با نگاه گذرایی به روابط خارجی ایران با کشورهای منطقه خاورمیانه در دوران پس از انقلاب، متوجه فراز و نشیب های بسیاری در آن خواهیم شد. هر چند این فراز و نشیب ها علل مختلفی دارند، اما با یکدیگر مرتبط اند. عدم شناخت لازم و کافی نخبگان حاکم از روندها و فرآیندهای منطقه ای و فرامنطقه ای، فقدان استراتژی منطقه ای واقع بینانه و کارآمد، اختلافات داخلی و بحران های منطقه ای مانند جنگ از جمله مهم ترین آنها مح...

مطالعات متعددی وجود دارد که نشان می­دهد، سرمایه اجتماعی و سرمایه سلامت بر روی رشد اقتصادی کشورها مؤثر است. از سوی دیگر، پژوهش های زیادی در حوزه سلامت و اجتماع، ارتباط تنگاتنگ بین متغیرهای سرمایه اجتماعی و سرمایه سلامت را اثبات می­کند. از این­رو در این مطالعه اثرات سرمایه اجتماعی و سرمایه سلامت و همچنین اثرات متقابل آنها بر روی رشد اقتصادی مورد بررسی و سنجش قرار گرفته است. این مطالعه برای گروه ک...

به لحاظ نظری شفافیت سیاست پولی معمولا به تقارن اطلاعات بین بانک مرکزی و بخش خصوصی اطلاق می‌شود. درجات بالای شفافیت عدم اطمینان را کاهش، استنباط بخش خصوصی از اهداف بانک مرکزی را بهبود و تاثیرگذاری سیاست پولی را افزایش می‌دهد. در دو دهه اخیر، بانک‌های مرکزی سراسر دنیا مجموعه‌ای از راهکارها را برای افزایش شفافیت سیاست پولی به کار گرفته‌اند. امروزه اکثر بانک‌های مرکزی گزارش‌های منظمی راجع به شرایط ...

عموماً بسیاری از حوادث تاریخی رخ داده در محیط های جغرافیایی دارای سرچشمه انتزاعی نیستند و از حوادث فضاهای جغرافیایی اطراف خود تأثیر می‌پذیرند.در دهه 1950 میلادی جغرافیدانی بنام هاگراستراند کوشید سرایت پدیده ها و جریانات اقتصادی – فرهنگی را مابین فضاهای جغرافیایی تئوریزه نماید. بر اساس تئوری پخش جغرافیایی، تحولات تاریخی مجاور یک فضای جغرافیایی اگر هم جهت باپیش زمینه های تاریخی و فرهنگی آن جامعه ب...

هدف اصلی این پژوهش شناسایی تهدیدهای امنیتی (به­ویژه تهدیدهای نظامی ناشی از برنامه­های تولید تسلیحات هسته­ای) اسرائیل، بررسی تأثیر این تهدیدها بر محیط امنیت منطقه­ای خاورمیانه، و ارائۀ راهکارهایی برای مقابله با آنهاست. پرسش­های پژوهشی عبارت‌اند از: 1. دیدگاه راهبردی و اصول سیاست‌های امنیت ملی اسرائیل چیست؟ 2. مهم‌ترین تهدیدهای امنیتی اسرائیل برای کشورهای خاورمیانه و به‌ویژه جمهوری اسلامی ایران چ...

باور ما در این مقاله این است که جمهوری اسلامی ایران باید جغرافیای تمرکز سیاست خارجی خود را از کشورهای عربی خاورمیانه به عنوان منطقه نفوذ خود به کشورهای شرقی و شمال شرقی خود تغییر دهد. نویسنده با استفاده از نظریه‌های واقع‌گرایانه در حوزه عملکرد سیاست خارجی در جهت تأمین منافع ملی با استناد به تداوم تعارض میان حوزه‌های نفوذ ایران و کشورهای عربی در منطقه، استدلال می‌کند که تغییر در تمرکز منطقه‌ای ر...

خاورمیانه به دلیل اهمیت استراتژیکی، ژئوپلیتیکی و ژئو اکونومیکی آن، از دیرباز در کانون توجه دولتهای بیگانه و قدرت های استعماری در جهان قرار داشته است. این منطقه، در مقام حوزه پیرامونی اروپا، واجد جایگاه مهمی در سیاست خارجی اتحادیه اروپایی و قدرت های بزرگ آن، به لحاظ امنیتی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است. اتحادیه اروپایی از نخستین روزهای شکل گیری، سیاست های ثابتی را نسبت به این حوزه در قا...

منطقه «خاورمیانه» پیشتر از هر چیز، یادآور «بحران» و «منازعه» است. وقوع دو جنگ جهانی، چهارجنگ گسترده بین اعراب و اسراییل، سه جنگ عظیم در خلیج‌فارس، جنگ‌های داخلی متمادی و متعدد، پیدایش و پدیداری جنبش‌های اسلامی مختلف و مخالف و بالاخره رشد چشمگیر بنیادگرایی اسلامی باعث شده‌اند تا منطقه خاورمیانه تداعی کننده خونریزی و درگیری باشد.(1) به خاطر چنین پیشینه‌ای است که اغلب تئوری‌هایی که ثبات، صلح و امن...

مسابقه تسلیحاتی به ویژه در خاورمیانه به دلیل دخالت قدرت ها همواره وجود داشته است. اما مدتی است که این مسابقه با هیجان بیشتری دنبال می شود. بسیاری از صاحب نظران مسائل خاورمیانه بر این باورند که رقابت تسلیحاتی جاری در خاورمیانه پیامدهای وخیمی را درکوتاه مدت و بلندمدت برای منطقه و جهان در پی خواهد داشت. اولین پیامد منفی این فرایند را می توان در به تعویق افتادن فرایند های توسعه سیاسی در خاورمیانه ...

هدف مقاله حاضر بررسی تاثیرات بیداری اسلامی در خاورمیانه و شمال آفریقا بر امنیت ملی ج.ا.ایران می‌باشد. در این راستا چارچوب نظری «امنیت در مکتب کپنهاگ» به عنوان چارچوب مفهومی مناسب و جامع برای بررسی بیداری اسلامی خاورمیانه و شمال آفریقا و همچنین تاثیرات آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران مورد بهره برداری قرار گرفته است. بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، چالش‌ها و تاثیرات عمیقی بر ...