این مقاله در چهارچوب نظری? نمود معنایی- واژگانی لیبر(2004) به بررسی نقش معنایی پسوندهای ـَ نده و ـ ار می پردازد. این نظریه با استفاده از شش مشخّص? معنایی: مادّه ، پویا ، مکان ، وضع یا جایگاههای رویدادی استنباطی (وجرا) ، مقیّد و ساختمند و یک اصل به نام اصل هم نمایگی ، نقش معنایی عناصر واژی از جمله وندها و عملکرد آنها را در فرایندهای ترکیب، اشتقاق و تغییر مقوله بررسی می کند. در این نظریه هم? عناصر وا...

آنچه که تا کنون در فضای وب جریان داشته است افزایش روزافزون حجم اطلاعات و مستندات موجود در آن بوده است، بدون اینکه این افزایش حجم مستندات تاثیری در کاربرد و بهره برداری خودکار اطلاعات موجود به همراه داشته باشد. به علاوه امروزه اکثریت محتوای وب بر روی پایگاه داده های رابطه ای ذخیره شده اند. حرکتی که گام های اولیه آن درحال شکل گیری است تغییر شکل «وب» به موجودیتی تحت عنوان «وب معنایی» میباشد. وب ...

هم معنایی وتفاوتهای آن، زاده ی عصر ما نیست بلکه این مسأله عمری دیرینه داشته وهمواره مورد توجّه بوده است. از نظر زبان شناسان، دلایل پیدایش واژگان هم معنا عبارتند از:اختلاف گویش ها ،آمیزش زبان عربی با سایر زبان ها، مجاز گویی، تداخل زبان ها ،وام گیری این زبان از زبان های دیگ، قاموس نویسی واعتبارات گوناگون واژگان و دگر گونی هایی که بر واژگان عارض می شود البته نباید از نظر دورداشت آنها علل به کار گی...

معناشناسیِ همزمانی، بر اساس نسبت های بینامتنی، واژگان مرتبط را تحلیل می کند. نسبت های راهگشا در معناشناسی همزمانی علم عبارتند از: نسبت صرفی، نحوی، همنشینی، جانشینی و تقابل. نسبت های صرفی و نحوی مشخص کننده انواع عالمان ـ خدا، انسان، فرشته، جنّ، حیوانات، موجودات بی-جان ـ متعلق علم، رابطه تعلیمی بین عالمان، مواد و شیوه های تعلیم است. همنشین های علم، به همنشین های توصیفی، ابزاری، تأثیرپذیر و تأثیرگ...

این پژوهش به بررسی تغییرات معنایی (گسترش ، حذف وکاهش ) جلد اول تاریخ بیهقی نسبت به فارسی معیار اختصاص دارد. در انجام این پژوهش سعی بر آن بوده تا از آخرین نظریات پژوهشگران و زبان شناسان در این زمینه استفاده شود. این پایان نامه مشتمل برچهار فصل است . فصل اول به بیان اهمیت مسئله و ضرورت اهداف تحقیق و شیوه پژوهش اختصاص دارد. فصل دوم شامل دو بخش است : در بخش اول ضمن بیان مبانی نظری موضوع تحقیق، موضو...

ظهور و گسترش ابزارهای الکترونیکی مربوط به گردآوری، ذخیره سازی و پردازش داده های زبانی و همچنین موفقیت چشم گیر شبکه های واژگانی، نگارندگان را بر آن داشت که به طراحی شبکه واژگانی صفات زبان فارسی اقدام کنند. مقاله حاضر ضمن بیان تاریخچه و مبانی کلی شبکه واژگانی، چگونگی شکل گیری شبکه حاضر را شرح می دهد. از آنجا که قصد طراحی شبکه واژگانی صفات فارسی را داریم، به طبقه بندی معنایی مقوله صفت می پردازیم. ...

مسئلۀ اصلی این پژوهش تبیین و ارزیابی جایگاه و کاربرد سیاق در نظریۀ اصولی شیخ مرتضی انصاری است. وی ضمن پذیرش اعتبار سیاق در فرایند فقاهت، از آن دراستنباط حکم شرعی از گزاره های دینی و نقد فتاوای فقهی و استدلال های اصولی بهره گرفته است. شیخ انصاری در اعتبار سیاق به عنوان مستند حکم شرعی به ضوابطی چون وضوح دلالت، عدم تعارض با دلیل قوی تر و وحدت نزول قائل است. سیاق کلمات، جمله ها و آیات گونه هایی از ...

باتوجه به اینکه جذابیت آثار هنری ناشی از کیفیت ساختاری آنهاست و این ساختار اثر است که میتواند با نوع کارکرد خود چه زبانی، چه بیانی و زیباشناختی در میان دیگر آثار ادبی به برجستگی رسیده و به عنوان یک اثر ادبی در جامعه مطرح شود، در این میان قصد داریم شعر خاقانی، این شاعر بی بدیل ادب فارسی را بدلیل نوع کارکرد زبانی و بیانی اش و با در نظر گرفتن همسوئی شعر و نظم در کلام او از جنبه های مختلف زبانی، بی...

دو اصطلاح مناظره و مذاکره، از ریشه‌های نَظَرَ و ذَکَرَ، کاربردهای فراوانی در متون و منابع اسلامی مختلف داشته‌اند. این پژوهش بر آن است تا ضمن شاخص‌بندی کاربردها و معانی این دو اصطلاح، به بررسی شواهد و مصداق‌های تاریخی ویژه‌ای بپردازد که نشان می‌دهد این دو، به ویژه اصطلاح مناظره، در ادوار مختلف سیر تحولی مفهومی داشته‌اند و عدم شناخت از مصداق‌های هر مفهوم موجب خلط معانی آنها با دیگر مواضع معنایی این واژ...

کاربرد فراوان حرف اضافة با در زبان فارسی، پژوهش حاضر را بر آن داشته است تا در چارچوب دستور نقش و ارجاع، با بررسی بازنمایی ساخت منطقی برخی جملات زبان فارسی شنیدۀ پژوهش­گران که دربردارندةحرف با بوده است، به بررسی انگیزش­های دستوری یا معنایی اعطای این حرف اضافه به ­گروه­های اسمی در زبان فارسی بپردازد. نتیجة این نوشتار آن است که حرف اضافۀ با، حرفی اصولاً مکانی و مقوله­ای شعاعی است­ که مفاهیم مربوط ب...