سازد. هدف نگارنده در این پژوهش مقایسه ای بین دیدگاه های اهریمنانه باستانی نسبت به مادینه در اساطیر ایران و اسکاندیناوی است که با تکیه برداستان هایی از شاهنامه و گرشاسب نامه از اساطیر ایران و مطالعه آثاری ...

حسین ‍‍منزوی، از غزل‌سرایان برجستۀ معاصر و جزو حلقه‌های اصلی نوآوری در غزل امروز است. به دلیل احاطه‌ بر ادبیات کهن فارسی و آشنایی با اساطیر مختلف ایرانی و غیر ایرانی، شعر منزوی جلوه‌گاه تلمیحات متعدد و متنوع حماسی، عرفانی، مذهبی و... است. او با استفاده از تلمیحات گوناگون، سخن خود را عمیق، اثرگذار، چندمعنا و گسترده ساخته است. با توجه به ضرورتبررسی شیوه‌ها و شگردهای عمق‌بخشی و اثرگذاری و توسع فکر...

بازتاب اسطوره های ملی و دینی در شعر سلمان هراتی و سید حسن حسینی تأثریافته از فرهنگ انقلاب و تفکر حماسی دوران دفاع مقدس است. اندیشه¬ی ایرانی و هویت ناب دینی، شاعران انقلاب اسلامی را بر آن داشته است تا با واژه¬گزینی¬های مناسب، اسطوره های نو را با اسطوره¬های کهن تلفیق کنند و بدان طریق، روح حماسی را در کالبد جامعه ایران اسلامی بدمند. دوران دفاع مقدس عرصه¬ی فعالیت هنرمندان و ادبا به ویژه شاعران انقل...

 تمثیل یکی از مهم‌ترین انواع ادبی است که جایگاه والایی را در ادبیات فارسی به خود اختصاص داده است، با بررسی تمثیلات هر قوم می­توان از طرز زندگی اجتماعی و میزان تمدن و تربیت آن جامعه آگاه شد. تمثیل از یکسو وابسته به انگیزه­های گوینده و از سوی دیگر، وابسته به مقدار دانش، هدفمندی و آگاهی شنونده یا گیرنده است. تمثیل می‌کوشد بخشی از آگاهی را ملموس کند و برای توضیح و تبیین معنی به کار می‌رود و در خدمت...

اسطوره به عنوان یکی از ابزارهای بیانِ هنری، حضوری بس چشم گیر در شعر معاصر دارد. شاعران معاصرِ عربی و فارسی به خاطر تأثیر از شاعران مدرن اروپا، و در صدر ایشان تی. اِس. اِلیوت، به اسطوره گرایش یافته اند. از آن جا که اسطوره برآمده از ناخودآگاه جمعی است، مطالعه ی آن در واقع به نوعی مطالعه ی فرهنگ خواهد بود. از جمله این شاعران ادونیس و شفیعی کدکنی هستند. این دو تن با توجّه به تأثیرپذیری از مولّفه های مدر...

س چکیده سیاوش و سودابه، ‌جفت­گیاهیِ اسطورة ایرانیِ مرگ و باززایی دوباره هستند که در سیر گریزناپذیر اساطیر کهن، سرنوشتی همچون جفت­گیاهی اسطورة مرگ و باززایی بین‌النّهرین برایشان رقم خورده است. بر بنیاد پژوهش‏های نگارندگان، در تصاویر پیوندخورده با این دو جفت­گیاهی، ایزدبانوان آب، سبب مرگ ایزدان گیاهی و هبوط آنان به جهان فرودین مرگ می‌شوند. در این جستار، ‌نگارندگان کوشیده‌اند تا با شیوة نقد اسطوره­...

زار در جنوب ایران جایگاهی آیین درمانی دارد و بسیار رایج است. این آیین در کشورهایی از جمله کشورهای حوز­ه ی خلیج فارس، مصر و مناطقی از آفریقا نیز دیده می­ شود. زار در باور مناطق جنوبی ایران و از جمله منطقه­ ی هرمزگان از یک سو با مفهوم اهل هوا در ارتباط است و از سوی دیگر همچون موجودی جن‏گونه شناخته می­شود که در ادیان ابتدایی آفریقا و سایر باورهای کهن ریشه­ ای استوار دارد. با وجود این بین ریشه‏...