منطقه مورد مطالعه که در این نوشتار با عنوان کانه­زایی مگنتیت- آپاتیت همیجان معرفی شده، بخشی از بلوک پشت بادام در پهنه ایران مرکزی است و در فاصله حدود 12 کیلومتری جنوب ‌باختر شهر بهاباد جای دارد. رخنمون‌های سنگی این منطقه عبارت از واحدهای آتشفشانی- رسوبی و توده­های نفوذی اسیدی تا بازیک به سن پرکامبرین و کامبرین هستند. کانه­زایی مگنتیت- آپاتیت به‌صورت عدسی­هایی در مجاورت جنوب ‌باختری روستای همیجا...

معدن آهن گل‌گهر سیرجان با تناژ کلی ١١٣٥ میلیون تن، یکی از منابع عظیم و ارزشمند آهن ایران به شمار می رود. کانه اصلی در این کانسار، مگنتیت و مقادیر کمتری هماتیت است. مگنتیت‌های کانسار گل‌گهر دارای مقادیر δ18O از 8/3‰ تا 8/4‰ هستند. بر این اساس مقادیر δ18O برآورد شده برای سیا...

زون متالوژنی بافق- ساغند در ایران مرکزی میزبان کانسارهای عظیم اکسید آهن- آپاتیت (IOA) با Ti کم و یا به عبارتی کانسارهای آهن تیپ کایروناست که حدود 1500 میلیون تن سنگ آهن با عیار میانگین 55 % را شامل شده‌اند که می‌توان به کانسارهای چادرملو، چغارت، سه‌چاهون و اسفوردی اشاره کرد. منشأ این کانسارها مدت‌ها مورد بحث بوده و نظرات متعددی از جمله ماگمایی، هیدروترمال، کربناتیتی، سازند آهن نواری و رسوبی- بر...

کانسار آهن نوکه در 12 کیلومتری شمال شرق سمنان، در بخش جنوبی البرز مرکزی واقع شده است. رخنمون های سنگی محدوده مورد مطالعه متشکل از مجموعه سنگ های آتش فشانی و پیروکلاستیکی است که ترکیب سنگ ها آندزیت تا آندزیت بازالت می باشد. این مجموعه تحت تاثیر تزریق توده های نفوذی با ترکیب گرانودیوریت و مونزونیت قطع شده اند. توده گرانیتوئیدی نوکه به داخل سنگ های ولکانوپیروکلاستیک نفوذ کرده و در محل تماس کانه زا...

کانسار مسجدداغی در جنوب باختر کمربند ماگمایی ارسباران در شمال باختر ایران و در حاشیه جنوبی پهنه قفقاز کوچک جای گرفته است. این کانسار در یک توده میزبان دیوریتی نیمه‌ ژرف مربوط به ائوسن تشکیل شده که در مجموعه­ای از سنگ­های آتشفشانی و تخریبی- رسوبی کهن­تر نفوذ کرده است. ویژگی­های ژئوشیمیایی توده نفوذی مسجدداغی، آن را دارای خصلت کالک­آلکالن با پتاسیم بالا و متاآلومینوس معرفی می­کند که در یک محیط فر...

زون اسکارنی گرده گل درشمال اشنویه و در امتداد کنتاکت توده گرانیتوئیدی (بعد از ژوراسیک-قبل از ائوسن) با سنگهای کربناته توسعه یافته است. در این زون هم اندواسکارن وهم اگزواسکارن در امتداد کنتاکت رخ داده است. اندواسکارن باریک (5/0 تا 2 متر)، در صورتیکه اگزواسکارن نسبتاً عریض (25 تا 55 متر) است و از کانی های کالک سیلیکاته (گراندایت، دیوپسید-هدنبرژیت، ترمولیت-اکتینولیت، اپیدوت)، سیلیکاته (کوارتز، کلری...

کانسار آهن ساغند در شمال شرق روستای ساغند در استان یزد واقع شده است. قسمت عمده رخنمون توده های آهن دار در واحد اسکارن قرار دارد. با توجه به حضور کانی های منیزیم دار مانند دیوپسید، تالک، فلوگوپیت و دولومیت در واحد اسکارن مشخص می گردد که تیپ کانسار از نوع اسکارن منیزیم دار بوده که احتمالا در اثر نفوذ توده های آذرین گرانیتی ژوراسیک در واحدهای کربناته شکل گرفته است. چهار واحد سنگی میکاشیست، گنیس، ا...

کانسار آهن باشکند، در 16 کیلومتری جنوب غرب سلطانیه و 54 کیلومتری جنوب شرق زنجان، در بخش جنوبی رشته کوه های سلطانیه و در پهنه ساختاری ایران مرکزی واقع است. قدیمی ترین واحدهای سنگی رخنمون یافته در منطقه، شامل تناوبی از واحدهای فیلیت و متادولوستون با میان لایه هایی از متاتوف و متاسیلتستون متعلق به سازند کهر، به سن نئوپروتروزوییک هستند. گسل سلطانیه با امتداد شمال غرب- جنوب شرق، از شمال غرب کانسار ع...

محدوده گوی داش در 85 کیلومتری جنوب شهرستان هشترود در استان آذربایجان شرقی واقع شده است. واحدهای سنگی رخنمون یافته عبارتند از: توف ریزدانه، لیتیک توف، آندزیت، گرانیت. نفوذ توده گرانیتی به درون واحدآندزیتی و لیتیک توف باعث ایجاد دگرسانی متاسوماتیسم و تشکیل زونهای اسکارنی در مرزهای تماس شده است که با حضور گارنت و مگنتیت مشخص می گردد. دو نوع آلتراسیون اصلی در محدوده گوی داش دیده می شود: الف- سیلیسی...

کانسار آهن همیرد در 74 کیلومتری شمال شرق سمنان و در ناحیه جام واقع شده است. این ناحیه در شمال زون ایران مرکزی قرار گرفته است. رخنمون های سنگی محدوده مورد مطالعه متشکل از مجموعه سنگ های آتشفشانی و پیروکلاستیکی با سن ائوسن میانی می باشد که ترکیب سنگ ها آندزیت تا آندزیت بازالت و توف می باشد. این مجموعه تحت تاثیر تزریق توده های نفوذی نیمه عمیق با ترکیب مونزونیت تا مونزودیوریت قطع شده اند. کانه زایی...