عرصۀ بی‌کران ادبیات داستانی جهان در بر دارندۀ مضامین و عناصری گوناگون از انواع رایج ادبی (حماسی، پای‌داری، غنایی، عرفانی و...) است. در این میان ادبیات غنایی به عنوان یکی ازکهن‌ترین گونۀ شعر، طیفی وسیع از عواطف و احساسات بشری را دربر می‌گیرد. در نتیجه سخن‌ورانی بسیار در این عرصه داد سخن رانده‌اند. در میان ادیبان ما نظامی گنجوی به عنوان یکی از ستارگان درخشان ادبیات کلاسیک ایران از جهت سرودن داستا...

زبان، ادب، فرهنگ و تمدن ایرانی، طی سه هزار سال در گرجستان حضور و بروزی پررنگ داشته است و بازتاب این تأثیرگذاری به خوبی در فرهنگ، ادب و هنر گرجی نمایان است. در کنار روایت‌های حماسی و غنائی بخشی از متون تعلیمی ادبیات فارسی نیز به زبان گرجی ترجمه شده است. این تحقیق که به روش تحلیلی توصیفی صورت گرفته در پی آن است تا این بخش از حیات فرهنگی ادبی ایران را در گرجستان آشکار سازد. خدای­نامه­ها و اندرزنام...

آنچه در این پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته است، حماسه‌های رستم و خاندان اوست. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که داستان‌ رستم، اصلی سکایی دارد و این فرض با نبود نام رستم و زال در اوستا و طرح بسیار کمرنگ حضور این پهلوانان در ادبیات پهلوی، هر چه بیشتر تقویت می‌شود. این قوم با رسیدن به شرق ایران و تغییر نام «زرنگ» به «سیستان»، با خود، آمیخته‌ای از فرهنگ «دولت‌شهرهای» آسیای مرکزی را به ارمغان آورده‌اند، ...

اقوامی که قرن ها در ناحیه ای زیسته اند، همواره شاهد وقوع رخدادهای گوارا و ناگوار، دشوار و سهل بوده اند. پیروزی ها داشته اند و فتح ها، شکست ها و هزیمت ها، جهان گشایی و پهلوانی ها. راندن مهاجمان و پذیرا شدن آنان. گذشتگان رفتند و بستری از خاطرات حماسی برای آیندگان فراهم آوردند، خاطراتی که استواری مبانی ملیت آنان است، و از همین خاطرات است که ا سطوره ها، افسانه ها، داستان ها و قصه ها پدید أمدند....

عشق از اساسی‌ترین موضوع‌های شعر فارسی است و انواع زمینی و آسمانی آن در اشعار شاعران مختلف، مضامین عالی و تعابیر زیبایی آفریده است. عشق در آثار غنایی که نویسنده در آن، احساسات و عواطف درونی خود را آشکار می‌سازد، محوری‌ترین موضوع به شمار می‌رود. هم‌چنین تجلّی عشق در حماسه‌ها، داستان‌های عاشقانة‌ حماسی زیبایی به ادبیات ایران و جهان عرضه کرده است. داراب‌نامۀ بیغمی، اثری غنایی و داراب‌نامۀ طرسوسی، اث...

ادبیات تطبیقی، دانشی است که برخی آثار را با برخی آثار ادبی دیگر تطبیق می‌دهد یا ادبیات دو کشور یا چند کشور و معمولاً یک نوع ادبی را که در دو زبان مختلف پدید آمده است را با هم مقایسه می‌کند تا نقاط اشتراک و وجوه اختلاف فرهنگی آن‌ها را آشکار نماید. بنابراین ادبیات تطبیقی، چشم اندازی از افق‌های رنگارنگ هنر و ادبیات است که می‌تواند زمینه‌های فرهنگی ملت‌های گوناگون جهان را کشف کند و ...

در ادامه حماسه سرایی در قرن پنجم هجری یکی از آثار گرانبهای حماسی یعنی گرشاسب نامه به عرصه ادبیات فارسی عرضه شد و به عنوان نخستین و موفق ترین پیرو و تالی شاهنامه جایگاه خود را برای همیشه در ادبیات فارسی تثبیت کرد. سراینده این منظومه ، حکیم ، ابونصر ، علی بن احمد اسدی طوسی جایگاه ویژه ای در ادبیات فارسی دارد. وی در خراسان زاده و پرورده شد و شعر و هنر خویش را در آذربایجان و اران در سایه حمایت پادش...

شاهنامه از جمله شاهکارهای ادبیات جهان تلقی می‌گردد که با گذشت هزار  سال از نگارش آن هنوز سرلوحه‌ی  ادبیات حماسی ایران و جهان است. این اثر بازتاب ملی گرایی یا قوم پرستی نیست بلکه سروده‌ی روزگار فرهیختگی و برمحور خرد  و برای مخاطبان خردمند است. لفافه‌ی  بیان متأثر از روزگار  زمامداری خردمندان سامانی، و آهنگ بیان ومفاهیم مبتنی بر انسانیت و قومیت فرهیخته نهاده شده است، لذا برخلاف نظر بسیاری از نویس...

منظومه¬های بانوگشسپ¬نامه و وامق و عذرا از جمله مشهورترین و ماندگارترین منظومه¬های ادب فارسی می¬باشند. این پژوهش با هدف نمایاندن راز ماندگاری منظومه¬های بانوگشسپ¬نامه و وامق و عذرا، این منظومه¬ها را مورد بررسی قرار داده است. بررسی دو عنصر شخصیت و شخصیت¬پردازی برای آن است که نشان داده شود در یک اثر ادبی میزان کاربرد این دو عنصر چگونه است. لذا بدین منظور در این منظومه¬ها بر اساس کتاب عناصر داستان ...

غزل نئوکلاسیک ـ که با ظهور شعر نو، در شعر کلاسیک ایران ایجاد شد ـ یکی از جریان­های شعری معاصر محسوب می­شود که تا امروز همچنان پویا و مورد توجّه است. هدف سرایندگان پیشگام آن، همگام ساختن قالب سنّتی غزل با اقتضائات روز بود. این جریان شعری از امکاناتی که شعر نو به شعر فارسی، در سطوح بیان، زبان و عناصر ادبی افزوده، بهره برده و خود نیز ابعادی نوین در غزل ایجاد کرده است؛ از آن جمله می­توان به تلفیق ادب...