گفتمان انقلاب اسلامی در زمانی ظهور کرد که گفتمان های لیبرالیستی و مارکسیستی در قرن بیستم حاکم بودند و تفاسیر جهانی و فراگیری درباره عدالت ارائه کرده بودند. انقلاب اسلامی با بازسازی مفهوم عدالت بر اساس آموزه های اسلامی، گفتمان های رقیب را با چالش فکری مواجه ساخت. طرح عدالت تکوینی در پهنه آفرینش و منطبق با عقل و فطرت انسانی و ابتنای عدالت تدوینی و توزیعی بر اساس آن، برخلاف رویکرد گفتمان های رقیب ...

دو نظام سیاسی پیش و پس از انقلاب اسلامی دارای دو ایدئولوژی و گفتمان سیاسی مسلطِ متفاوت از یکدیگر بوده و هستند؛ مسائلی که تأثیر مستقیم بر نگارش کتاب های درسی به ویژه کتاب های درسی تاریخ گذاشته است. نمونه ی این تاثیر در روایت های متفاوت ارائه شده از جنبش مشروطیت به عنوان یکی از مهم ترین رویدادهای تاریخ معاصر ایران است که تحت تأثیر مستقیم دو عاملِ گفتمان سیاسی مسلط، و نیز گفتمان های سیاسی-اجتماعیِ غی...

این نوشتار بر آن است تا تحول گفتمان سیاسی شیعه را در قرن بیستم نشان دهد. داده های پژوهش حاکی از آن است که گفتمان سیاسی شیعه بر خلاف دوره حضور امام معصوم (ع) در دوره غیبت تنوع دارد. بدین معنا که در دوره های خاص بنا به عللی گفتمان سیاسی خاصی شکل گرفته است. مهم ترین تحول گفتمان شیعه در قرن بیستم تحول از سیاست گریزی و تمایل به ضرورت دخالت در مسائل سیاسی با هدف تشکیل حکومت اسلامی است. از اینرو، گفتم...

این پژوهش در پی بازشناسی توصیفی گفتمان اصلاح طلبی اسلامی در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی است. شاخص ترین افرادی که در این پژوهش به عنوان تولیدکنندگان این گفتمان انتخاب شده اند عبارت اند از: سید محمد خاتمی، سید محمد موسوی بجنوردی و سید محمد موسوی خوئینی ها. در کنار این افراد، به اندیشه ها و آثار دیگر متفکران اصلاح طلبی اسلامی نیز پرداخته شده است. سؤالات اصلی تحقیق عبارت اند از: 1. تولیدکنند...

برساخت و بازتولید هویت یهودیان مبتنی بر اهداف گفتمان صهیونیسم که در حال حاضر اسرائیل بر اساس آنها اهداف و منافع خود را در داخل و در سطح بین‏المللی به پیش می برد، یکی از فرایندهای مهم در گفتمان صهیونیسم بوده است. موشکافی و تبیین ابعاد مختلف این سازوکار، شفافیت لایه های پنهان در متن رفتارها و رویکردهای مرتبط با صهیونیسم، هم در اسرائیل و هم در خارج از مرزهای آن را به دنبال خواهد داشت. این مقاله با...

در این پژوهش سعی شده است، گفتمان های به کار رفته در «برنامه ?? دقیقه» بی.بی.سی فارسی نسبت به مسا ئل و مشکلات اقتصادی ایران مورد بررسی قرار گیرد. به همین منظور از نظریه های انتقادی همچون چارچوب سازی، انگاره سازی و نظریه گفتمان و ایدئولوژی استفاده شده است. در این پژوهش از روش تحلیل گفتمان(رویکرد گفتمان کاوی ون دایک) استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش، تمام اخبار مربوط به مسائل اقتصادی ایران د...

تحلیل گفتمان و نظریه های مطرح در آن در دوره های اخیر زمینه و بسترهای مناسبی را برای بررسی ساختارهای متون فراهم کرده است. دیدگاه گفتمان دیالکتیکی پل ریکور از جملۀ این آراست که به تحلیل متن در سطحی فراتر از زبان و تأکید بر فضاها و زمینه های مفهومی شکل گرفته در آن توجه دارد. الهی نامۀ عطار نیشابوری از آثار کلاسیک ادب فارسی است که ساختار اصلی روایت آن بر محوریت گفتگو بنا شده است لذا قابلیت خوانشی ن...

چکیده اصلی این مقاله تحلیل و تبیین روند چرخش گفتمان هویتی حاکم در ترکیه از کمالیسم به اسلام‏گرایی است. در این تحول گفتمانی، اسلام سیاسی با توجه به متغیرهای اجتماعی، تاریخی، ایدئولوژیکی و هویتی در جمهوری ترکیه، نقشی بسیار مهم را برعهده‏دارد. در این پژوهش، ضمن مرور مختصر عناصر هویتی ترکیه در دوره کمالیسم، به واکاوی تقابل گفتمان­های اسلام‏گرایی و کمالیسم و سرانجام علل هژمونیک‏شدن گفتمان اسلام‏گرای...

دو رمان مشهور جورج الیوت ( 1819-1880) میدل مارچ و آسیاب رود فلاس از زمان انتشار خود موضوع مطالعه ها و نقدهای گوناگونی بوده اند. اما آنچه بسیار حایز اهمیت است فقدان نقد این رمانها از دریچه نقد نوین تاریخی است که یک رویکرد نو و در حال شکوفایی در عرصه نقد ادبی می باشد. نظریه پردازان عمده این شیوه نقد مانند اچ آرم ویزرو استفان گرین بلت بر روی فرهنگ و بافتهای سیاسی ? اقتصادی? مذهبی و اجتماعی تمرکز م...

نظام جمهوری اسلامی متشکل از دو گفتمان است که به  فراخور شرایط یکی از آنها به عنوان گفتمان مسلط و دیگری در حاشیه قرار می­گیرد. در این گفتمان­ها مناقشاتی در مورد هویت زن وجود دارد. معانی که این واژه به خود گرفته به نوع خاصی از گفتمان بستگی دارد که به آن ماهیت و هستی می­بخشد. مقاله حاضر توصیفی بر شناخت مسائل زنان از دریچه نگاه تولید کنندگان گفتمان اصلاح طلبی و سنت گرایی فقهی است. سوال مورد بررسی  ...