عبدالله بن عباس در منابع روایی و تاریخی، دارای فضایل خاص و برجسته ای شمرده شده که هیچ یک از یاران پیامبر اسلام(ص) را یارای رسیدن به آن ها نبوده است. ادعای رؤیت جبرئیل از سوی وی، دعای ویژه پیامبر اسلام(ص) در حق او ـ که موجب می شود سخنان ابن عباس در تفسیر قرآن جایگاهی بلامنازع یابد ـ و القاب و مقامات ممتاز، از جمله این فضایل است. اما توجه به زمینه های شکل گیری خلافت عباسیان و درگیری های آنان با ع...

حمد و ثنا خداوند سبحان راست و سلام صلوات بر قطب عالم امکان محمدمصطفی (ص) و ائمه اطهار علیهم السلام باد. در امر انتخاب پایان نامه کارشناسی ارشد بر آن بودم تا موضوعی را برگزینم که از تکرار مکرارات و نوشتن های بی روح و کم فایده بدور باشد. پس از کمکهای فراوان اساتید و جستجو به این نتیجه رسیدم که کار تصحیح متون فلسفی تاریخ گذشته و ارائه آن به دوستداران بغایت نیکو و سودمند است . اهمیت و ضرورت احیای م...

مرحوم طبرسی صاحب تفسیر شریف مجمع البیان با اندیشه های شگرف و دقیق، اعتقادات کلامی خود را از لابه لای علوم و فنون مختلف قرآنی، از جمله تجزیه و وجوه مختلف نحوی به روشنی بیان کرده است. این دریافت های نحوی که منجر به ارایه اسلوبی جدید در بهره گیری از مسایل نحوی برای بیان اعتقادات کلامی گردیده، همان شیوه خاصّ مرحوم طبرسی است که قرن ها بی نظیر و بدیل باقی مانده است. این پژوهش ضمن ارایه بخش اِعراب تفسیر...

در این پژوهش تلاش کرده ایم تا ضمن تبیین زمینه های ظهور محمد بن عبدالوهاب با بررسی شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی عربستان و جوامع اسلامی تحت سلطه ی امپراطوری عثمانی در قرن 17 میلادی، به شناخت دیدگاههای وی دست یابیم. همچنین برای ریشه یابی افکار و آرای ابن عبد الوهاب و تأثیر پذیری او از علمای برجسته اهل سنت مانند ابن تیمیه که خود را سلفی می نامند، به بررسی اندیشه های سلفیه و بزرگان آن از جمله احمد...

زبان عربی در دورۀ جاهلیت به درجات تأمل برانگیزی از قدرت ادبی رسیده بود؛ تا جایی که خداوند در قرآن کریم از آن به عنوان (عربی مبین) یاد می¬کند. چون قرآن به زبان عربی نازل شده است، توجه به ادبیات صدر اسلام (جاهلیت)، بویژه شعر آن دوران در فهم و تفسیر آیات قرآن از ضرورت و اهمیّت فراوانی برخوردار است. بر این اساس مفسران دورۀ اول تفسیری، در تفاسیرشان بسیار از واژگان، اصطلاح¬ها، تعبیر¬ها و نکات ادبی و ب...

دانشمندان علوم قرآن بویژه مفسران از دیرباز به علم تناسب ، توجه ویژه ای مبذول کرده اند. زیرا بر این باور بودند که ترتیب مصحف عثمانی توقیفی است و لزوما چینش آیات و سور باید از روی حکمتی صورت پذیرفته باشد. مفسران به تناسب سور کمتر پرداخته اند و بیشتر به بیان تناسب آیات اهتمام ورزیده اند. البته در ذکر تناسب آیات نیز تناسب آیاتی را که نامتناسب می نموده، بیان کرده اند. طی این پژوهش که در آن دیدگاههای...

در میان مباحث مختلف و سودمند معارف اسلامی، بحث از قرآن، با توجه به نقش آن در فهم اهداف و اصول اسلام و شیوه های آن، از منزلت خاصی برخوردار است . دین اسلام اگرچه همچون سایر ادیان الهی دارای انشعابات متعدد فرقه ای است اما قرآن به عنوان کتاب آسمانی و تردیدناپذیر از احترام ویژه ای بهره مند است . قرآن یک کتاب علوم طبیعی یا ریاضی یا امثال آن نیست . با اینکه خصوصیات این گونه علوم همه در قرآن می باشد، ق...

عمرو بن خالد واسطی معروف به «ابو خالد واسطی» و «عمرو بن ثابت بن هرمز» مشهور به «عمرو بن ابی المقدام» دو تن از راویان حدیث در قرن دوم هجری اند. در بارۀ گرایش فکری این دو تن، بین رجالیان امامی اتفاق نظر وجود ندارد. مقالۀ حاضر می کوشد گرایش فکری این دو را با تکیه بر قراین تاریخی معلوم سازد. یکی از ملاک های مهمی که به این منظور به کار گرفته می شود، توجه به محتوای اخباری است که از اینان نقل شده است....