در قرن هشتم میلادی، در اسپانیا راهبی به نام بئاتوس اثری با عنوان «شرحی بر آپوکالیپس» نوشت که معروف به «بئاتوس لیابانا» شد. طی سال ها شمار زیادی از این اثر نسخه برداری و تصویرسازی و به بئاتوس ها مشهور شدند. نسخ بئاتوس از غنای تصویری خارق العاده ای برخوردار بوده و به لحاظ کیفیت رنگ پردازی و نمایش جهان غیر مادی و ماورایی از شاهکارهای هنری محسوب می شوند. در بین تصاویر ارایه شده در این نسخ، تعدادی ...

مهر به عنوان سندی معتبر و گویا، در علم باستان شناسی همواره موجب توجه اهل تحقیق بوده است و نظر پژوهشگران را به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر به صورت موردی بر روی مهر های سامان دهی شده ی بخش مهر و سکه موزه ی ملی ایران مربوط به مهر های اواخر هزاره دوم و هزاره اول پیش از میلاد در شمال ایران در محدوده استان گیلان (مارلیک، کلورز، تالش و رشی)که طی کاوش های باستان شناسی که در چند دهه اخیر صورت پذیرفته ب...

هدف پژوهش: در تعدادی از فلوس­های دورة صفوی و قاجار،  نقشمایة ماهی در دوکنار گلی چندپَر ضرب شده است. ترکیبی از این نقشمایه در مُهرهای دورة قاجار نیز مشهود است. این مقاله با هدف پیدایش نماد نقشمایة ماهی آئین مِهر در مُهرها و فلوس­ها به مطالعه و تحلیل می­پردازد. فرضیه پژوهش: علل پیدایش نقشمایة ماهی در فلوس­ها و مُهرهای دورة قاجار موضوع این پژوهش است. مقاله قصد دارد با فرضیة اصلیِ«پیدایش این نقوش با تأثی...

چکیده: به طورکلی از میان مدارک باستان شناسی، مهر و اثر مهرهای به دست آمده محوطه های باستانی ، از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند، چرا که شمایل ها و نقوش موجود در آنها تا حد زیادی بیانگر آداب و رسوم، عادات و معتقدات یک قوم بوده و جلوه ای از هنر و تمدن مردم در طی قرون متمادی را نشان می دهد. علاوه بر آن نقوش، نقشمایه های حیوانی و گیاهی هم به نوبه خود، می تواند بیانگر جغرافیای زیست محیطی دوران با...

جانوران ترکیبی موجوداتی محصول تخیلات انسانی هستند که به‌عنوان شاهکارهای هنری در قالب عناصر و تزئینات معماری، ظروف کاربردی، مهرها، زیورآلات و... ظاهر می‌شوند. هدف از این پژوهش بررسی جانوران ترکیبی به‌عنوان نمادهایی از دو فرهنگ و تمدن فلات ایران (هخامنشیان) و بین‌النهرین (آشور) و یافتن اشتراکات و افتراقات فی­مابین آنان با رویکردی تطبیقی است. برای رسیدن به این منظور، دامنۀ گسترش این موجودات ترکیبی...

کرانه‌های خلیج فارس از آغازین سال‌های دورۀ ساسانی شاهد حضور فرمانروایان مقتدر آن سلسله و اقدامات عمرانی ایشان بوده است. پادشاهان ساسانی، با پی ریختن شهرها و توسعه بخشیدن مراکز جمعیتی در کرانه‌های خلیج فارس، از یک سو حاکمیت خویش را بر آن مناطق تثبیت کردند و از سوی دیگر سنگری دفاعی در برابر دست­اندازی مهاجمان فراهم ‌آوردند. علاوه بر گزارش‌هایی که در متون تاریخی قبل از اسلام و قرون اولیۀ اسلامی من...