زار در جنوب ایران جایگاهی آیین درمانی دارد و بسیار رایج است. این آیین در کشورهایی از جمله کشورهای حوز­ه ی خلیج فارس، مصر و مناطقی از آفریقا نیز دیده می­ شود. زار در باور مناطق جنوبی ایران و از جمله منطقه­ ی هرمزگان از یک سو با مفهوم اهل هوا در ارتباط است و از سوی دیگر همچون موجودی جن‏گونه شناخته می­شود که در ادیان ابتدایی آفریقا و سایر باورهای کهن ریشه­ ای استوار دارد. با وجود این بین ریشه‏...

شهر، به مثابه تبلور آیین و اندیشه جامعه، نمی تواند در تمدنهای مختلف یکسان پدید آید. گوناگونی شهرها در تاریخ و جغرافیای جهان، بیش از هر چیز معلول این تفاوت است. فلات ایران به عنوان یکی از قدیمیترین زیستگاههای بشر، تمدنهای مختلفی را تجربه کرده و شهرهای زیادی را به وجود آورده است. بررسی روند تغییرات شهر ایرانی در طول تاریخ دو شیوه کاملاً متمایز را از سازمان فضایی شهر ارائه می دهد. سازمان فضایی به...

مقاله حاضر پیرامون بررسی چهره و موقعیت سیاوش به عنوان یکی از شخصیت های محوریِ حماسه ملی ایران، در اساطیر، اوستا، متون پهلوی و یافته های باستان شناسی است. اتیمولوژی سیاوش و بحث در خصوص جایگاهش در اسطوره های ایرانی و شناخت کهن الگوی بین النهرینی او ـ دُموزی ـ در پنج حوزه «آیین ها»، «نخستین انسان»، «مسأله شهادت»، «گیاه خون سیاوشان» و «سوگ سیاوش» نیز از جمله مواردی است که در این پژوهش مورد نظر بوده ا...

حضور«مهر» ایزد نور و فروغ خورشید، خدای عهد و پیمان و یار و یاور جنگجویان با حماسة قربانی گاو، نماد زایش و فراوانی و به تعبیری غلبه بر هواهای نفسانی را از روزگار باستان تاکنون همواره شاهد بوده ایم. دین مهر هرگز به طور کامل از میان نرفت؛ چنان که با دیگر آیین ها آمیخت و تاکنون نیز آثار و آداب آن در ایران و جهان باقی است؛ اما بن مایة آن همیشه آریایی ـ ایرانی برجای مانده است.

«شبیه­ خوانی» از جمله میراث فرهنگی گرانقدری است که درباره‌ نسبت آن با نمایش، آیین و بازی بسیار سخن رفته است. شمار زیادی از پژوهشگران در این نظریه­ پردازی­ها، تعاریف ارائه شده در حوزه‌ آیین، بازی و به ویژه نمایش را فراگیر انگاشته و تفاوت­های فرهنگی ملت­ها را نادیده گرفته ­اند. نوشتار حاضر تلاشی در مسیر واکاوی نظرات ارائه شده با در نظر داشتن نگاه متفاوت فرهنگ شرق نسبت به فرهنگ غرب در مقوله‌های یا...

ادبیات مکاشفه ای 4 یکی از مهم ترین بخش های ادبیات دینی است. در این متون معمولاً سخن از کشف وشهودها و رویاهایی است که فردی برگز یده آنها را تجربه کرده است. کمتر قوم یا دینی را م یتوان یافت که ازرا جدای « دنیای خدایان » نمونه های از این نوع ادبی بی بهره باشد . چنین پدید اری نتیج ۀ اندیشه ای است کهدر موقعیتی فراتر می پندارد. جدایی و تقابل این دو دنیا، انسان را به این تفکر وا داش ته « دنیای آفریدگان...

آیین­ها از مهم­ترین کنش­ها و ارجمندترین میراث­های انسانی برجامانده و جاری در جوامع هستند. نخل­گردانی، آیین کهن ایرانی که با ورود اسلام به ایران در ادامة حیات خویش، رنگ و بوی شیعی به خود گرفته، آیینی همچنان زنده و پویا و گنجینه­ای غنی برای شناخت بخشی از فرهنگ ایرانیان است. اشیاء از ملزومات و اجزاء اساسی برگزاری بعضی از این آیین­ها هستند. نخل­ها، اشیاء محوری در برگزاری آیین نخل­گردانی، به عنوان آ...

-1-پیشینه و شرح موضوع: بیان احساسات درونی بشر در طول تاریخ، بعنوان ابزاری جهت گسترش مفاهیم فرهنگی و قومی به صورت های مختلفی انجام پذیرفته است. اولین فرم این انتقال از ترکیبات حرکات موزون و اصوات طبیعی بصورت نمایش های قبیله ای ریشه در فرهنگ و آداب و آیین های قبیله داشته است. ادبیات، مذهب و موسیقی در کنار صحنه آرایی بستر نمایش را شکل می دهند که این نکته موجب اهمیت هنرهای نمایشی در ارتباط با سایر...

در بعد آیینی ادیان مختلف از جمله دین هندویی، شعائر مربوط به مرگ از جایگاه برجسته ای برخوردار است. اهتمام مجدانه به این آیین ها بازتاب دهنده جایگاه مرگ و وضعیت روان درگذشته در این دین است. از این رو پژوهش حاضر به نحوه ی برگزاری آیین های مرگ و پس از مرگ و نیز مراحل مختلف آن پرداخته است و در بر دارنده ی موضوعاتی از قبیل آداب احتضار، تشییع، مرده سوزی و مراحل آن در آیین هندویی است.همچنین در صدد است ...

شباهت های فراوانی که در باورهای باستانی دینی و حماسی ایران و هند یافت می شود، نشانگر هم ریشه بودن فرهنگ و تمدن ایرانی و هندی است. بیشترین شباهت را میان ایران و هند می توان در حماسه مهابهاراتا و شاهنامه فردوسی یافت. حتی در آیین زردشت نیز شباهت هایی فراوان با آیین هندو به چشم می خورد. خوردن گیاه هوم و قربانی کردن ها همه به یکدیگر شباهت دارد. در دو حماسه ایرانی و هندی، بسیاری از شخصیت ها شبیه به ی...