اثبات یگانگی خداوند متعال برای همه دین داران به ویژه مسلمانان اهمیتی اساسی دارد. از گذشته تا حال  اندیشمندان اسلامی ارایة استدلال های متعدّد و گوناگون برای این امر سعی بلیغی داشته اند. یکی از این استدلال ها که ملهم از آیات قرآن کریم است برهان تمانع است. این نوشته ضمن طرح و بررسی دو روایت کلامی و دو روایت فلسفی از این برهان، به تحلیل مبانی و سنجش قوّت و ضعف آنها پرداخته و در نهایت، به جمع بندی مطا...

اثبات و استدلال ریاضی از جمله عناصر مهم در ریاضیات می باشند. افزایش توانایی کشف پاسخ و ارائه ی استدلال در دانش آموزان از مهم ترین اهداف آموزش ریاضی است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش و جایگاه اثبات و استدلال در ریاضیات مدرسه ای می باشد. در این پژوهش با توجه به اهمیت موضوع اثبات و استدلال، ابتدا مطالعه ای در این زمینه صورت گرفت و سپس به منظور ارزیابی میزان درک دانش آموزان از اثبات و استدلال، پرس...

ابن سینا با استفاده از قاعده ی «کل حادث زمانی مسبوق بقوة و مادة تحملها»، وجود ماده و قوه (امکان استعدادی) را اثبات کرده است. فیلسوفان و متکلمان بعد از ابن سینا به نقد و بررسی قاعدة مذکور، استدلال ابن سینا و رابطة امکان ذاتی با امکان استعدادی پرداخته اند. برخی از آنها امکان ذاتی و استعدادی را مشترک لفظی و لذا استدلال ابن سینا را مغالطی دانسته و برخی دیگر، با اثبات اشتراک معنوی این دو امکان، استد...

ابن‌سینا با استفاده از قاعده‌ی «کل حادث زمانی مسبوق بقوة و مادة تحملها»، وجود ماده و قوه (امکان استعدادی) را اثبات کرده است. فیلسوفان و متکلمان بعد از ابن سینا به نقد و بررسی قاعدة مذکور، استدلال ابن‌سینا و رابطة امکان ذاتی با امکان استعدادی پرداخته‌اند. برخی از آنها امکان ذاتی و استعدادی را مشترک لفظی و لذا استدلال ابن‌سینا را مغالطی دانسته و برخی دیگر، با اثبات اشتراک معنوی این دو امکان، استد...

آنچه ما «استدلال معرفتی» و «استدلال تعاکس» خوانده‌ایم دو استدلال از سه استدلالی‌ست که خواجه نصیرالدین طوسی، فیلسوف‌ ـ متکلم امامی، در کتاب مهم و تأثیرگذار تجرید الاعتقاد، بر حُسن و قبح عقلی اقامه کرده است. نتیجۀ مورد نظر خواجه و مقدمات هر دو استدلال‌ مبهم است و می‌توان تفسیرهای متعددی از آن‌ها ارائه داد. در این مقاله با تفکیک جهات معرفت‌شناختی و هستی‌شناختیِ هریک از است...

ویلیام وین رایت بر این باور است که تجربه عرفانی همان ساختار تجربه حسی را دارد و بر این اساس در صدد است از طریق شباهت تجربه عرفانی با تجربه حسی و تکیه بر اصل زودباوری، اعتبار شناختی این تجربه را به اثبات برساند. این نوع استدلال آوری با تقریرهای دیگری در کار فیلسوفانی هم چون سویین برن و آلستون نیز دیده می شود. اما به نظر می رسد با استناد به شباهت این دو تجربه نمی توان له شناختی بودن تجربه عرفانی ...

برخی فیلسوفان برای اثبات ناممکن بودن مدل کردن ذهن با ماشین از قضیۀ گودل و نتایج آن استفاده کرده‌اند. در فلسفۀ ذهن استدلالات مبتنی بر قضیۀ گودل را استدلالات گودلی می‌نامند. در این مقاله قصد داریم که سه استدلال گودلی را مورد نقد و بررسی قرار دهیم. این استدلال‌ها به ترتیب توسط رودی روکر، جان راندولف لوکاس و راجر پنروز ارائه شده‌اند. تلاش می‌کنیم تا نشان دهیم: (الف) بخشی از استدلال روکر مقبول و بخش...