فلسفه اخلاق شامل دو بخش اخلاق هنجاری و فرااخلاق است. نظریات اخلاق هنجاری نیز به دو دسته غایت‌گرا و وظیفه‌گرا تقسیم می‌شوند. منفعت‌گرایی یکی از ریشه‌دارترین نظریات غایت‌گرایانه است که از سوی بنتام و میل در قرن نوزدهم توسعه یافت. مطابق این رویکرد، فعل اخلاقی، فعلی است که حداکثر خیر را برای اکثریت افراد مرتبط با آن فعل، ایجاد کند. در این مقاله پس از تقریر دیدگاه‌های بنتام و میل، معیار منفعت و چگون...

نسبت اخلاق با هویات اجتماعی را می‌توان از طریق ریشه‌های پیدایش «اخلاق حرفه‌ای» در علوم اجتماعی جست‌وجو کرد. این مقاله در تحلیلی علمی، بر نخستین آثاری متمرکز است که با دغدغۀ تعیین هویت اخلاق حرفه‌ای، این بحث را در ضمن یک نظریۀ اجتماعی کلان مشاهده کرده‌اند. دو دسته از مباحث را باید تفکیک کرد: اول، مباحث ناظر به «خُلقیات حرفه» (اخلاق اهل یک حرفه) و اموری که به عنوان قانون میان ایشان از آن خلقیات ان...

 قاضی عبدالجبار گرچه به عنوان متکلم معتزلی مشهور است، با توجه به نظرات اخلاقی او در کتب کلامی بی‌شک می توان او را یک فیلسوف اخلاق نیز نامید. در این مقاله ما در صدد هستیم تا نظرات اخلاقی او را در باب اخلاق هنجاری و فرا اخلاق بیان کنیم. عبدالجبار یک فیلسوف اخلاق عقل گرا است که منشأ الزامات اخلاقی را عقل دانسته و درستی و نادرستی اعمال را به وسیله عقل قابل کشف می داند. او یک ذات‌گراست یعنی درستی و ...

چکیده هر چند جان دیویی به فلسفه ی اخلاق و فیض کاشانی بیشتر به علم اخلاق پرداخته است، مقایسه ی آراء اخلاقی این دو، شاید بتواند نتایجی مفید به دست دهد. دیدگاه ابزارگرایانه و پیامدگرایانه ی دیویی در تمامی ساحت های فرااخلاقی، اخلاق هنجاری و کاربردی وی موثر است. وی با رد هدف غایی و با توجه به اصول و معیارهای تجربه، تنها به محیط طبیعی و اجتماعی توجه دارد و براین اساس شیوه ی حل مسأله را ارائه می ده...

مسائل اخلاقی در سه حوزه: فرااخلاق، اخلاق هنجاری و اخلاق کاربردی مورد بحث و بررسی قرار می­گیرد. فایده­گرایی یکی از دیدگاه­های مهم در حوزه اخلاق هنجاری است. جی. جی. سی. اسمارت یکی از برجسته­ترین فایده­گرایان عمل­محور بوده و اندیشه­ی وی تا حدّ زیادی متأثر از آراء سیجویک است. اسمارت بیشتر کوشیده است که به دو اشکال رایج علیه فایده­گرایی یعنی تعارض فایده­گرایی با شهودهای اخلاقی، و همچنین مشکل محاسبه­ی...

معصومه قاراخانی* سید آیت‌الله میرزایی**                                                             تاریخ دریافت: 10/7/93                                                  تاریخ پذیرش: 15/12/93چکیدهضعف فضای هنجاری، یکی از جنبه‌های بحثانگیز اخلاق علم از جمله  علم اجتماعی در ایران است. دستیابی به فضای هنجاری مناسب برای توسعه علوم اجتماعی در ایران مستلزم شناخت و فهم این فضا در فرایند آموزش، پژوهش، ...

هدف از پژوهش حاضر، تبیین رابطه بین اخلاق اسلامی کار و تعهدسازمانی با رضایت شغلی کارکنان اداره کل حمل و نقل و پایانه¬های استان فارس در سال 1393 بود. این پژوهش به روش توصیفی از نوع همبستگی صورت گرفت. جامعه¬ی مورد مطالعه کلیه کارکنان اداره کل حمل و نقل و پایانه¬های استان فارس در سال 1393 بود که بالغ بر 200 نفر است، با استفاده از روش نمونه¬گیری تصادفی ساده، طبق جدول مورگان نمونه آماری به حجم 130 نف...

فمنیستهای اگزیستانسیالیست، به عنوان یکی از گرایشهای فمنیستی معاصردر مقام ترسیم جایگاه مطلوب برای زنان و بیان چگونگی وصول زنان به این جایگاه،نظام ارزشی موجود را به چالش کشیدند. به اعتقاد آنها، در زمینه ارزش شناسی،دخالت نظام مردسالار باعث شده، زنان به جایگاه حقیقی و واقعی خویش نرسند، درحالیکه در اخلاق با رویکرد فمنیستی اگزیستانسیالیستی زنان جایگاه ارزشی خویشرا مجدد به دست خواهند آورد. در نظام ارز...

کانت در پاسخ به پرسش دیرین اندیشمندان در باب استقلال اخلاق از دین یا ابتناءاش بر آن، همانند برخی اسلاف خویش، به استقلال اخلاق از دین حکم می‌دهد. اما در مقام توجیه استقلال ادعایی پاسخی بدیع و متفاوت از اسلاف خویش می‌دهد که اجمالاً بدین شرح است: عقل عملی یا اراده محض، به‌عنوان وجه عملی عقل محض، واجد مفاهیم و عناصری پیشین از قبیل خیر مطلق، تکلیف، امر مطلق، اصل خودمختاری اراده، اصل غایتمندی و ... اس...

یکی از مسائلی که در طول تاریخ فلسفه اهمیت فراوانی داشته و فیلسوفان مختلفی درباره آن سخن گفته اند مسئله خود یا ماهیت شخص است. تحولات معاصر در علم عصب شناسی، روان شناسی و فلسفه ذهن دیدگاه های جدیدی را در این زمینه موجب شد. به طور کلی، برجسته ترین نظریه های مطرح شده در باب ماهیت شخص عبارت است از نظریه خود و نظریه بقچه ای. طبق نظریه خود، شخص عبارت است از جوهری غیرمادی که مستقل از بدن است و پس از مر...